Phố mùa đông! Những con người bắt
đầu diện những kiểu áo lập đông. Trong căn phòng tường tẩy mất những nét gạch đếm
chiều cao, hai gã đàn ông tồng ngồng quần đùi với áo ngắn tay, đang bắt đầu tập
tành những vai diễn đầu tiên của cuộc đời mình!
Bối cảnh: Giữa một đêm khuya vắng ở khu thương mại sầm uất giữa
trung tâm Sài Gòn, khi tất cả mọi người đã đi ngủ, đèn đường rọi một màu cam
vàng lấn sang vào bên trong nơi có trụ tiền đang đứng chơ trọi. Văng vẳng đâu
đó đằng xe những tiếng động cơ xe qua!
Tên trộm vác bao, từng bước từng bước tiếp cận đến két tiền trên con đường
không bằng phẳng cứ trồi lên sụt xuống.
Tên trộm: Khà khà, may quá! Chẳng có ai phát hiện ra ta. Một, hai, ba…xấp
đô la xanh!
Tên trộm dùng cái móc của mình để mở két sắt một cách tài tình. Bất
thình lình! Trên bầu trời vang vọng tiếng trực thăng ở một khoảng cách không
xa.
Cảnh sát: E ò e, e ò e. Tên kia đứng lại!
Tên trộm giật mình chạy đánh rớt móc, rớt bao tiền, rớt luôn…quần!
Tên trộm: Tha cho tôi! Tôi xin đầu hàng!
Cảnh sát thoát vai, cười sằng sặc
quên mất thoại mỗi lần diễn đến đây! Trong căn phòng nhỏ, gói gọn đâu đó khoảng
chục vuông, tên trộm trần truồng theo sự tưởng tượng thằng ku! Trẻ già hể hã,
lây lan nụ cười, thấy đông về trên phố vẫn có nắng ấm rọi phòng.
Cảnh sát thoát vai, cười đòi diễn
lại, phân đoạn bắt lại quên! Trẻ già vất vả, thấy rộn ràng phòng trống, rồi mơ
tiếp ở một đông, nơi căn phòng trống, sẽ phân lại nhiều vai cho một kịch bản
cũ, chắc là có một con tin hoặc thêm một cảnh sát. Không biết. Ở một tối mùa
đông! Hai gã đàn ông tồng ngồng quần đùi với áo ngắn tay, đang tập những vai diễn
đầu đời. Ai đi ngoài con phố, có thấy chim én ở trên mái nhà đang chờ đợi một
mùa xuân!?
Em nhắc dạo này thấy bỏ bê, hay mãi mê mà quên mất đi sự hiện diện của La vie. Giật mình. Lướt face đọc lại, bài cũ ngày xưa: hãy bình yên con nhé. Thấy lòng đầy cảm xúc dành cho đứa nhóc đầu, đặt tên gọi Merci ở một mùa chim làm tổ.
Nó nhắc mình kiểm kê lại, định chế cho ngày cũ, thiết kế cho ngày mai vì hiện tại cảm xúc đã ráp đủ câu tròn lời: Merci la vie!
Thấy lòng lấp thêm cảm xúc dành cho đứa tiếp theo, cũng ở một mùa chim làm tổ tiếp theo.
Thấy thấp thoáng ở đường về, không còn là gác trọ, nhà mặt tiền hẻm mét hơn, ê a bên bụng mẹ, đứa nhóc tập làm anh, lấy khăn rằn quấn bụng, để giữ ấm bên trong.
Nó ngồi nhìn ra cửa, vẫn còn ánh trăng soi.
Thấy thấp thoáng ở đường đi, không còn là ghềnh đá, nhà mặt tiền hẻm mét hơn, lượn qua vài cua quẹo, thấy sinh linh hình thành, thằng nhóc ngồi trước làm anh, nhẫm vài ba câu chuyện, ở lớp học mang về, ê a vài khúc hát lúc X’mas coming town. Ngọt ngào như kẹo mút.
Ừ thì thôi suy nghĩ, bỏ bớt mấy tính toan, cuộc đời không bằng phẳng, thấy trẻ sống lâu u sầu, thấy trẻ trâu tập làm người lớn, thấy ngơ dại nằm cuộn tròn chỉ bằng một chấm nhỏ theo tưởng tượng mà ra.
Ừ thì thôi suy nghĩ, bỏ bớt mấy muộn phiền, cuộc đời luôn tranh đấu, để trẻ sống lâu phải bước tiếp, để trẻ trâu phải tập nhớ mấy khúc đời, để chấm nhỏ bắt đầu tập chồi đạp cho thế giới chào đón tiếp một công dân.
Miệng thì nói như thế! Bụng bảo dạ chẳng khác hôm qua! Bình yên trong dạ mẹ, thế giới để ba lo, chuyện trò rồi sẽ có, đâu đó dưới nếp nhà, sẽ còn ánh trăng soi, bốn mái đầu chụm lại trong khung cảnh đóng khung! Hãy bình yên con nhé!
Tin nhận. Đêm Sài thành vẫn rộn
ràng, tiếng xe & tiếng người đi trong phố. Một tình hình rất dễ để bi quan
khi chỉ quan tâm về con số từ công việc đầu tư. Thành hay bại của ngày mai chẳng
biết, chỉ cảm nhận đâu đó hiện tại có sai lầm.
Màn hình. Một đoạn chương trình “cùng
nhau tỏa sáng”, trích một phần trong cốt truyện “mẹ điên”, nghĩ đến anh cùng một
chủ đề nhưng khác biệt về cách dẫn & hàm ý để lại.
Khung cảnh. Hai đứa cùng chung một
dòng máu, nhìn con đường bị kéo dọc bởi những dòng xe đi, vai ly cạn đến bọt chẳng
chừa vì câu chuyện như thừa nếu như nói tiếp. Lặng. Bởi vì câu nói “ngày đi cám
cảnh, ngày về hiên ngang”, tưởng chừng không khí đông đặc lại, chẳng chừa lại
chút gì.
Đọc tin. Đọc đến mấy lần. Thấy đắng
cay phũ đầy khinh rẻ trong mắt của từng người, mỗi kẻ đã, đang & sẽ đi qua
cuộc đời anh.
Nhìn hình. Thấy người tình tóc bạc
nằm một góc nhà, chẳng biết có phải đợi chờ những vòng tay sẽ chẳng bao giờ tới
vì nghĩ ngợi kiểu: lớn rồi đừng để mẹ lo. Vụng về. Nước mắt tự chảy lúc nào
không hay; mất kiểm soát, giữa đường, chẳng ai một ai quan tâm cả.
Cảnh tượng. Người phụ nữ vẫn dang
rộng vòng tay trong suy nghĩ dù có lọt lòng đến khi khôn lớn, vòng tay đó chẳng
bao giờ khép lại. Bất lực. Những đứa trẻ lớn lên trong hình hài thèm khát một
vòng tay, một lần nói, khóc thỏa thuê rồi quên hết. Không được.
Hẻm cụt thiếu những đứa trẻ, vắng cái lồng đèn, nó chạy lòng vòng quanh phố thị tìm một góc, một khoảng nào đó có phần phảng phất của một đêm trung thu từ ánh trăng mất dạng sau màn mây.
Không gặp.
Những đứa trẻ xếp hàng hay tụm lại với lồng đèn trên tay, miệng ngấu nghiến mấy cái bánh chỉ được ăn mỗi năm một lần.
Những đứa trẻ già bước ra ngồi trước hiên nhà, nhìn trẻ đi tới đi lui, đứa cười đứa khóc, tếu tít mừng tủi vì đèn nhỏ đèn to, đèn cháy đèn tắt.
Chỉ gặp.
Những đứa trẻ già chạy nhong nhong ngoài phố, đoán chắc cũng đi tìm những khoảng nào đấy cho những đứa trẻ con được hưởng trọn một đêm trăng vàng sáng ngập một lối đi, thấy đường về chỉ phũ một ánh đèn phố thị mất dạng cả ánh trăng soi. Chắc “thằng Cuội già, ôm một mối mơ” lâu quá đăm ra ngủ quên bên gốc cây đa.
Ai đó quên rồi đã từng có một đêm trăng!
Dù rằng những đứa trẻ già, thuộc về thế hệ nó, cũng ráng lấp đầy cho khoảng trống ấu thơ con. Thấy chấp chới trên ảnh hình facebook, những chiếc đèn lồng tự chế hay tự làm vã cả mồ hôi con vẫn ngoác miệng cười khi thấy ánh mắt ngơ tròn chẳng hiểu đấy là gì dù rằng cố gắng giải thích cho để hiểu.
Dù rằng những đứa trẻ lớn, thuộc về thế hệ sau nó, cũng chắng mấy thiết tha, chỉ thấy cuộn tròn hay nằm ngửa, mắt dán màn hình bận phải lướt face, cảm giác trung thu là của những đứa trẻ già, khát khao ôn lại ấu thơ đời mình. Ngộ nghĩnh.
Ai đó chán rồi để ngắm một ánh trăng!
Nó ghé nhà anh, cho kịp một buổi ăn, thấy bánh nằm một góc, không thấy lồng đèn, đứa cháu ăn một hộp cơm riêng, nó với anh ngồi bên mâm cơm với những món quanh đồng: cá linh kho lạc, thác lác khổ qua.
Buột miệng không hỏi: sắp chết hay sao, mà tình cảm lại dâng trào, nấu ăn cho nó! Lại thôi sợ chửi, thấy tật xấu nên thôi, sợ điện về nhà, người tình lại trách, nói anh mày vậy, không sợ buồn sao. Trung thu là tết đoàn viên, cảm người tình cũ, chắc lại nằm riêng một mình!
Hẻm cụt thiếu vắng những đứa trẻ con, mấy cái lồng đèn, tụm ba tụm bảy, bình loạn cả lên. Thấy yên bình chới với. Hỏi: ánh trăng trắng ngà, có cây đa to, có thằng Cuội già …bây giờ về đâu!?
Có đứa trẻ già còn mê một ánh trăng
Thảm họa là hai từ nó mượn của anh sau khi nghe trong một buổi họp,
mang nghĩa khá tiêu cực để miêu tả bức tranh toàn cục của gã khổng lồ Toyota ở
sáu tháng đầu năm 2016.
Nhưng để tìm kiếm từ khác miêu tả
cho việc tồn kho ngày càng tăng ở quý hai và lần lượt các mẫu xe của Toyota rời
bỏ Top đầu của những dòng xe bán chạy nhất (chỉ có Fortuner & Vios trụ lại
sau gã đứng đầu thuộc về Ford Ranger); thì vẫn chưa tìm được nào khác hơn.
Có thể gọi là khủng hoảng? Điều đó hoàn toàn không
đúng với gã khồng lồ Toyota ở thị trường Việt Nam khi vẫn còn chễm chệ ở vị trí
cao của bảng xếp hạng WAMA (Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam). Có chăng
đấy là sự ngủ quên trên chiến thắng dẫn đến những binh thư yếu lược từ mớ ngủ
viết ra, là rồng hay là rắn, nhìn mãi vẫn còn chưa ra.
Những hoạt động tiếp thị nối tiếp
nhau theo năm tháng đi tìm sự khác biệt. Chính sự khác biệt đã gây nên điều đó?
Chiến lược về giá? Theo quan điểm cá nhân, đó là sự phối hợp để tìm sự khác biệt
đầy khập khiễng giữa gã bán và kẻ buôn. Đồng bộ trong thương hiệu, qui chuẩn
nhưng cách thực hiện là hoàn toàn khác nhau với mục đích chỉ để đáp ứng yêu cầu
cơ bản của gã bán.
Kiêu binh tất bại!?
Khi con người ta tìm được lý do để
đổ lỗi thì đó là lúc họ cho phép mình dễ dãi. Hiệu ứng domino về việc bán tháo
diễn ra liên tiếp mặc cho gã bán gào thét bảo đừng, “đừng tự giết nhau”. Sự gào
thét trong tuyệt vọng!
Điều đó quá muộn
màng cho một hiệu ứng đã được báo trước; từ rất lâu rồi, hiệu ứng đó không phải
xảy ra lần đầu
Điều đó quá trái
ngang vì hiệu ứng đó do chính thị trường quyết định. Hiện thực chứng minh rằng
chúng ta – Toyota – đã bị không ít thì nhiều khách hàng bỏ rơi.
Hãy đặt một dấu
hỏi ở đây. Một mối quan hệ hình thành luôn là tương tác hai chiều.
Sự kiêu ngạo đã bị trả giá!?
Lần đầu tiên trong lịch sử của
Toyota Việt Nam đã xuất hiện từ GIẢM GIÁ một cách chính thức. Một trong những
ưu điểm của Toyota; giá trị bán lại đã ít nhiều bị lung lay.
Nó không phải là một chuyên gia để
đưa ra một đánh giá thị trường nhưng là một gã đang sống dưới mái nhà này. Ngẫm
nghĩ, nó cũng cần phải góp vào đó một tiếng nói chung để (tự) nhắc nhở một điều
sau “thảm họa” vừa diễn ra: Chúng ta –
Toyota – rút ra được điều gì!?
Để trong những tháng ngày sắp tới
của năm 2016, gã bán – kẻ buôn đang hừng
hực tinh thần cho một cuộc lội ngược dòng ngoạn mục, không phải loay hoay trong
những kế hoạch vá víu chỉ là để giải quyết vấn đề phát sinh hiện tại của cái gọi
là chỉ tiêu. Như bao lần, Chỉ tiêu - hãy để nó tự đến chứ không phải đi tìm.
Tinh thần thôi sẽ là chưa đủ nếu như vẫn một cách làm cũ.
Nó nôn nóng tham gia & mong
chờ một sự đổi thay từ những nguồn năng lượng hừng hực, phát ra từ ba cực chính
của Sài Gòn tỏa ra hai hướng về phía Đông & phía Tây để hội nhập của khu vực
phía Nam, cho chiến dịch INNOVA 2016 sắp bắt đầu ở những cuộc gọi nhận được.
Một lần nữa, theo cá nhân nó, để
đấy không phải là một chiến dịch (thực & ảo) bắt đầu tưng bừng rồi chìm vào
quên lãng. Hãy nhớ đến việc khách hàng đã bỏ rơi ta, giờ là lúc ta góp nhặt lại sự yêu thương
đã từng bị đánh mất … từng ngày và chẳng có lý do gì để không bắt đầu
từ những khách hàng đang còn ở bên ta. Họ xứng đáng nhận được sự sẻ
chia từ nguồn năng lượng tích cực đó đầu tiên!
(Bài viết chỉ mang tính cá nhân, hoàn toàn không phục vụ cho việc bôi nhọ, xúc phạm hay bất kỳ mục đích nào tương tự với cá thể hay chủ thể nào) (Ảnh sưu tầm)
Đó là một buổi Sài Gòn trốn nắng,
nó đến gặp anh để giới thiệu sếp mới về và tổng kết hoạt động của 6 tháng đầu
năm. Lan man. Chia sẻ một ý kiến về dịch vụ từ một kẻ đứng ngoài, đâu đó có lợi
thế là khách quan và góc nhìn khác hẳn, phần còn lại phụ thuộc vào đánh giá của
anh thế nào về ý kiến đấy.
Ý kiến chia sẻ thực chất là gợi ý
từ ba mẫu thoại & một góc showroom.
Cuộc thoại thứ nhất
Cô bé mặc kimono, chị nhìn thấy hay hay!
Nó cười, gật đầu!
Tình huống: Nó
và người đàn bà thép Việt Nam, ngồi trao đổi trên đường về ở một đoạn trưa nắng
chói chang từ đất đồng bằng Cửu Long.
Quan sát: Thấy
chiếc áo dài bắt đầu phấp phới bay ở một sớm cùng ngày ở một showroom khác giữa
đất Sài Gòn gần trung tâm.
Cuộc thoại thứ hai
Anh đi một vòng thích nhất nơi nào? Tại sao?
Thích nhất ở …vì phòng chờ xem phim như ở rạp,
tivi to đùng v.v.
Tình huống: Nó
và anh tài xế, ngồi trao đổi với nhau trên cùng một đoạn đường về ở một đoạn
trưa nắng khác, giã từ vùng sông nước
Quan sát: Nghe
câu chuyện đó được anh kể lại nhiều lần cho nó, đồng nghiệp và những người đi
cùng ở mỗi chuyến đi xa hay sắp ghé thăm một đại lý nào đó.
Cuộc thoại thứ ba
Em thích hình ảnh người đàn ông đừng đầu một
đại lý xuống bắt tay ở mỗi buổi trưa về
Giờ không còn nhiều nữa. Anh cười
Tình huống: Nó
và anh, ngồi “tám” trong không khí của điều hòa tránh nóng trước khi bắt đầu
vào tổng kết với những con số nhảy múa chỉ để xác định mình đang ở vị trí nào
so với hôm qua.
Kiểm chứng: Chắc
sẽ còn nhiều thứ để nói …nếu còn thời gian
Nó bỏ lửng kết luận như thường
khi vì muốn lắng nghe suy nghĩ & hành động của người đối diện thế nào, nhất
là anh - người nó tôn trọng vì tuổi đời và tuổi nghề lớn hơn.
Trong sự ngông nghênh, “ngáo đá” ở
tuổi đời mình, nó thích thấy sự sáng tạo để tìm lời giải cho ba mẫu thoại kia với
một điểm chung: những con người khác nhau về giới tính, nghề nghiệp v.v. nhưng
nói cùng một chủ đề (một đại lý đã từng đến),
Đấy có phải là marketing? Và nếu
là phải, thì chi phí marketing là bao nhiêu – zero?
Cuối cùng là một góc showroom –
kid corner. Thật sự đã có nhiêu đứa trẻ đến góc này chơi? Kid corner được thiết
kế dành cho những đứa trẻ hay chỉ là thiết kế theo yêu cầu?
Khi tự chôn mình vào đống công việc
hoặc ý tưởng ở tầm vĩ mô như một tính xấu, nó thường chọn bắt đầu từ những cái
đơn giản để giải tỏa.
Nó muốn chia sẻ với anh về điều
đó. Đơn giản vì cảm giác báo cho nó biết anh đang bắt đầu cải thiện từ dịch vụ,
đó không phải là sự lựa chọn tồi, với thế mạnh mình có trước giờ khi tình hình
kinh doanh ở hiện tại được gọi là “thảm họa”, thì đâu đó vẫn có thể kết hợp được
việc cải thiện chất lượng dịch vụ và làm hoạt động marketing. Câu hỏi còn lại
là: chúng
ta sẽ làm điều đó như thế nào???
Tên chó sói kia! Thằng nhóc cao một mét hai, tay cầm khẩu súng được
lắp ghép từ những hình khối lego đang chỉa về phía “con chó sói già” cao một
mét bảy lăm, bụng rơi một phệch, đang với tay cất vội chiếc điện thoại vẫn đang
sáng đèn, để kịp đáp lời “gã thợ săn”.
Hãy ăn thịt bà ngoại đi! Thằng nhóc đưa bàn tay mấp miếp lia súng ra
lệnh, miệng cười xếch lênh lộ hai đồng đếu, một phệch bụng rơi, mặc kệ con sói già và bà ngoại đang uất ức vì một cách phân vai không thỏa lòng. Cảnh chiến
đấu náo loạn trên tấm nệm dài được bốn mét vuông.
Sân khấu nhập nhòa giữa ánh sáng
vàng, trắng đan xen nhau giữa tiếng rộn ràng của những chú bọ chét đang bị rượt
đuổi trên màn hình. Trời Sài Gòn hầm hập chẳng chịu xã hơi sau một ngày dài
trong căn nhà mặt tiền…hẻm.
…
Ta là con quái vật đây! Nó biến hình trong một cái quay đầu, thằng
nhóc bỏ ngang tiếng nhạc hiệu phim courage rộn ràng trên sóng cartoon network,
tất tả chạy đi tìm vài mẫu lấp ghép tạo thành thanh gươm để kịp biến hình
superman hay spider man như hình in trên áo. Ngô nghê. Nhập vai sau nhiều lần
được bị bắt diễn. Ngỡ ngàng.
Nhớ vai diễn của gã đàn ông có khối
u như thằng gù nhà thờ Đức Bà Paris của Victor Hugo, dáng dấp như người lùn
Hobbit của John R.R. Tolkien, ở trong con hẻm quanh co thuê trọ ngày nào, giờ
như được giao lại và khoác lên người nó. Nó bắt nhịp tự nhiên như đã diễn vai ấy
hàng trăm lần rồi trước đây. Không cường điệu. Ta là con quái vật đây!
…
Quái vật, yêu quái hay sói già… những
vai phản diện được bắt nhịp một cách dễ dàng với ngữ cảnh do cả hai tự nghĩ ra,
nó và thằng nhóc. Chẳng cần nhiều nhặn, chẳng cần đắn đo. Chắc là do bản chất
hay vì là môi trường? Nên mấy gã sống lâu lần đầu được diễn một vai phản diện lại
cười thỏa thuê. Ngược đời. Cười đùa không phải đắn đo, dè chừng, đong đo trong
từng câu thoại như những vai diễn khoác lên trên sân khấu cuộc đời. Bấy lâu.
Nó; đứa trẻ sống lâu, phát hiện
đang sống với những qui tắc, tiêu chuẩn quanh mình, lắm lúc đặt mình vào khuôn
khổ như tấm gương tự tạo. Hão huyền. Chẳng qua là để giải thích và vỗ về vài ba
ý nghĩa để tồn tại. Bấy giờ.
Nó; đứa trẻ sống lâu, thoát ra khỏi vai diễn của ngày tàn bám chặt ăn mòn sâu, khoác lên vãi diễn lúc đêm về thỏa thuê với sự ngô nghê riêng mình. Trời Sài Gòn rỉ rả với cơn mưa giăng bên ngoài ô cửa sổ không còn là một chổ nằm thuê. Đời thừa. Nhớ gã đàn ông vứt bỏ dáng dấp, mồ hôi lại với chiếc xe đạp cà tàng để nhào vào sân khấu chừng khoảng bốn mét vuông, để diễn bằng tất cả trái tim yêu nồng nàn, một vai phản diện tình nguyện.
Nó lật từng trang của tập nội
dung họp nằm trên đùi, ngửi lất phất mùi của giấy vừa thấm mực in bốc lên, lưng
tựa nhẹ vào chiếc ghế nhựa nhỏ mùa xanh biển, được xếp ở vị trí cuối lớp để bắt
đầu lắng nghe một buổi tổng kết. Nắng rón rén len lén sau cánh rèm đung đưa bởi
vài đợt gió nhẹ từ máy lạnh căn phòng phát ra, đón chào một ngày những người gửi
gắm đứa con mình đến, ngồi và nghe về một năm với những gì đã qua đi ở khu vườn
thần tiên ấy.
Nó – thằng nhóc sống lâu, tự nhủ
rằng sẽ không bỏ lỡ khoảnh khắc ấy, khoảnh khắc của giấc mơ ngày xưa.
Đi tìm.
Bóng dáng của người phụ nữ nắng sớm
vào xương, tìm đường đến gặp những thầy cô ở trường, hỏi han về mấy dậm đường
con đi, sợ mặn mòi gió sương lại tạt đến những đứa trẻ tượng hình. Lặng lẽ.
Nghe lời kể lại. Ở mỗi đêm hè đám trẻ sống lâu tụ lại ngồi cứ mê mãi mấy câu
chuyện ngày xưa cũ rích.
Hình ảnh của quyền huynh thế phụ,
ngồi miết ở một góc tường, lúc đến với lúc không, lắng nghe từng nhận xét trong
lúc lòng xốn xang vì nắng sắp tàn mà bếp chiều còn thiếu lửa với cơm canh. Gọn
gàng. Nằm lơ ngơ trong một nhúm ký ức đã được lôi ra để tham gia cùng bạn bè về
một chủ đề phụ huynh đi họp, cô nói thế này, thầy nói thế ấy.
Trống vắng. Trẻ nhỏ mau quên, tưởng
già dai nhớ. Đâu hay. Bắt đầu trong khoảnh khắc ấy, ngồi trong đầu nhớ lại về
cuộc đời vẫn từng ghi lại những khoảnh khắc ấy.
Giờ vị trí đảo ngược. Nó được làm
phụ huynh.
Gặp lại.
Tất tả chạy đến trường, tìm đường
đến gặp những thầy cô ở trường, hỏi han về mấy dậm đường con đi, sợ mặn mòi
sương gió, lạt phai vài cảnh cũ. Thấm nỗi cơm áo với gạo tiền, nhớ về một bóng
dáng xương gầy bị nắng róc.
Nơi ghế ngồi cuối lớp, lắng nghe
từng nhận xét, lòng xốn xang vì nắng tàn bị mây ngàn lấn chiếm lúc đường sẽ lại
chẳng thênh thang, khói tàn lại quấn lấy. Quyến luyến. Dưới mái nhà thấy hiện về
mấy hình ảnh xưa, nói cười bồng bềnh trên mấy đợt sóng lạc và vài cơn mưa đầu rửa
lá.
Bình yên. Trẻ nhỏ tưởng quên, già
lại mau nhớ. Rất lạ. Xuất khởi từ trong khoảnh khắc ấy, ngồi trong đầu được khắc
lại về cuộc đời có lúc đã từng trãi qua giờ phút này. Nó được làm phụ huynh.
Ở buổi đi về ấy, trên dòng người
xuôi ngược, có một cặp trẻ nhà nói nhau nghe về những gì được kể lại của một năm
qua, bôn ba của kẻ già và lên ba của kẻ trẻ, nhốn nháo ở một lối đi về có trời
tàn nắng và gió lạc về chơi khi mây đen còn ngơ ngác.
(P/s: Cám ơn thằng nhóc Merci đã
cho một kẻ sống lâu như nó đi tìm và gặp lại một khoảnh khắc, tưởng rằng đã
quên)
Định nghĩa mới về Sales – Sales
Pro, cụ thể là dành cho Best Sales, nó được nghe ở một buổi ngồi tổng kết với
những khó khăn tồn tại, đưa ra giải pháp và nhắc lại vài mục tiêu để thấp lửa ở
một trưa miền Tây trời khao khát những cơn mưa, từ đứa em đang bắt đầu thực hiện
một mô hình đang được khuyến khích nhân rộng, nhân viên phụ trách tài chính của
đại lý.
Thế nào là một Sales Pro?Đó
chính là người Sales có không chỉ bán sản phẩm mà bán cả dịch vụ. Ở
Toyota, đó là bán xe và các dịch vụ của Toyota, không chỉ là tài chính mà còn
có bảo hiểm, bảo dưỡng & bảo hành…
Vì sao phải bán cả dịch vụ? Đơn
giản vì khách hàng hôm nay không chỉ cân nhắc đến giá cả & chất lượng món
hàng mà cả dịch vụ đi kèm, ngoài những khuyến mãi hay tiếp thị ban đầu.
Ở Toyota, giá cả & chất lượng đi cùng, thế mạnh hiện tại đang nằm ở dịch vụ
với mạng lưới phũ rộng với sự thuận tiện đi kèm.
Thật ra tất cả không mới. Nhưng định
nghĩa Sales Pro xoáy vào tâm thức nó vì sự ngẩu nhiên tương đồng.
Với một kẻ cuồng
tính trong một cuộc hành trình truyền bá ngót nghét đã ba năm với mục đích cuối
cùng là nâng cao kỹ năng bán hàng ở thời hiện đại, bán xe và bán tài chính, là
một phần dịch vụ, chưa dám nói đến các dịch vụ khác khi chưa nắm rõ, nhận được
không ít sự đồng tình và vấp phải không ít sự phản đối trước sự đổi thay khi cảm
giác cao ngạo từ gã truyền bá. Nó thấy hân hoan khi nghe từ thằng nhóc. Tự hỏi.
Mầm đã nẩy sau từng đó thời gian?
Với cách dẫn chứng
bằng những nhân viên nằm trong chảo lửa Sài Gòn hay miền Tây sông nước như cách
nó từng mang ra chia sẻ để rồi không ít lần phải thở dài vì được nhắc nhở rằng
điều ấy không hay, chẳng ai thích sự so sánh, chẳng nhiều người hiểu hết đằng
sau sự thành công ấy, mà thằng nhóc say sưa trong lúc ánh mắt nó nhấp nháy nụ
cười đậu trên đồng tử về khát khao cùng thiết lập những mô hình đi vào phát triển
ổn định chứ không phải chỉ là ngắn hạn, tạm thời rượt đuổi theo cái chỉ tiêu
kia mà là kết quả phải tự đến. Nó thấy rộn ràng con tim mình đập loạn. Tự nhủ.
Chi phí phải trả là thời gian?
Và ở một buổi những kẻ đứng đầu
ngồi lại, nhìn nhận thật nghiêm túc về một thị trường đang gặp phải sự cạnh
tranh dữ dội bởi giấc ngủ quá sâu của gã khổng lồ, kiếm tìm những lý do và
nguyên nhân từ đâu đó trong cơn “đồng sàn, dị mộng” khi tất cả đều chưa tìm được
tiếng nói chung.
Quan trọng hơn hết ở những kẻ đi
đầu – nhân viên bán hàng như nó, đang hoang mang về hiện tại, với lòng tin đang
vơi, cần lắng mình lại để ngẫm về lý do ta đến với gã khổng lồ này, tồn tại đến
giờ, không phải hoàn toàn chỉ nằm ở mắn may, niềm tin cần tìm lại để cảm giác
quay về, đi tiếp với thử thách hôm nay trở thành một Sales Pro như định nghĩa.
(P/s: Cám ơn em Hải Đăng đã giúp
anh có thời gian nhìn & xác định lại ở lúc lòng long đong)
Nó và thằng nhóc thất vọng quay về
khi bị chặn lối vào trong, nơi đám đông tụ
tập, ở một sớm Sài Gòn nắng núp sao làn mây với giăng đầy các khung rào kẽm
rai và sắc phục nổi bật từ những góc ngã tư. Đầy đường. Người quay, kẻ rẽ. Người
hiểu, kẻ không. Chuyện gì đang xảy ra. Nó đã không cho thằng nhóc được xem thỏa
lòng đám đông tụ tập để còn nghe nó tự
hào kể lại sau này về sự khác biệt giữa Việt Nam & Thái Lan với những gì đã
chứng kiến.
Chuyến đi Bangkok
được book vội khi báo đăng tin Thái Lan có đám
đông tụ tập giữa hai phe, chẳng nhớ được lúc đó là “áo vàng hay áo đỏ”, chỉ
biết nó quyết định tham gia sau khi từ chối lời đề nghị của thằng bạn lúc đầu.
Đơn giản. Nó muốn ít nhất trong đời mình xem được chứng kiến những thứ được gọi
là khoảnh khắc.
Con đường đã
quên tên, nơi có các cơ quan đầu não của chính phủ, ngập đầy những rào chắn
nhưng vẫn chừa lối để xe chạy vào trong, người người ăn uống tại các quầy bán
hàng dã chiến, vệ sinh ở các phòng vệ sinh di động và… bán luôn cả đồ lưu niệm
cho khách du lịch tò mò như nó. Những dàn loa cở đại chỉa thẳng vào các cơ quan
với những tiếng nói chẳng hiểu phát ra liên tục. Không khí hừng hực trên những
bài báo chỉ thật sự sống lại khi một đoàn xe của viên chức nào đấy xuất hiện,
gã thống lĩnh đứng ở trên bục sân khấu cầm micro đọc lời kêu gọi với những con
người tụ tập bên dưới đệm theo. Nó cảm nhận được rằng việc tụ tập ấy được xem
là bình thường.
Con
đường Khao san, làm nó liên tưởng đến
Phạm Ngũ Lão hay Đề Thám với đầy những khách du lịch, ăn uống & tụ tập để
đón chào một lễ té nước truyền thống – Shongkran, nơi chứng kiến những con người
vui đùa ở giữa trong khi ở hai đầu là nhóm tụ tập theo màu áo & quân lính
chính phủ với trang bị đầy đủ vũ trang, nơi những con người quên mất rằng tối
qua đã có sự kích động đến đổ máu bởi súng đạn và tàn tích còn để lại. Nó cảm
nhận được rằng việc tụ tập ấy được xem là đấu tranh.
Không giống. Những con đường bị
phong tỏa như giới nghiêm giửa ngày. Những thông tin hầu như chẳng có gì ngoài
những cô gái, chàng trai ân ái, ngoại tình và cướp bóc.
Nó và thằng nhóc thất vọng quay về
với suy nghĩ để rồi một mai nó sẽ ngồi kể lại những gì đã xảy ra ở nơi nó đã từng
qua, chứng kiến và cảm nhận.
Người tình tóc bạc lắng nghe và
trách móc vì sao đưa thằng nhóc đến nơi nguy hiểm ấy. Nó lặng im. Tự thoại.
Rằng những gì cảm nhận là sự khát
khao đổi thay.
Rằng những gì của hôm nay sẽ trở
thành một phần của lịch sử ở ngày mai. Và đơn giản thôi, đấy là những gì trãi qua trong đời nó và thằng nhóc nên được ghi lại ở một miền ký ức nào đó để sớm mai đấy nếu chân trời có tươi đẹp thì thằng nhóc vẫn nhớ rằng đã từng có những lúc con người khó khăn để nhìn nhân và tìm kiếm sự đổi thay.
Có lúc vì cơm áo gạo tiền, có lúc vì màu cờ sắc áo.
Có rất nhiều lý do để người Sales tiếp tục như lẽ thường họ - người Sales không được phép bỏ cuộc
Lửa bắt đầu bùng cháy trong lòng nó sau nhiều cơn gió giật, bởi thị trường xe bị cạnh tranh dữ dội không chỉ từ các hãng xe khác với những hoạt động marketing rầm rộ khiến cho gã khồng lồ ngủ say ít nhiều cựa mình, mà còn cả các ngân hàng bắt đầu nhảy vào lĩnh vực cho vay ô tô với hàng tá những hấp lực tương tự cho cả nhân viên bán hàng lẫn khách hàng, tinh thần của những người sales bắt đầu đi xuống vì áp lực nhiều chỉ tiêu treo lở lửng trên đầu, khi em báo nó về một trường hợp khách hàng đặc biệt được cải tử hồi sinh.
Từ quyết định lên showroom lấy cọc, sau khi việc chứng minh thu nhập dường như mờ mịt lối lúc trao đổi qua điện thoại, đổi ý mua xe với khoản vay được duyệt theo đúng yêu cầu. Cuộc đàm phán ngót ngét mất một ngày. Ba lần đàm phán về thời gian giao xe, khoản vay & thời gian vay. Khách hàng nhận xe ngay ngày hôm sau.
Tìm hiểu. Qua trao đổi trực tiếp, khai thác thêm nhiều thông tin liên quan đến thu nhập khách hàng không chứng minh được như bán dừa bán luôn cả lá và những chi tiết khác phát sinh trong quá trình trao đổi. Thông thường. Tâm lý sợ nợ nần, khoản vay khách hàng mong muốn 70% với thời gian vay ngắn 24 – 36 tháng. Đàm phán hai lần chuyển thành 70 tháng rồi lên 84 tháng để khoản vay nhanh chóng được duyệt khi việc quản lý rủi ro được đảm bảo.
Tóm tắt. Nội dung em chia sẻ về những lần đàm phán với khách hàng không làm nó thỏa mãn thắc mắc việc làm sao để thay đổi quyết định của khách hàng & hoàn tất việc lấy xe chỉ trong 1 ngày.
Nó có được câu trả lời ở một buổi trời Sài Gòn nắng đậu trên đỉnh cây, giăng vài lớp mây đen chặn nắng một ngày đầu tuần.
Gã thanh niên sớm nhuộm phong trần với nước da rám nắng, gánh cả một gia đình trên gương mặt héo hon và tóc cắt ngắn sát đầu, chất sales chẳng lẫn đâu được với nụ cười nở trên môi lộ hàm răng trắng hếu bắt buộc.
Gã thanh niên quyết định kéo dài thời gian bằng chia sẻ thật lòng sợ làm xuống tinh thần của cả đội từ một sớm đầu tuần đã “mở hàng” khách rút cọc, để rồi dẫn khách hàng xem lại chiếc xe mình đã chọn khi trực giác đâu đó của người Sales báo rằng khách hàng vẫn còn tiếc nuối một món hàng. Hẹn lại trưa.
Gã thanh niên quyết định đàm phán một lần nữa giữa ba bên để khai thác những thông tin còn sót lọi, bỏ quên hay vội vàng chưa lấy. Thấy thấp thoáng đâu đó ánh sáng cuối đường hầm. Gã thanh niên đã tiếp lửa thêm sau việc đàm phán kéo dài thời gian vay thành không, để rồi thổi ngọn lửa cháy dữ dội về mong muốn sở hữu một chiếc xe sớm thay vì đợi chờ đủ tiền. Đấy chính là lúc người vợ bắt chuyến xe từ miền Tây lên Sài Gòn để hoàn tất thủ tục vay với sự tất tả cả một guồng máy phía sau với mục tiêu không để lửa tắt. Khoản vay được duyệt, ký tín dụng & giải ngân trong ngày.
Nó tiếc nuối không được chứng kiến trực tiếp gương mặt của khách hàng và người bán hàng ở giai đoạn giao xe, nhưng cảm giác đâu đó hân hoan và rạng rở lại xuất hiện trong đầu ở nụ cười lộ răng trắng hếu, những cái bắt tay hay vỗ vai hẹn ngày gặp lại. Bồng bềnh trôi giữa căn phòng cho những ngôn từ dành tặng.
Sự tưởng tượng cứ thế đi sâu. Sự thực tại bắt đầu về lại. Thấy khoan khoái để đi tiếp một con đường đã chọn. Thấy khó khăn chỉ là thử thách vì đâu đấy ở mãnh đất sales này vẫn còn những tia lửa bập bùng, nhập cùng, cháy. Thấy đời không quá lẻ loi và những trãi nghiệm của Napoleon Hill về việc “Chiến thắng con quỷ trong bạn” – nổi sợ hãi từ đâu dội lại. Đi tiếp và dặn lòng người Sales không được phép bỏ cuộc. Lẽ thường.
Cuộc nói chuyện bắt đầu ở một buổi
sáng ngồi chờ với tất cả những người lướt qua. Họ dừng lại, chia sẻ và để lại
lòng nó một sự ngột ngạt khó tả. Sự hiếu chiến ngập đầy ở nơi đây – nơi đang
đón một lớp người lãnh đạo mới với một sự dè chừng và đặt để.
Nó nói với chị về những gì cảm nhận.
Chị đồng tình rằng rất khó để xóa bỏ đi sự ngặt nghèo trong suy nghĩ kia.
Nghĩ ngẫm.
Nói cho cùng thì lãnh đạo cần
nhân viên
Xét cho đáng thì nhân viên cần
công việc
Nhưng sự hiếu chiến dường như đã
ăn sâu. Một lúc nào đó không hay. Cơ chế phòng thủ hình thành. Một lúc nào đó
chẳng phân biệt. Cơ chế phản công luôn sẵn sàng. Công ty hay chiến trường. Mất
còn đến tổn thương. Niềm tin là thứ quí.
Chiến đấu để mất còn. Văn phòng
hay chiến trận. Quên đi điều cơ bản: Tranh luận để hiểu biết.
…
Cuộc thương lượng bắt đầu ở một
buổi trưa hè nắng dội, chị ngồi giải thích về sự việc vừa xảy ra là hiểu nhầm
sau khi nó dùng quyền từ chối tham gia, một phần để phản kháng, một phần để làm
việc khác hữu ích hơn. Nghĩ. Tuổi trẻ đời mình không thể để tự trôi.
Trực giác quá nhạy của người
Sales không thích hợp cho những cuộc chuyện trò tranh phân kéo dài. Vốn dĩ đấy
là những kẻ biết rất rõ thế nào là “mềm nắn, rắn buông”. Vấn đề còn lại là thời
điểm.
Nó nhìn vào ánh mắt chị với sự giải
thích lòng vòng không dấu được rằng chị muốn làm chủ cuộc chuyện trò. Nó soi
vào đấy thấy bản thân mình cũng chẳng hơn. Sự hiếu chiến biểu hiện rất rõ ở hai
con người đang dùng cùng một ngôn ngữ chung – tiếng Việt. Tranh luận đang được
hiểu là phân định đúng, sai!? Rõ ràng không phải thế.
Ngẫm nghĩ.
Nói cho cùng thì cũng làm thuê
Xét cho đáng thì cũng là người Việt
Nhưng sự hiếu chiến dường như đã
ăn sâu. Một lúc nào đó không hay. Thể diện được đặt đầu. Một lúc nào đó chẳng
phân biệt. Ngu, khôn cần phân loại. Công ty hay chiến trường. Mất còn đến tổn
thương. Niềm tin là thứ quí.
Chiến đấu để mất còn. Văn phòng
hay chiến trận. Quên đi điều cơ bản: Tranh luận để hiểu biết.
Nó chấp nhận thỏa thuận tham gia
trở lại việc phỏng vấn vì một câu nói. Đừng
để ông kia nhìn vào thấy bọn Việt bây nhố nhăng. Ánh mắt đó vẫn còn nằm
trong vòng tham chiến.
Sự hiếu chiến trong nó ít nhiều lụi
tàn. Nó không quan tâm đến câu nói kia chứa bao nhiêu thật lòng, vốn dĩ chẳng
ai đo được nông sâu. Nó chỉ biết một điều câu nói đó đã xoáy đúng vào trũng sâu
của sự hiếu chiến đang tồn tại bên trong. Người Việt.
Sự hiếu chiến trong nó ít nhiều lụi
tàn. Đâu đó có thể xem là nhẹ dạ vì quá lâu rồi mới nghe được ai đó nhắc lại về
giống loài & đồng loại. Sống và làm không phải “thịt” nhau. Tự trào như một
khúc ca dao.
Hành động làm nên ta, hoặc làm hỏng ta, chúng ta là kết quả của hành vi bản thân
Our acts make or mar us, we are the children of our own deeds
(Victor Hugo)
Tin nhận về một trong hai người được chọn đều tiếp tục không được đánh giá cao từ đối tác sau một người được chọn đã ra đi.
Nó ngập ngừng trong việc liên hệ chị để cần tham vấn về vấn đề này khi nói cho cùng đấy vẫn là ý kiến của đối tác đưa ra. Không muốn có quá nhiều sự thay đổi, cứ để vậy mà tập trung.
Nó do dự trong việc chuyển lời vì sợ sẽ đẩy lên một nấc thị phi cao hơn với sự sốt sắng hiện tại lại đánh đồng bằng sự tham vọng về một vị trí chưa đủ tầm, đủ năm.
Nó quyết định chọn sự im lặng vì câu nói thịnh hành cần kiểm chứng trước khi hành động. Một lối phủ định để lãng tránh cho những vấn đề cần phải đối mặt.
Nó đã học được điều đó. Đắng chát.
Từ ngổn ngang thông tin mạng được phơi bày. Nó nhiều lần tự hỏi – như ngay cả lúc nó đang viết những dòng tản mạn này, về tâm trạng người đàn ông ấy ở thời khắc cùng ngày của bốn mươi mốt năm về trước khi được gắn lên hai từ “giải phóng” trong tim gã một biệt động thành với đánh đổi là cả một đại gia đình chạy giặc, bôn ba và ra đi vì di chứng để lại!?
Nó tò mò không biết tâm trạng của người đàn ông đi qua đời người tình để lại năm con sương gió bạc đầu, lần đầu bước chân vào Sài Gòn có ngỡ ngàng và bàng hoàng về nơi mình vừa “giải phóng” – Sài Gòn?
Nó tò mò không biết tâm trạng của trung đoàn trưởng biệt động thành có tương đồng với hình ảnh gã quân nhân vứt đi súng và giấu nhẹm gói gạo đem từ Bắc vào Nam đã mốc meo được sẻ chia trên mạng? Lý tưởng gì đấy có vụt bay?
Nó cần kiểm chứng về một người đàn ông đã ra đi, để lại cho người tình tóc bạc nổi đau ở mỗi lần đến ngày cuối tháng tư với đêm về ấp ủ mộng phu thê trong hy vọng người về.
Nó nhiều lần khao khát được gặp lại ông trong mộng để hỏi cho thỏa lòng ngổn ngang khi sách vỡ giờ nhàu nhĩ, kiến thức lung lay vì sự biện chứng hùng hồn bằng những dòng chứ viết và hình ảnh được ghi lại cùng ngày cuối tháng tư ấy. Ánh mắt những con người hoang mang cố gắng thể hiện niềm vui sướng.
Nó nhiều lần khát khao được gặp lại ông trong mộng để nói cho thỏa thê về những chiếc huy chương từng gắn trên ngực ông đã bị anh nó vứt sạch xuống dòng sông trong vài cơn say rượu và chính bản thân mình ức chế vì đứa con không còn nằm trong chính sách được ưu đãi trong học hành. Lúc nhớ. Lúc quên. Rõ ràng nhất lại dội về ở những ngày cuối tháng tư.
Nó đã học được điều đó. Đắng nghẹn.
Từ ngập ngụa thông tin mạng được chia sẻ. Trong những ngày tháng tư về, chắc không chỉ riêng nó nhiều lần đặc câu hỏi về cái dòng hải lưu giết chết cá tôm khi nào dừng lại với nguyên nhân được làm rõ và khắc phục?
Trong những ngày tháng tư sắp đi, lúc đất nước ngập lá cờ bay trên khắp ngã đường, hình ảnh cá giăng cũng đầy các trang mạng xã hội bởi những con người biết bán cá cho ai và sự sợ hải ngày càng dâng cao.
Những con người đang sống theo lý tưởng vẫn đang cần kiểm chứng không vội vàng.
Nhớ đến câu nói anh về sự ép buộc phải đổi thay.
Những con người đang sống cùng tri thức vẫn đang căm phẩn đến cực đoan.
Nhớ đến câu nói anh về giải pháp không được đưa ra.
Những con người đang sống với tri thức tự phong vẫn đang đặt mấy câu lật ngược vấn đề nhằm tạo ra sự khác biệt của cá nhân trong sự ngạo mạn với cuối dòng mong muốn “share không cần hỏi”
Nhớ đến tựa bài thơ cô giáo viết: Đất nước mình ngộ quá phải không anh!?
Và những con người sống trong im lặng; tính luôn nó, tính toán và hi vọng khi hiểu rằng không chết hôm nay không đồng nghĩa ngày mai vẫn còn được sống.
Từng nghe anh nói về sự hối tiếc
của người sắp hấp hối, thường dành cho người thân của mình. Chị đệm lời chắc với
nó thì sẽ có ít hơn sự hối tiếc đó khi đề tài được mổ xẻ về việc ta đã làm gì
cho con cháu chúng ta.
…
Ở đêm Sài Gòn trời cởi trần xã
nóng xuống bên dưới, thả những cái bức bối của một ngày dài chịu đựng cái nắng
lưu manh dội lên khắp các ngã đường. Những con tìm người tìm kiếm chút men bia
ướp lạnh để xã bớt cái nóng của ngày tàn.
Bất chợt lắng nghe có giọng khàn
cất tiếng hát vang
Đời lắm phong trần…
Và được tiếp lời bởi giọng ngọng
nghịu được xác định vọng ra con hẻm bên trong
tay chắ…n(trắng) tay!
Thấy một già, một trẻ lửng thửng
đi ra; cả bàn cười rần rần trong sự ngô nghê mặc kệ đời đấy. Thấy vui say lạ
thường dù miệng chẳng nhấp chút men bia.
…
Ở đêm Sài Gòn trời bỏ đi tránh
nóng, có mãnh trăng tròn treo bên ngoài khung cửa, rọi thẳng vào trong một góc
nhà chỉ còn duy nhất có ánh sáng trăng. Chuyện trò về mấy câu chuyện, chẳng nhớ
hết ngọn nguồn, chỉ biết rằng trên đó, có Cuội già và Hằng Nga trong mấy câu hỏi
trẻ chỉ là lời lập lại như muốn khẳng định một lần thứ hai.
Vẫn nằm dưới ngữa ra nhà, hát to
mấy bài ca không thuộc hết lời, chỉ khác lần này đã chế lời theo sở thích
Giọng khàn cố gắng moi ra ca từ
cho trọn ở dưới một nếp nhà.
Bóng trăng trắng ngà, có cây đa
to, có thằng cuội già, ôm một …
Giọng khàn chờ giọng ngọng hát lời
tiếp theo.
Ôm môt ….gói ôm.
Giọng ngọng cất cao hơn, to hơn
khi bị giọng khàn hát “dập” lời. Ôm một…mối mơ.
Cứ thế “mối mơ” & “gối ôm” cứ
thay nhau lên tông ở một góc thị thành, quẩn quanh khói bụi người đi. Nghĩ về
những gì đã làm cho con cháu để rồi không hối tiếc lúc hấp hối kia, thấy chưa
làm gì cả. Có chăng, chỉ là mớm lời cho giọng ngọng ngô nghê trên sân khấu tắt
hết những ánh đèn, lạc loài vài ánh trăng giữa tháng ở mỗi tối đi về tìm một nổi
vui riêng.
Nếu như mai này khôn lớn, vẫn còn nhớ những đêm về có giọng khàn và ngọng song ca những bài hát chẳng thuộc hết lời, lên tông nhiều quãng, chắc sẽ chẳng hối tiếc gì khi đã cho đi nhiều hơn nhận lại từ một ông già nằm hát song ca ngược lời.
Một buổi nắng hạ đến sớm trên nóc
showroom Lexus, nó thấy anh bước ra miệng cười như mọi lần, tiến đến thả khói
bay.
Anh vừa mới nói với nhân viên của anh xong. Anh bắt đầu câu chuyện
như mọi khi anh em có dịp ngồi cùng nhau lúc đặt thân mình lên chiếc ghế sắt uốn
theo phong cách Châu Âu.
Chuyện gì anh!? Nó tò mò đáp lại nụ cười anh để lắng nghe những
chia sẻ từ người đàn ông làm việc gần như trọn cuộc đời mình với SAMCO và giờ đến
với Lexus ở những năm tháng cuối của tuổi đời lao động.
Anh muốn nhân viên mình có sự chủ động trong việc liên lạc khách hàng
khi cứ ngần ngại họ bận rộn và chỉ quan tâm đến công việc mà thôi. Anh giải
thích cho nó nghe suy nghĩ khác của anh về đối tượng khách hàng ở một phân khúc
cao cấp.
Em nghĩ việc đó là đúng mà! Khách hàng có thể mua đến Lexus thì chẳng
ai dư dả thời gian để dành cho những câu chuyện ngoài lề công việc, em nghĩ họ
cần sự trao đổi đơn giản, ngắn gọn & lợi ích là gì. Nó nói theo quan điểm
trước giờ của mình sau chặng đường tiếp xúc với khách hàng của Toyota để phản
biện lại quan điểm anh.
Không hẳn vậy! Em biết không, những người làm sếp thật ra họ rất cô đơn.
Anh tiếp tục giữ vững lập luận của mình. Nó nhìn anh, người đàn ông nhiều lần hứng
thú khoe với nó những gì anh đã làm được. Từ việc xác định xây dựng một đội ngũ
nhân viên thế nào đến việc tự bản thân viết một phần mền quản lý ra sao; anh cứ
thế lôi nó vào phòng mình để chia sẻ những điều anh tâm đắc. Một gia đình đều
huề tạm gọi là căn bản với con cái đã trưởng thành, một đứa đã vào làm cùng anh
mà phải nhờ đồng nghiệp nhắc nó đến mấy lần nó mới không nhầm con gái anh với một
đồng nghiệp nữ khác khi cứ đến rồi đi vội vàng; với người đàn ông ấy sao lại thốt
ra câu này!? Tự hỏi.
Như khi anh vừa đáp xuống sân bay, một cô nhóc gọi điện giới thiệu anh
về một món hàng cùng lời chia sẻ hỏi han sau khoảng dừng từ lúc anh lên máy bay,
tự dưng thấy ấm lòng trong khi đó không có một nhân viên nào gọi mình. Anh
giải đáp câu hỏi hiện lên trong ánh mắt nó giữa tàn thuốc vừa gạt xong.
Đến đây, chắc nó ít nhiều hiểu
hơn về quan niệm ấy. Những con người sinh ra phải cô đơn; ít nhất là trong công
việc – vì họ là những người quản lý; dù muốn dù không vẫn có một khoảng cách tồn
tại nhất định với đồng nghiệp. Chưa biết cuộc sống họ gầm nhấm bao nhiêu nổi niềm
nhưng trong công việc đấy là một điều không thể chối cãi – họ sinh ra để phải
chịu đựng sự cô đơn. Vì họ muốn giữ một khoảng cách đó để thực hiện tốt một vai
trò và đâu đó tìm kiếm sự an toàn cho bản thân giữa đời công bộc không ai biết
trước được chữ “ngờ”. Đắng chát là do vậy, miệng chưa nhấp rượu, men đã vào tận
tâm ở mỗi mùa niếm trãi.
Có thể đấy là một cảm xúc bất chợt
nhưng có thế đấy là tập hợp cho một phân khúc về tâm lý khách hàng sau một thời
gian dài chiêm nghiệm. Nó kiểm tra lại cách thức anh xây dựng một đội ngũ nhân
viên (kinh doanh), không xem yếu tố kinh nghiệm là quan trọng, anh ưu tiên những
con người mới hoàn toàn để định hình một phong cách phục vụ cao cấp riêng thông
qua đào tạo và tư tưởng truyền đạt. Nó thấy thấp thoáng đâu đó giống cách quản
lý của người anh “thích vẽ trên một tờ giấy trắng ây”. Tương quan đâu đó đều gặt
hái được cho mình một thành công nhất định. Một đội ngũ nhân viên ức chế với
anh phần nhiều ở buổi ban đầu ấy, giờ đây phần lớn cũng nói ra những điều được,
mất sau khi đã làm việc với anh một quãng thời gian xác định & nhận ra sự
công bằng chiếm nhiều trong cách quản lý của người kỹ sư ấy. Nghe điều đó, nó
ganh tỵ trong cách đãi ngộ mà anh dành cho nhân viên mình.
Và như lời kết cho tản mạn ở một
buổi nắng hạ đến sớm ấy là một khái quát về những con người sinh ra phải chịu đựng
sự cô đơn.
Trên dọc đường công danh, khát
khao sự chia sẻ. Thật lòng. Họ dễ dàng xúc động trước những con người thật thà,
biểu hiện rõ nhất là ánh mắt họ sẽ sáng lên lúc bắt gặp những con người ấy khi
đời họ đã quá nhiều lần nếm phải mặn, ngọt, chua, cay. Sự sắc sảo không còn được
đề cao. (Ảnh: Sưu tầm)
Sài Gòn Pearl đón cái nắng hạn
chưa từng có, nó nói với anh về sự chờ đợi quá lâu cho một câu hỏi về một sự
phân loại người đi làm mà nó được nghe &
anh là nhân vật có liên quan. Người đi làm được chia ra làm ba loại: cực giỏi,
cực khéo và vừa giỏi, vừa khéo mỗi thứ 50/50 sẽ lại là người quản lý hai loại
kia. Anh được đánh giá thuộc “cực giỏi” và nhiều khi cực đoan. Nó đồng ý với
cách đánh giá đó & muốn hỏi: Trong suốt
cuộc đời mình, cho đến tận bây giờ đã đi hơn hai phần ba đời người, anh có hối
hận không khi lựa chọn con đường trở thành một người “cực giỏi”?
Anh dừng lại vài giây trước khi
trả lời câu hỏi. Quán bắt đầu tiếp nhận những dòng người vào cho một buổi ban
trưa.
Để có thể trả lời câu hỏi đó thì cần phải làm rõ mục đích sống là gì?
Nó ngớ người khi chưa hiểu rõ hết
ý anh vì nghĩ rằng câu hỏi mình khá rõ ràng.
Có thể dựa vào mục đích sống để chia ra làm ba loại người tương tự. Một
loại người sinh ra, lớn lên, làm việc & chết đi vẫn thật sự không biết mục
đích sống của mình là gì và cuộc đời họ thanh thản vì hoàn toàn không biết điều
đó. Một loại người thứ hai biết mục đích sống là quan trọng nhưng khi thấy một
mục đích nào khác cảm nhận tốt hơn sẽ từ bỏ mục đích đã xác định ban đầu; đấy sẽ
là loại người hối hận khi nhìn lại. Anh giải thích rõ nghĩa hơn về câu nói
của mình.
Nó im lặng lúc cái nắng bắt đầu
bò qua khung cửa để lắng nghe câu chuyện phân chia loại người. Sài Gòn chắc
đang thèm những cơn gió nhẹ lướt trên sông.
Với anh thì không, không hối tiếc.
Anh lập lại như để khẳng định cho sự kiên định của mình. Sự kiên định đó như
kéo nó quay trở về những ngày đầu nó làm việc cùng anh. Từng ở hai tuyến gần
như đối nghịch nhau, một bận thằng nhóc ngổ ngáo tuôn trào những cảm xúc thể hiện
bằng ngôn ngữ để bảo vệ cách đánh giá của mình về một khách hàng với anh – người
đầy ấp những kinh nghiệm gần như một phần ba đời người của Y Vân, để rồi ức chế
sau cuộc tranh luận cùng anh, ấm ức vì thấy đâu đó chưa thỏa lòng của một thằng
nhóc ngông nghênh trên căn phòng nhìn dõi xuống ngã ba Minh Khai ngày ấy. Đâu
hay, sự tranh luận một mất một còn đấy lại trở thành kỷ niệm và như một nỗi niềm
riêng để nó trân trọng giữ gìn một mối quan hệ cuộc sống.
Con người ta khi hấp hối thường hối
hận. Đa phần họ hối hận về người thân. Anh nói về một khám phá mới, kéo
nó quay trở lại với hiện tại về khoảnh khắc hối hận của một con người.
Nó thấy cái cảm xúc của gã nhạc sỹ
Hoài An như là minh chứng cho sự khám phá này, với ca từ của bài hát Nếu như chỉ còn một ngày để sống đấy!
ngay ở đầu bài.
Nếu chỉ còn một ngày để sống. Người đưa tôi về đến quê nhà. Để tôi thăm
làng xưa nguồn cội. Cho tôi mơ, mơ tiếng mẹ cha.
Nó trả lời anh có lẽ vì vậy mà nó lựa chọn giữ gìn những mối quan hệ như gia tài để lại dành cho con mình. Nó ngẫm nghĩ ở Sài Gòn trời ngưng
gió. Nó sẽ là ai và chọn là ai trong những cách phân loại đó khi thấy ở một nửa phần đời đi qua theo định nghĩa Sáu mươi năm cuộc đời? Đã có quá trễ không để bắt
đầu lại? Phải chăng ta có lúc vội vàng nên ra đi chưa được bình an?
Ở một buổi Sài Gòn nắng cuối xuân, nó cảm nhận được những tia máu trong mắt khi nhìn vào email thông báo về cơ cấu tổ chức mới được gửi trước khi đánh giá năng lực nhân viên theo đúng năm tài chính. Điều đó đồng nghĩa với việc thăng chức đã được xác định trước đợt đánh giá & những con người nó lựa chọn nằm ngoài danh sách đó.
Anh bước vào phòng nói với nó với tâm trạng của một người ra đi: Lẽ ra sẽ là chú nếu như chú khéo hơn?
Nó cười: Nếu như trước đây làm điều đó thật sự không khó với em? Nhưng với hiện tại, em không làm điều đó vì không chỉ cho riêng em là thực hiện đúng quan điểm (được truyền lại) của mình dù sẽ rất khó khăn. Nói nghe vĩ đại nhưng em nghĩ mình phải làm theo & cạn tàu ráo máng dù đã ra đi. Điều em quan tâm lúc này đó chính là quyết định của công ty về những con người được nó lựa chọn ra sao.
Anh cười trừ như muốn bỏ qua câu chuyện: Có nhất thiết phải làm thế không khi mọi sự đã rồi?
Nó gật đầu khẳng định như muốn gạt qua sự thỏa hiệp của anh & đồng nghiệp khuyên nhũ về quyết định này, sau lời giải thích không làm nó thỏa mãn từ nhân sự với đâu đó lấp lững về lời khuyên tương tự. Nó vẫn muốn gặp & nói chuyện với người đàn ông trong lồng kính.
Nắng chắp chới ở bên ngoài khung cửa kính, báo hiệu một buổi trưa về lặng thinh gió. Nó bước vào cùng anh sau sự chờ đợi được nói chuyện quá lâu về một quyết định sẽ ảnh hưởng thế nào đến tâm lý những người cống hiến & sự phát triển.
Dư dả. Những lời giải thích & tranh luận từ cả hai phía để bảo vệ quan điểm của mình. Sự nhập nhằng giữa đánh giá để xét thưởng & thăng tiến được tách riêng. Rối. Để lại câu cuối cùng rằng sự tin tưởng đã bị mất đi dù rằng lời trấn an rằng sự quan tâm của người đàn ông ấy dành cho bộ phận & sự ưu tiên cho ba cái tên nó gạch đầu dòng.
...
Nó nuốt trọng từng đợt cơm & bắt gặp nụ cười kèm câu hỏi: Câu trả lời của ông ấy có làm em thỏa mãn không? Chẳng hiểu sao nó lại diễn giải lại thành: Câu trả lời của ông ấy có khác gì câu trả lời của chị không?
Như nước đầu nguồn trút cạn làm vỡ đê, nó nhìn thẳng vào mắt chị để nói rằng: Nó muốn cho người đàn ông ấy biết rằng ít nhất có một người không đồng tình với quyết định ấy. Vì thiên hạ hiểu ngầm, im lặng là đồng ý.
Chị im lặng, bỏ đi như chưa từng hỏi.
Nó thả mắt ra bên ngoài khung cửa kính ấy, những con người đến & lướt đi ngang qua nó như những bóng ma khi ngập ngụa vào dòng chảy vi quý, dĩ hòa.
Nó nhớ đến những lời khuyên khác của cùng một câu chuyện diễn ra về xem lại chính mình.
Nó nghĩ những lời khuyến ấy chẳng thừa khi nó phải gồng mình lên để bảo vệ quan điểm của bản thân được cho là đúng như tư tưởng được truyền lại & làm đến cùng để chiến đấu theo cách nhìn cực đoan theo đánh giá người khác về anh.
Nó đã & đang tin tưởng về tư tưởng truyền lại khi được mình chứng bằng sự tồn tại với ngần ấy thời gian hơn hai mươi năm của người phụ nữ ấy. Nhưng khi chứng kiến sự thiệt thà thành ra thua thiệt từ chính bản thân & những đồng nghiệp theo sau nó làm nhói lên ở một góc nào đó trong suy nghĩ rằng việc đó chẳng dễ dàng.
Tư dưng, nó muốn gặp anh – người trả lời chưa từng hối hận với con đường mình đã chọn ở một trưa nắng nhảy trên những viên ngọc Sài Gòn, để hỏi rằng: làm cách nào để vượt qua!
(Ảnh: Sưu tầm)