Nhật kỳ Hàn (3): Hãy chăm sóc mẹ!

 

Nó đứng ngắm nhìn cánh cổng của những bức tượng thần Hy Lạp một lần nữa của trường đại học Kyung Hee, lắng nghe những tiếng mưa rơi lộp bộp như muốn xe tan mãnh vãi dù như muốn xuyên qua, ghé vào tai nó, hỏi: đang nghĩ gì vậy?

Nó nghĩ về hai người phụ nữ - cùng một vị trí, khác nhau tuổi đời, giống nhau về suy nghĩ. Lắng lo. Nó nhận cuộc điện thoại & tin nhắn liên tục của cả hai trong suốt quãng thời gian đến đây; với họ, Hàn Quốc là một đất nước xa xôi chỉ nghe đến rồi thoáng qua, ít khi nào đọng lại trong tâm trí quá nhiều và đứa con luôn là bé nhỏ, ngay cả khi ôm chặt vào lòng.

Ký ức trở về đêm tiễn đưa, không có những giọt nước mắt rơi giống như nó đã từng chứng kiến khi bỏ quê nhà lên Sài thành tìm cho ra con chữ để có tiền (chỉ có chị nó ngồi thút thít ở một sạp hàng đông người, mặc kệ toa hàng tính đúng sai). Nó không nghĩ rằng những người mẹ kiên cường đến thế - chỉ suy nghĩ là cách khóc của họ khác nhau. Đêm đó, nó thấy bóng dáng của hai con người gọi là sinh thành đợi ngoài sân bay tiễn đưa thưa người nhìn về một khoảng gì đó xa xăm.

Nó tưởng tượng ra mấy thiên thần ở hai cột đang thoát ra sự tù túng của gạch đá, để bay xuống & nhắn nhủ vài lời: một chặng đường mới sẽ bắt đầu từ nơi này. Đừng lo, rồi mọi thứ sẽ ổn!  

Ký ức thanh xuân về lại; ở một thời như thế, nó đã từng dẹp bỏ giấc mơ bước ra chân trời mới, để rồi hạn chế nhiều nhất có thể sau này mỗi khi chạm mặt tượng sư tử biển phun nước – hình ảnh ám ảnh nó về đại học NUS; ở một thời như vậy, người tình tóc bạc hỏi nó trong lặng thinh khi nghe tin anh ở phường thăm hỏi: khi nào thì nó đi. Lúc đó, nó chỉ thấy rằng, đi qua thời con gái, thanh xuân nào có còn trên vai gày chẳng hay, chỉ thấy tóc hóa mây bay theo gió ngàn phương.

 

Vài con gió lạc, tạt vài giọt mưa sau nổ lực cổ gắng đung đưa ở đây gài nhảy qua vai nó như muốn hét to: đang nghĩ gì vậy?

Nó trả lời: nghĩ chuyện tối qua. Cháu hỏi việc làm cho mẹ. Nó từ chối. Nó như muốn nói rằng đấy là trách nhiệm của con, sự khác biệt về ý thức hệ không đủ để lý giải cho việc ta được quyền gạt đi mấy câu chuyện diễn giải bằng từ “hy sinh”. Tuổi trẻ cần một ai đó nhắc nhở về điều ấy. Để không phải viết mấy lời sến sủa vô nghĩa của tiểu thuyết ngôn tình, mà hiểu rộng ra trong đó còn có những lời khuyên về cuộc sống: Sự hối tiếc mãi in dấu nơi đáy con tim mình (Tân Di Ổ - Anh có thích nước Mỹ không)

 

Hãy chăm sóc mẹ - sự đồng cảm với Shin Kyung Sook (tác giả Hàn duy nhất nó đọc đến giờ) chưa bao giờ lại bổng cháy như lúc này.

Hãy chăm sóc mẹ - để không phải một ngày những đứa con lặn lội đi tìm người phụ nữ bị mất tích vì bệnh mất trí nhớ của người già, niếm trãi sự nối tiếc và hối hận cùng cực ở mỗi chặng đường xưa tìm lại (một tác phẩm với lối kể truyện giản dị và ngôn từ mộc mạc, thu hút nó đọc liền một mạch trong ngày).

Hãy chăm sóc mẹ - thông điệp được ghi rất rõ ở tựa đề, không cần phải phức tạp lên, không cần những gì cao cả; dù ta luôn biết rằng họ sẵn sàng tha thứ với tất cả những gì họ có, vì vậy việc cần làm là đừng làm họ tổn thương dù chỉ một lần. Việc cần làm là đừng làm họ tổn thương dù chỉ một lần vì cuộc đời này họ đã đau thương nhiều rồi.

(P/s: Cảm xúc ghi lại ở một sớm cơn mưa ngang qua suwon, báo hiệu một mùa Jang Ma lại đến, nó ngồi ghi chép bên ly café Starbuck trong khi vẫn nhớ về vị ngọt đắng của quê nhà)  

[Sách] Hãy chăm sóc mẹ - Shin Kyung Sook

 

"Hệt như hàn quang gặp nắng gắt". Tuyệt nhiên không hề là một tiểu thuyết văn học về tình yêu đôi lứa, "Hãy chăm sóc mẹ" là một tình mẫu tử gần như một chiều, như giọt nước mắt chảy xuôi cho đến khi thấm vào đất rồi tan biến đi.  

Cách kể cực kỳ mượt mà như lụa là đan thành chữ. Nó đọc hết một lèo trong vòng một ngày. Hãy chăm sóc mẹ - một tác phẩm của Hàn quốc, sự lựa chọn đầu tiên khi nó muốn tìm hiểu về văn học Hàn; nhà văn Hàn ở thời hiện đại thế nào. Đâu đó muốn tìm hiểu xã hội dưới bóng văn chương, hiện lên qua những con chữ.

Hãy chăm sóc mẹ. Câu chuyện hoàn toàn không có gì lên gân. Mở đầu là sự mất tích của người mẹ trên chuyến tàu điện ở Seoul để rồi từ đấy mở ra từng trang ký ức của những đứa con, đôi khi cảm giác là những dòng tâm trạng, tự sự của ngòi viết nữ thường thấy.

Lạ lùng. Đồng cảm vì đâu đó thấy cuộc sống mình bên trong. Từ kết cấu nhân vật. Một gia đình có sáu anh em, một người đã mất từ nhỏ. 

Chương ký ức mở ra theo tâm trạng từng thành viên, day dắt và lắt lay như lụa là cần được nâng niu vì đẹp và dễ hỏng. 

Ký ức tìm về có hạnh phúc và đau thương. Sự giằng xé của nhân vật trên con đường khơi lại ký ức, trong đó có người đi tìm lại vợ mình, người tình, tìm mẹ để đến cuối cùng là tìm lại ...chính mình. 

Mãnh lụa ký ức tưởng phôi phai theo năm tháng, ai ngờ theo thời gian, sức sống vẫn vẹn nguyên và ánh lên màu tháng năm đẹp lộng lẫy. Hồi ức tìm lại. Từng con người bắt đầu vớt lại từng sợi ký ức tàn; tưởng chừng đã quên, để gom lại, đan cài vá víu lại tức tưởi một lần. Rồi thôi.

Phơi bày một xã hội Hàn Quốc ở giai đoạn giao thời, thấp thoáng đâu đó thấy của xã hội Việt Nam hiện tại. Con người miệt mài với cuộc sống vật chất lên ngôi, quên đi mất gia đình những giá trị cần giữ gìn

Tự huyễn hoặc mình ngày tháng luôn trôi, nên có một tiếng nói khác xúi giục rằng mất mát đã trở thành bình thường từ lâu. Thôi miên. Đâu chẳng thấy, ai chẳng vậy. Bận rộn nên những lá thư không còn viết, những cuộc điện thoại thưa dần, những câu nói hay dặn dò trở nên thừa thải với những đứa con đã lớn. Muốn giải phóng mình, tìm đến tự do tự nhận.

Những giấc mơ bị từ bỏ. Lớn lên với đồng tiền được đặt lên đầu, quên mất luôn giấc mơ ấu thơ đâu đó trôi mất, nhiều người nói lắm kẻ dạy phải chuẩn bị gì cho tương lai nhiều cách. Giấc mơ con chồng lên giấc mơ mẹ. Mất biệt.

Một tác phẩm đáng để đọc để tìm hiểu về văn chương Hàn. Đề tài không mới, cũng xoay quanh là tình mẹ con, vợ chồng, tình yêu. Câu chuyện của những kẻ yêu thầm không đến được với nhau. Câu chuyện của người phụ nữ của xã hội cũ cam chịu để những bất hạnh từ gia đình đổ lên đầu mình vì con. Câu chuyện của những con người sống trong xã hội hiện đại bán mình với thời gian kiếm tìm vật chất, quên mất luôn cả giấc mơ ấu thơ nuôi dưỡng đến trưởng thành bên trang sách rồi rách mất tờ quyết tâm. Con đường rẽ sang một ngã khác. Đường về mất lối.

Một tác phẩm phơi bày ra hiện thực xã hội với những con đường thăng tiếng không đi trực tiếp bằng học vấn mà bằng sự khôn lanh đặt sự quan hệ lèo lái lên hàng đầu.

Đôi dòng về tác giả Shin Kyung Sook, thuộc thế hệ nhà văn 6x, sinh ra tại tỉnh Jeolla, Hàn Quốc, là con thứ tư trong một gia đình làm nghề nông, tuổi thơ vất vả với việc học bị gián đoạn chỉ học hết cấp 2 để chuyển lên Seoul làm việc đã cung cấp cho nhà văn những chất liệu sống phong phú để làm nên một tác phẩm thành công khi đặc tả được một cuộc sống người nông dân Hàn quốc đầy màu sắc đến như vậy.

Tóm lại, “Hãy chăm sóc mẹ” là một cuốn sách đáng xem với những giá trị nhân văn mà tác phẩm mang đến và hơn hết là hợp thời ở xã hội Việt Nam hiện tại.