[Sách] Ngôn ngữ của sự cuồng tín - Amanda Montell

 

"Ngôn ngữ là thứ thay đổi cách chúng ta nhìn thế giới, và cách chúng ta nhìn thế giới thay đổi ngôn ngữ của chúng ta." 

Sự kiểm định là suy nghĩ đầu tiên chạy qua đầu; khi bản thân đọc một quyển sách gây nhiều tranh cải với những góc nhìn ngược lại hoàn toàn như mặt trái của tấm huân chương, điều chỉ duy nhất thông qua sự tự tin khẳng định của duy nhất tác giả. Hầu hết các nguồn thông tin kiểm chứng trên mạng xã hội đều không có, chỉ có hai trường hợp, một là bị chặn xóa hoặc là hoàn toàn không tồn tại. Lửng lơ những câu hỏi cần phải có một sự kiểm duyệt với ấn phẩm in như sách. 

Trong thế giới đầy rẫy thông tin và những làn sóng tư tưởng mới, khả năng nhận diện và hiểu được cách ngôn ngữ định hình niềm tin của chúng ta trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Cuốn sách "Ngôn ngữ của sự cuồng tín" (Cultish: The Language of Fanaticism) của Amanda Montell không chỉ là một nghiên cứu học thuật khô khan mà còn là một hành trình hấp dẫn vào cách các nhóm, từ các giáo phái đến các công ty đa cấp hay thậm chí là những cộng đồng "wellness" thời thượng, sử dụng ngôn ngữ để thu hút, thuyết phục và giữ chân thành viên.

Montell, với giọng văn sắc sảo, hóm hỉnh và đầy tính nghiên cứu, đã bóc tách từng lớp vỏ bọc ngôn ngữ mà các tổ chức này sử dụng. Cô không chỉ dừng lại ở những trường hợp cực đoan như giáo phái khét tiếng Jim Jones mà còn mở rộng ra các hiện tượng văn hóa đại chúng gần gũi hơn, khiến người đọc phải giật mình tự hỏi: liệu mình có đang bị ảnh hưởng bởi những "ngôn ngữ cuồng tín" mà không hay biết?

Một trong những điểm mạnh nhất của cuốn sách là cách Montell cho thấy ngôn ngữ không chỉ là công cụ truyền tải thông tin mà còn là phương tiện kiến tạo thực tại. Cô khám phá những chiến lược ngôn ngữ tinh vi như việc tạo ra từ ngữ mới, biệt ngữ độc quyền, cách sử dụng các cụm từ mơ hồ nhưng đầy sức gợi, hay thậm chí là sự lặp lại ám ảnh để củng cố hệ tư tưởng của nhóm.

"Biệt ngữ tạo ra sự gắn kết giữa những người 'bên trong' và đẩy những người 'bên ngoài' ra xa." 

Đây là một sự thật hiển nhiên nhưng ít người để ý trong các cộng đồng "cuồng tín" hoặc có cấu trúc chặt chẽ. Việc sử dụng biệt ngữ không chỉ giúp thành viên cảm thấy thuộc về một nhóm đặc biệt mà còn tạo ra rào cản vô hình, khiến những người không thuộc nhóm khó có thể thâm nhập hoặc thậm chí là hiểu được những gì đang diễn ra, từ đó củng cố quyền lực và tính độc quyền của nhóm.

"Ngôn ngữ của sự cuồng tín" là một cuốn sách đáng đọc cho bất kỳ ai muốn hiểu sâu hơn về sức mạnh của ngôn ngữ trong việc định hình xã hội và tâm lý con người. Nó không chỉ cung cấp cái nhìn sâu sắc về các hiện tượng "cuồng tín" mà còn trang bị cho bạn khả năng tư duy phản biện để nhận diện và bảo vệ mình trước những ảnh hưởng ngôn ngữ tinh vi trong cuộc sống hàng ngày. Cuốn sách này sẽ khiến bạn nhìn nhận lại cách mình giao tiếp và cách những lời nói xung quanh tác động đến bạn.

***

"Language is what changes how we see the world, and how we see the world changes our language."

My first thought is always verification; when I read a controversial book offering completely inverse perspectives, like the flip side of a medal, the only thing upholding it is the author's sole, confident assertion. Most verifying information sources online are non-existent, either blocked and deleted or simply never created. This leaves lingering questions about the need for censorship or vetting for printed publications like books.

---

In a world overflowing with information and new ideological waves, the ability to recognize and understand how language shapes our beliefs has become more crucial than ever. Amanda Montell's "Cultish: The Language of Fanaticism" is not merely a dry academic study, but a fascinating journey into how groups—from religious cults to multi-level marketing schemes, or even trendy "wellness" communities—employ language to attract, persuade, and retain members.

Montell, with her sharp, witty, and deeply researched prose, meticulously peels back the layers of linguistic manipulation these organizations use. She doesn't just stop at extreme cases like Jim Jones' notorious cult but expands to more relatable pop culture phenomena, making readers pause and ask themselves: am I unknowingly influenced by "cultish language"?

One of the book's greatest strengths is how Montell illustrates that language is not just a tool for conveying information but a means of creating reality. She explores sophisticated linguistic strategies such as coining new terms, exclusive jargon, the use of ambiguous but evocative phrases, or even obsessive repetition to reinforce a group's ideology.

"Jargon both bonds people on the inside and pushes people on the outside away."

This is an obvious yet often overlooked truth within "cultish" or tightly structured communities. The use of jargon not only makes members feel part of a special group but also creates an invisible barrier, making it difficult for outsiders to penetrate or even comprehend what is happening, thereby reinforcing the group's power and exclusivity.

"Cultish: The Language of Fanaticism" is a must-read for anyone seeking a deeper understanding of language's power in shaping society and human psychology. It not only offers profound insights into "cultish" phenomena but also equips you with the critical thinking skills to recognize and protect yourself from subtle linguistic influences in everyday life. This book will make you re-evaluate how you communicate and how the words around you impact you.