[Musing of life] Chợ (12) - Chợ trời - The Flea Market

Đường nào con gái!? Nó, một gã sống lâu, bôn ba cũng trở về nhà. Quê. Mở đường, rẽ lối, đặt tên. Một gã nhà quê chẳng còn biết quê là gì. 

Út chạy ra chợ trời. Nó chở cô cháu nhỏ đi tham dự một buổi tiệc liên hoan cuối năm. Con đường đi đã không còn rõ, chỉ biết phố phường giờ đây đã thay đổi ít nhiều. Cô nhóc với chiếc áo dài đỏ, miệng chúm chím cười, tựa như đốm pháo hoa nổ giữa phô phế.

Chợ trời là đường chỉ

Đám đông tụ tập thành chợ. Trời là biểu tượng của cái nghề bán lưng cho đất, bán mặt cho trời. Chợ trời, những góc nhỏ cất giữ, những phiên họp tạm bợ, mái che ơ hờ, những món hàng trải bạt, bày bán ngay lòng đường vơi những cảm xúc chẳng bao giờ kiềm chế. Chợ trời thành một tên gọi. Đặt cạnh. Nhà lồng chợ.

Trong nhà lồng chợ, người ta cạnh tranh nhau từ một chỗ ngồi, một dãy sạp. Vậy chứ.

Giống nhau trong tiếng rao chào khách. Quen thuộc. Gặp dáng, nhớ tên, giới thiệu một món hàng, gợi một món ưng ý để mua về nhà, như thể đầu bếp gia đình bước ra để giới thiệu …món phải mua. Thuộc quen. Dáng, tên đến món hàng hay mua.

Mẹ thiên hạ. Má. Tiếng gọi í ới vang dội mỗi khi người tình tóc bạc bước qua từng gian hàng, đi từ hàng thịt cho đến hàng rau củ. Đi hết. Nó dắt người tình tóc bạc đi, như thể nâng niu một vẻ đẹp của chiều tà, trải qua vài ba trận…mổ, trong người bắt óc vít…như thể để hợp thời, công nghệ máy móc mà. Lo. Một cái trược chân, ốc vít lại thi nhau chen vào trong cơ thể, chẳng còn để hợp thời. Chẳng qua là để cho người tình tóc bạc thỏa một cơn nhớ. Chợ. Năm, mười, mười lăm….bốn mươi, năm chục. Gắn liền. Một đời. 

Thằng nhóc sống lâu, đầu đường chẳng đứng, xóa chợ đã từng. Ngon lành. Một giấc ngủ say, bên cạnh người tình tóc bạc. Giờ đây, nâng niu một bàn chân bước. Ngở. Mấy câu chào, mấy lời rao của cô, chú, thím, dì, bà, ông; giờ nông ra viết lại thành phương pháp, sách vở viết về mấy lời chào, gọi nhớ một cái tên, đặt thành là tư vấn với bán hàng. Ông, bà, cô dì với chú thím, chẳng hay có những kẻ đã viết về mình. Hay.

Giống nhau trong mấy tiếng cãi cọ. Chửi nhau. Sinh dục, chất thải mang ra nói mãi như thể ruột này phơi hẳn ra bên ngoài, chứ chẳng để lòng, gậm nhắm riết thành bệnh. 

Nhớ. Thằng con cờ …làm gì mà như ăn cướp. Dì chửi, thím mắng lúc chợ đông. chạy xe vượt dòng người đi mua hàng mấy ngày ba mươi Tết, chẳng để khách dừng chân chọn lựa một món hàng. Cười. Năm nay, chúng nó ăn da.. lòi hay gì chứ chẳng ăn mấy món cà, củ. Bà tám, cô tư. Đưa tay khuẩy nước cho mấy món hàng sắp ngay hàng, thẳng lối trên một ô bàn cờ tự vẽ. Ông tám ngồi cạnh, trí thức về chợ, bày ra bán, bắt lại hỏi vài từ đúng sai. Cô tư, bà tám. Cười. Mấy con, cháu, bán cạnh cũng ngoạc miệng ra cười thả ga, xã hết mấy phần vất vả của mấy ngày thức trắng đêm để dọn hàng. 

Âm ỉ, những con người lo lắng mấy món hàng chẳng còn tươi ngon, người khen kẻ chê. Đầu hôm sớm tối, nông sâu giấc ngủ với mấy lời chê, khen. 

Giống nhau Những khát khao chẳng bao giờ vơi

Chợ trời là nơi âm ỉ những lo toan, nỗi niềm mong hàng bán hết trước hoàng hôn. Khen có, chê có, tiếng rốp rẻm nằm giữa bao lời chào mời. Hôm nay bán được chục chừng, ngày mai có thể lại chẳng bán được gì. Cái nghề này, cái chợ này, những con người này – dù mái tóc đã bạc, dù bước chân đã chậm chạp, họ vẫn gắn bó với cái sạp, với góc chợ như một phần đời không náo nêu rời xa.

Mấy đồng thuê chợ, mấy đợt hoa chi, tính trọn trong món hàng lấy từ một đầu mối sang, từ một bến, từ một bãi tập kết hàng về hay đơn giản chỉ là ở một mãnh vườn cỏn con, hay giản đơn cũng chỉ là mấy cái ở sau nah2 giờ trĩ quả, trĩu ha còn xanh tốt đem ra bày bán một món hàng nuôi dưỡng những khát khao, đổi đời từ thế đời đổi. Thật.

Nhớ. Ba mươi năm đó. Thằng em cùng xóm, dời nhà, có mãnh vườn, chuối cây trĩu quả, cành mai trĩu nụ, vác ra chợ trời, bán để có tiền chơi, một ngày ba mươi Tết. Giờ. Quản một bộ phận rủi ro của một ngân hàng đất Việt, nói chuyện khoa học, triết lý và chính trị thả ga. Tự hỏi. Có còn nhớ ba mươi năm đó!?

Những con người cứ thế nuôi dưỡng cho mình một khát khao, tình yêu chẳng bao giờ cạn như thể bạc đầu vẫn muốn ngồi với những khát khao dù rằng cơ thể sinh học chẳng còn chịu nghe lời.

Người tình tóc bạc ngồi lại ở sạp con dâu. Thân thể chẳng chịu nghe lời, vậy mà miệng vẫn rôm rã trả lời giá cả với chào mời mấy món hạn. Chị dặn, em cứ để mẹ ở đó, cho vui, về với em dâu, nấu cho kịp cúng ông bà, chị về cúng sau. 

Chợ chứ thế hết đuổi rồi lại lập, chọn mấy khúc đông người. Lập rồi lại đuổi, đuổi rồi lại lập, ở mấy khúc người đông. Thiệt. 

Chợ trời, chào đón và từ biệt

Rôm rã. Tâm tình trong những ngày cũ, chuyện chẳng còn đợi đến ba mươi. Tháng thiếu. Năm chỉ còn hai chín Tết. Rộn ràng. Người cứ thế miệt mài những lời rao, có kẻ vẫn cứ kháo khao viết lên những lời, câu, chữ cũ. Nhốn nháo. Muốn chạy ào ra, năm trên trang viết, để đó đi rồi có gì nhớ thì đọc lại. Nháo nhào. Mỗi một chủ đề chợ, viết cả chục năm vẫn chưa xong. Dào dạt. Ngôn từ như nhảy nhót, bởi cảm xúc ngập hồn. 

(P/s: Chợ trời ngày 27 âm lịch, tháng Chạp, năm Giáp Thìn)

https://chienphan.blogspot.com/2015/02/cho-4-nguoi-i-buon-hon-cu.html

https://chienphan.blogspot.com/2013/01/cho-2.html

https://chienphan.blogspot.com/2013/02/cho-3-nhan-sinh-nhu-mong.html

https://chienphan.blogspot.com/2015/02/cho-4-nguoi-i-buon-hon-cu.html

https://chienphan.blogspot.com/2017/01/cho-5-mot-tinh-yeu.html

https://doisales.com.vn/index.php/2024/02/07/cho-6-bot-chuyen-doi-ba-muoi/

https://doisales.com.vn/index.php/2024/02/08/cho-7-co-gai-song-mai-voi-thanh-xuan/

https://doisales.com.vn/index.php/2024/02/09/cho-8-dung-phu-noi-minh-da-sinh-ra/

https://chienphan.blogspot.com/2024/02/cho-11-nguoi-ve-chang-oi-ba-muoi.html

https://doisales.com.vn/index.php/2025/01/27/musing-of-life-cho-12-cho-troi-the-flea-market/

***

Which way, daughter!?

He, a man who had lived long and wandered far, finally returned home. Home. Roads were paved, paths were carved, names were given. Yet, a countryman like him no longer knew what "home" truly meant.

Út ran to the flea market. He carried his little niece to a year-end celebration. The roads had blurred in his memory, but the city had surely changed. The little girl, dressed in a red áo dài, smiled with pursed lips—like a spark of fireworks bursting in the midst of an aging city.

The Flea Market, a Roadmark

A gathering of people became a market. The sky bore witness to the trade of backs bent to the earth, faces lifted to the heavens. The flea market—makeshift stalls, flimsy tarps, goods laid out on mats, emotions running wild with no restraint. The flea market—now a name, a presence. Right beside the covered market.

Inside the covered market, competition raged—over a seat, a stall, a strip of space. Yet, still—
They shared the same welcoming shouts. Familiarity. Spotting a familiar figure, remembering a name, introducing a product, suggesting an item to take home—like a family chef stepping out to recommend the must-buy dish. Familiar. Faces, names, and the goods they always bought.

"Mother of all!"
"Má!"
The calls echoed whenever a silver-haired lady strolled past stalls, from the butcher’s section to the vegetable stands. Step by step. He walked with his silver-haired love, cherishing the beauty of twilight, through years and surgeries, through bones and screws—technology, as they said. A misstep now, and those screws would twist further into flesh, no longer just for keeping up with the times, but simply to fulfill an old longing. The market. Five, ten, fifteen... forty, fifty years. Bound together. A lifetime.

The Old Boy Returns

The long-lived lad once erased markets from the streets. Efficient. Now, he walked tenderly, guiding a careful step. Bewildered. The calls, the hawker’s cries of uncles, aunts, grandmothers, and elders—now immortalized in books, turned into "sales consulting strategies." Did they know people had written about them? Perhaps.

They were the same in their squabbles.
The cursing.
Biology and waste turned into words, thrown out like guts spilled in broad daylight rather than stewing inside until they festered into sickness.

Memories.
“You little brat—why the hell are you driving like a thief!?”
Aunties and uncles scolded as the market buzzed—riding through the crowd on the eve of Tết, leaving no room for shoppers to browse. Laughter.
"This year, are they eating bricks instead of vegetables!?"
Gossip. Hands stirring water to keep goods neatly aligned, like a self-drawn checkerboard. The old man next door, a market intellectual, selling what he preached, asking about grammar and phrasing. Laughs all around. Aunts, nieces, cousins—mouths wide open, laughing away the exhaustion of sleepless nights preparing goods.

Anxieties murmured beneath. Would the goods still be fresh? Compliments and complaints intertwined, day and night, stealing peaceful sleep.

A Desire That Never Fades

The flea market was a place of restless worries, the hope to sell everything before sunset. Praise and critique wove into the calls of sellers. A good day could mean dozens sold; the next, perhaps nothing. This trade, this market, these people—no matter how gray their hair, no matter how slow their steps—they clung to their stalls, to the market corner, as if it were life itself.

Rent for stalls, costs for permits—all calculated in the price of goods sourced from wholesalers, from ports, from warehouse hubs. Or simply from a tiny backyard garden, from a small plot where fruit ripened heavy, green leaves lush. One trade, feeding a dream, changing a life with the tides of time.

Three Decades Ago

A boy from the old neighborhood. Moved away. Owned land. A banana grove heavy with fruit, apricot branches bursting with buds. Hauled them to the flea market to sell, just for some pocket money on the eve of Tết. Now? Managing risk assessment for a Vietnamese bank, talking science, philosophy, and politics like an expert.

I wonder—does he still remember that Tết thirty years ago?

These people, with desires never quenched, love that never runs dry. Even with silver hair, they still want to sit with their longings, though their aging bodies refuse to obey.

His silver-haired love sat at her daughter-in-law’s stall. Her body no longer obeyed, yet her lips still cheerfully called out prices, chatted with customers.
“Let her stay there,” his sister said. “It makes her happy. Come home and cook for the offering; I’ll join later.”

Markets—cleared, relocated, reborn in crowded streets. Again and again.

The Flea Market: A Place of Greetings and Goodbyes

Bustling. Old stories, old conversations, no longer waiting for the thirtieth. A short month. Only twenty-nine days left until Tết. Excitement. The market never stops calling. Someone still scribbles old words, old phrases.
Chaotic.
The urge to run out, to sprawl onto the pages—leave it there, to read later when memory fades.
Restless.
A decade of writing about the market, and it still isn't finished.
Overflowing.
Words dancing, emotions rushing like a tide.

(P.S. Flea Market, 27th day of the lunar calendar, Year of the Dragon)

[Tản mạn cuộc sống] Tạm biệt cô tư!

Căn villa nằm ở cuối con đường theo ký tự Alphabet, thuộc khu Khang Điền, Quận 9, Sài Gòn. Nó đi từng bước chậm rãi, lắng nghe từng nhịp thở của chính mình dưới ánh hoàng hôn sắp tắt, như nền vải trắng in dòng chữ đen "thành kính phân ưu". Cuộc gọi từ “người tình tóc bạc”, người đã đưa nó đến cuộc sống này, vang lên, đưa nó đến đây. Vòng quanh, lạc lối giữa Quận 2 và Quận 9, suốt cả một buổi chiều tà, nó mới tìm đến được căn villa ấy.

Nó tự hỏi liệu người tình tóc bạc đã bỏ qua tất cả? Người đàn bà với sáu mươi lăm năm tuổi Đảng, vượt ngưỡng cửu thập lai hi, cuộc đời bà giờ đây nằm trong tay nó, vào một ngày đẹp đầu xuân. Như định mệnh, khi nó xem được lý lịch đời bà, kiểm chứng những giai thoại, thì đó cũng chính là lúc bà ra đi, chưa kịp lắng nghe bà kể chuyện đời mình.

Chuyện về người phụ nữ không biết một chữ bẻ đôi, nhưng tập kết ra Bắc, trên chiến trường học tập trở thành y tá, rồi thành sinh viên Y Khoa Hà Nội. Vào Nam, bà trở thành bác sĩ của bệnh viện Nguyễn Trãi, con đường thăng tiến từ con chữ bẻ đôi không biết.

Chuyện về người phụ nữ thuộc giới siêu giàu, nếu có phân loại giàu và siêu giàu, bà hẳn đã bước vào thế giới ấy. Tài sản đo bằng bất động sản và cổ phần chiếm giữ. Đầu cơ mua đất, phất lên làm giàu, với cổ phần ở các tập đoàn đầu ngành. "Men đắng" Sài Gòn cũng là một trong những tài sản thuộc sở hữu của bà.

Nhớ. Gần mười lăm năm trước, trong chiếc xe bóng lộng thương hiệu Đức, bà tiễn em gái ruột về bên kia thế giới, bảo thằng nhóc nhỏ là nó: "Con mua ít thôi, 1 hecta ở Quận 2 là được!" Nó nghe mà nhẫm số chưa ra, bởi đời nó chỉ mới nghĩ làm sao để có cái ăn ngon thôi, mắt đã quáng gà. Người phụ nữ nghĩ, đấy là thương cho con cháu, biết được chỗ nào đất qui hoạch thì hướng dẫn chỉ đường. Đời bà, chỉ thương những đứa cô gắn học hành. 

Nhớ. Gần ba mươi năm trước, người phụ nữ ấy sống với những giai thoại giữ tiền với nữ trang là một chiếc dây đeo…chùm chìa khóa và cả “sấp vé số” mỗi khi bước chân đến cửa ngân hàng. 

Nhớ. Gần ba mươi năm trước, nó là một trong những đứa cháu duy nhất của xóm “giang hồ quận 8”, Dương Bác Trạc, được người phụ nữ lì xì đầu năm, đến cả những lo lắng về việc nằm nghĩ chờ thi sao cho khoa học, trong tiếng xì xầm, cười ngất của đám cháu còn lại: giàu mà keo. Nghĩ. Có phải: keo nên giàu? Chẳng biết, suy nghĩ của đứa trẻ miệt đồng không nằm trong khái niệm giàu nghèo đó. 

Nhớ. Gần bốn mươi năm trước, câu "Giặc bên Ngô, không bằng bà cô bên chồng" như miêu tả phù hợp cho người tình tóc bạc và người phụ nữ vừa nằm xuống. Chị dâu và em chồng, câu chuyện liếm máu quanh hòm và bán đi tài sản cuối cùng trên đường Ngô Tùng Châu trở thành mối hận khắc cốt ghi tâm. Nghĩ trọn đời không dứt, đâu hay người tình tóc bạc gọi để dặn dò con mình đến đưa tiễn cô.

Nghĩa tử là nghĩa tận. Thế hệ thứ ba ngồi xung quanh bàn, bắt đầu nói về hiện tại và tương lai. Bà con nhận nhau khi ở cùng đất Sài thành. Ngót nghét cũng bốn mươi năm, nếu không có dịp gì quan trọng mới nhận nhau.

Nó thấy hoàng hôn như tắt hẳn. Thắp nén hương, tiễn biệt cô Tư. Hừng đông. Cô sẽ đến nghĩa trang chính sách Củ Chi. Lý lịch giờ cũng chỉ còn là dĩ vãng. Mừng, cô đã thoát khỏi thế gian. 

Thanh thản cô nhé, cháu của cô.

***

The villa is located at the end of Alphabet Road, within the Khang Dien area of District 9, Saigon. I walked slowly, listening to my own breath under the fading sunset, like a white fabric printed with black letters "sincere condolences." The call from the "silver-haired lover," the one who brought me into this life, led me here. Wandering, getting lost between District 2 and District 9, it took the whole afternoon to finally find the villa. I wondered if the silver-haired lover had let go of everything. The woman with sixty-five years of Party membership, surpassing ninety years of age, now had her life story in my hands, on a beautiful early spring day. It seemed like fate that as I reviewed her life records and verified the anecdotes, she passed away before I could hear her recount her life stories. Stories about a woman who didn’t even know how to read or write, but joined the Northern frontlines, studied to become a nurse on the battlefield, then became a medical student in Hanoi. Moving to the South, she became a doctor at Nguyen Trai Hospital, her rise from illiteracy to medical professionalism. Stories about a woman who was part of the ultra-wealthy class. She certainly belonged to the latter if there was a distinction between the rich and the ultra-rich. Her assets were measured in real estate and shareholdings. Investing in land, amassing wealth, with stakes in leading corporations. Saigon Beer was one of her possessions. Remembering nearly fifteen years ago, in a luxurious German car, she sent her younger sister to the other world, advising the young boy who was him: "Just buy a little, 1 hectare in District 2 is enough!" I couldn’t fathom the numbers, as my life only revolved around finding good food, his vision already blurred. She thought it was a way to show care for her descendants, guiding them to profitable land investments. Her life was about caring for the diligent students. Remembering nearly thirty years ago, the woman lived with legendary frugality, carrying her jewelry, a keychain, and even a "bundle of lottery tickets" whenever she went to the bank. Remembering nearly thirty years ago, I was one of the few grandchildren in the "gangster neighborhood of District 8," Duong Bac Trac, who received lucky money from her during the New Year, even worrying about how to scientifically plan for exams amidst the murmurs and laughter of other grandchildren: rich but stingy. Wondering, could it be that stinginess led to wealth? The thoughts of a countryside child did not fit within the concept of wealth. Remembering nearly forty years ago, the phrase "An enemy from afar is not as fierce as a sister-in-law nearby" aptly described the silver-haired lover and the woman who had just passed away. Sister-in-law and sister-in-law, their story of fighting over inheritance and selling off the last assets on Ngo Tung Chau Street became a deep-seated grudge. Thought it would never end, who knew the silver-haired lover would call to instruct her children to bid her farewell. Death ends all disputes. The third generation sat around the table, starting to talk about the present and future. Relatives recognized each other when living in the same land of Saigon. Nearly forty years, if not for important occasions, they wouldn’t meet. I saw the dusk as if it had completely faded. Lighting incense, bidding farewell to Aunt Tu. The dawn will come, and she will rest in Cu Chi Policy Cemetery. Her life records are now just the past. Glad that she has left this world. Rest in peace, Aunt. Your nephew.

https://doisales.com.vn/index.php/2024/08/05/1418/

[CHỢ - 11] NGƯỜI VỀ CHẲNG ĐỢI BA MƯƠI

                                                 Tháng chạp hai mươi bốn chợ Đồng,

Năm nay chợ họp có đông không?

Thang máy mở ra, nó bước qua cánh cửa của căn phòng chờ ở một khoa xét nghiệm, mấy gã người Pháp đang ngóng đợi kết quả của người thân, vượt qua những tà áo dài vàng, đỏ; hẳn phải là lụa, là nhung, đang nghiêng mình tạo dáng quanh chậu mai đến tận bốn người khiêng, cao vút lên trần báo hiệu một mùa xuân đang tới nơi sảnh của bệnh viện nằm nơi quận 7. 

Nó để người tình tóc bạc ở lầu 6, ăn sáng một ngày cuối tuần, chuyện trò với cô bé Tuyền, quyến luyến trước khi xuất viện cùng ngày sắp tới. Cô bé gọi người tình tóc bạc bằng ngoại; tự ti về một ngoại hình phốp pháp, cô bé cười híp hết cả đôi mắt đằng sau cặp kính khi nghe nó tặng quyển sách cô bé tắm tắc khen mỗi lúc được gọi vào phòng  “người giúp việc”. Nó đi tìm câu chuyện người tình tóc bạc sẽ quan tâm. Chợ. 

Chợ Tân Mỹ nằm trong tầm mắt; rực rỡ những sắc hoa được bày bán ở hai bên con đường đi bộ, hoa cỏ bắt đầu rộn ràng đón xuân sang, tỏa một mùi hòa với đất trời và nắng xôn xao.   

Hàng quán người về nghe xao xác

Nợ nần măm hết hỏi lung tung 

Chợ năm này “sức yếu”, thấy người bán đông hơn cả người mua. Thỏ thẻ. Cô em nhỏ bán ở đầu chợ nói với bà cụ bán hy vọng cầu may, mấy tờ vé số vẫn đầy trên tay, gật gù kiểu “yếu sức”. Trời đã lên cao, vượt sào mà sao chẳng thấy vơi đi món hàng, hỏi đổng mấy câu, người mua ở nơi đâu. Chợ nhà giàu cũng phải buông câu thở than thả trời. 

Đào nhánh nở rớt bông, khách cứ hỏi còn nhánh nào nhỏ hơn không. Nghẹn ngào. Người bán với kẻ mua chẳng tìm được một điểm giao nhau để bán. Nó  

  Dăm ba ngày nữa tin xuân tới

Pháo trúc nhà ai một tiếng đùng

(Nguyễn Khuyến)

Chợ năm này “sức yếu”, nó kể người tình tóc bác nghe chuyện của mình, để nay về nơi tỉnh lẻ đó, nhắn nhỏ con bà chuyện sức mua, những đứa con chung một dòng máu. Thiệt tình. Bát cố lai hi và mấy đứa trẻ sống lâu cứ bâu lấy mình, nhiều khi, người tình tóc bạc tự hỏi có phải là tự mình riêng mang một suy nghĩ đó, nên cứ đắn đo mỗi bận muốn gần với kinh kệ, kệ kinh. 

Về nhà thôi. Về với đám trẻ sống lâu của người tình; đám trẻ cứ lớn lên mỗi người mỗi tính, đám trẻ cứ lớn lên mỗi người một nghiệp, gắn chung nhau ở sợi dây cuối cùng là người tình tóc bạc, trọn chung nhau ở đề tài muôn thuở: chợ này sức bán sao? Người về chẳng chờ đến ba mươi.

Có đứa cháu nội đón một người bà, có đứa con trai và đứa con gái chờ một người mẹ. Người về chẳng chờ đến ba mươi. Tết tới nơi rồi.

https://www.blogger.com/blog/posts/165966296463000782?blogID=165966296463000782&q=Ch%E1%BB%A3

***

"In February, Dong Market is twenty-four, This year, is the market crowded as before? The elevator opens, it steps into the waiting room at a testing center, where a few French guys await the results of their relatives. It passes through the shimmering yellow and red Ao Dai, probably silk, as they lean gracefully around the apricot blossom tub held high to the ceiling, signaling the arrival of spring in the lobby of the hospital located in District 7. It leaves its silver-haired lover on the 6th floor, having breakfast on the weekend, chatting with little Tuyen, affectionate before the upcoming discharge day. The girl calls the silver-haired lover by a foreign term; feeling self-conscious about a somewhat rustic appearance, she bursts into laughter, covering her eyes behind her glasses when it gifts her a book she praises each time she's summoned into the room - the "maid." It seeks a story that the silver-haired lover will find interesting. The market. Tan My Market is within sight; vibrant bouquets are displayed on both sides of the pedestrian street, and the grass flowers start to bloom, spreading a fragrance that harmonizes with the earth, sky, and shimmering sun. Vendor stalls return, hearing buzzes, Debts piled up, wondering about selling. This year's market is "weak," seeing more sellers than buyers. Sluggish. A small sister at the beginning of the market tells an old lady, hoping for luck, with several lottery tickets still in hand, nodding as if saying "weaker." The sky has risen high, surpassing the pole, but the inventory seems unabated; asking a few questions, buyers are from where. Even the wealthy market has to sigh and complain to the sky. Branches blossom, dropping petals, and customers keep asking if there are smaller branches. Choked up. Sellers and buyers need help finding a meeting point. It A few more days and the news of spring arrives, Someone's firecrackers, a resounding bang. (Nguyen Khuyen) This year's market is "weak," it tells the silver-haired lover its own story. Today, returning to that distant province, it sends a small message to the old lady about the buying power, the offspring sharing the same bloodline. Honestly. Bat co lai hi and a few long-lived children keep clinging to it; sometimes, the silver-haired lover wonders if it's just a personal thought, so it's hesitant every time it wants to get close to the script, script chanting. Heading home. Returning to the long-lived children of the silver-haired lover; each child grows with a different character, and each child grows with a different career, bound together by the last thread - the silver-haired lover. They're all connected by the eternal theme: how's the market this time? People return without waiting until thirty. A grandchild welcomes a grandmother, a son, and a daughter waiting for a mother. People return without waiting until thirty. Tet is approaching."

https://doisales.com.vn/index.php/2024/02/04/cho-11-nguoi-ve-chang-doi-ba-muoi/

Tản mạn cuộc sống - Người tình tóc bạc - Không sinh, không diệt [Reflections on Life - The Silver-Haired Lover - No Birth, No Death]

Sài Gòn ở đêm đầu thu, trong buổi tối yên bình ấy, ở trên tầng cao, hai tâm hồn thuộc hai thế hệ khác nhau đã nối kết qua năm tháng cùng nhau ngồi trò chuyện, trong lúc đám trẻ thuộc thế hệ thứ ba đang tranh nhau món đồ quê mang lên.  

Một người tình tóc bạc với nét thời gian phũ đầy, mi mắt theo năm tháng bắt đầu cụp xuống như thế nhìn cuộc sống đã đủ hỉ, nộ, ái, ố rồi nên chẳng thiết tha, đồi mồi lấp lánh trên gương mặt như một bức tranh bắt đầu tạo sáng tối. Người tình tóc bạc từ một người mẹ đã trải qua nhiều thăng trầm trong cuộc đời đã trở thành bà.

Và nó, đứa con trai út bé bỏng của bà đã khôn lớn, người đồng hành trên con đường dài của cuộc sống, đang ngồi ngắm nhìn bà như một kiệt tác của thời gian, càng lâu càng rực rỡ. 

Bà đưa cánh tay khẳng khiu đón lấy ly sữa nóng, những thớ thịt như treo trên mãnh xương mòn. Đứa con trai đầu chuẩn bị sữa cho bà, sữa được phân theo từng buổi chỉ dành sáng và tối, đóng thành từng gói.

Hơi nóng bay lên. Người tình tóc bạc thổi một hơi ngắn, nhấp một ngụm đầy, mắt nhướng lên nhìn đứa con trai út đang chăm chú nhìn bà. Chiếc áo bà ba cứ đung đưa tà áo với từng chuyển động của bà. 

Hôm rồi, mẹ ngồi nói chuyện với thằng ba! Nó nhoẻn miệng cười với mẹ. Bà bắt đầu câu chuyện. Thằng ba là đứa con trai thứ ba của ba, nhà sát vách nhau, cứ thế mà lững thửng qua lại, hai mẹ con chuyện trò về những đóa hoa lan nở rộ được treo trên giàn trước nhà, hay một tiếng chim hót lanh lảnh ở mấy lồng treo, có khi chuyện về thằng út, thằng tư, con năm, thoảng khi thì cũng là chuyện mấy đứa cháu. 

Những gương mặt nhỏ bé, đáng yêu của con cháu, nụ cười trẻ thơ, và tiếng cười vang vọng trong căn nhà tràn đầy hạnh phúc. Tuy nhiên, trong tâm hồn của người tình tóc bạc vẫn còn một khoảng trống, một đau thương không thể nào chôn vùi. Đứa con trai thứ ba của bà đã ra đi sớm, để lại trong tim bà một niềm đau không lời.

Trong đêm hôm ấy, khi ánh đèn dập tắt và bóng đêm trùm lên, người tình tóc bạc tiếp tục kể lại chuyển con trai đã ra đi của mình. 

Nếu ai đó gọi đấy là giấc mơ thì giấc mơ đó hiện ra giữa ban ngày. Giấc mơ đó không phải là một kỷ niệm đau buồn, mà lại là một cuộc gặp lại đầy ý nghĩa. Trong giấc mơ đó, bà thấy con trai thứ ba của mình, nụ cười tươi rạng rỡ, nói chuyện đối đáp với bà.

Những tâm hồn, dù đã rời bỏ cõi đời này, nhưng theo người con trai út, không bao giờ mất đi hoàn toàn. 

Mượn lời của Bụt. Nó kể bà nghe về đoạn trích trong sách Thích Nhất Hạnh đã dạy rằng "sinh - tử, có - không, giống nhau - khác nhau, đúng - sai" vốn dĩ không tồn tại. 

Đối với người con trai út, người con trai thứ ba của bà vẫn sống, không chỉ trong ký ức của bà, mà còn trong từng bước chân của những người xung quanh.

Người tình tóc bạc cảm nhận sâu sắc thông điệp ẩn sau giấc mơ đó. Đứa con trai út của bà đã nói về việc "gửi gắm và chuyển hóa" - một sự kết nối mà mỗi người trong gia đình đều có phần. 

Như trong hình ảnh của bà đã xuất hiện trong tâm trí đứa con trai út mình, như hình ảnh của anh ba xuất hiện trong tính cách của mấy đứa con trai của mình, như thể chung một dòng máu, giống nhau từng chút một.

Bà cảm thấy rằng mình không cô đơn trong nỗi đau, mà chia sẻ nó với con trai thứ ba và cả với mọi người.

Và trong bóng đêm yên bình, người mẹ tóc bạc đã hiểu rằng tình yêu và ký ức không bao giờ biến mất hoàn toàn. Họ sống trong mỗi khoảnh khắc của cuộc sống, trong những nụ cười của con cháu, và trong những chia sẻ ấm áp của gia đình. Điều quan trọng không phải là mất đi, mà là cách ta giữ gìn những hình ảnh, tình cảm đó trong trái tim và để chúng lan tỏa trong cuộc sống hàng ngày.

***

Saigon on the early autumn night, in that peaceful evening, high above, two souls from different generations were connected through the years, sitting together in conversation, while the third-generation youngsters were busy vying for the homemade dishes brought up. One silver-haired lover with a face marked by the passage of time, eyes that had slowly drooped with the years, looked at life with equanimity, no longer caught up in the petty concerns of joy, anger, love, and sorrow. Wrinkles glistened on their face like a painting gradually taking shape. The silver-haired lover, once a mother who had experienced many ups and downs in life, had now become a grandmother. And there, the youngest son of the grandmother, once a little boy, had grown up and become a companion on the long journey of life, now sitting and admiring his grandmother as a masterpiece of time, shining brighter with each passing day. The grandmother reached out her trembling arm to pick up a cup of hot milk, chunks of meat hanging on fragile bones. The eldest son prepared the milk for her, divided into portions for morning and evening, packaged neatly. Warm steam rose. The silver-haired lover took a short sip, a full gulp, their eyes turning towards the youngest son who was watching the grandmother intently. The grandmother's dress swayed with every movement she made. "Yesterday, Mom was chatting with Dad!" He smiled at his mother. The grandmother began her story. Dad was her third son, their houses right next to each other, and so they drifted back and forth easily. Mother and son talked about the orchids blooming on the front trellis, or the melodious song of the birds in the hanging cages, sometimes about the youngest, the fourth, or even the grandchildren. The small, adorable faces of the grandchildren, their innocent smiles, and the laughter echoing through the house filled with happiness. However, in the soul of the silver-haired lover, there was still an emptiness, an unburied sorrow. The third son had left this world early, leaving an unspeakable pain in the grandmother's heart. On that night, when the lights went out and darkness enveloped them, the silver-haired lover continued to recount the story of their departed son. If someone called it a dream, then that dream appeared in broad daylight. It was not a painful memory, but a meaningful reunion. In that dream, the grandmother saw her third son, with a radiant smile, conversing with her. The souls, even if they had departed this life, were never entirely lost, as per the silver-haired lover's youngest son. They quoted a teaching from Thich Nhat Hanh, that "birth and death, being and non-being, sameness and difference, right and wrong" did not truly exist. For the youngest son, the third son of the grandmother, he still lived, not only in her memories but also in the footsteps of those around him. The silver-haired lover deeply understood the message hidden behind that dream. The youngest son talked about "transmission and transformation" - a connection that everyone in the family shared. Like how the image of the grandmother appeared in her youngest son's mind, or how the image of their father appeared in the personalities of their sons, it was as if they shared the same bloodline, growing more alike with each passing day. The grandmother felt that she was not alone in her pain but shared it with her third son and everyone else. And in the peaceful night, the silver-haired mother understood that love and memories never truly disappear. They lived in every moment of life, in the smiles of her grandchildren, and in the warm sharing of the family. The important thing was not the loss but how we preserved those images and emotions in our hearts and let them radiate in our daily lives.

https://doisales.com.vn/index.php/2023/09/07/tan-man-cuoc-song-nguoi-tinh-toc-bac-khong-sinh-khong-diet-reflections-on-life-the-silver-haired-lover-no-birth-no-death/

Gió về miền Trung (2) - Làng Sình

Huế, 2023 

Nội thành, 142 Lê Thánh Tôn 

Mợ à! Các anh mà thưa là chính quyền xử ngay. Mụ Thắng đã vượt ngưỡng bảy mươi, thân hình gầy gò nhưng vẫn toát lên vẻ lanh lẹ trong bộ đồ đã sờn vai, loắng thoắng chạy ra chạy vào giữa phòng mạch phụ ông Thắng đang khám đông nghịt các bệnh nhân và phòng khách nơi thờ cúng gia tiên, nơi mợ Nuôi đang ngồi chờ tìm hiểu nguyên do vì sao cả hai vợ chồng mụ Thắng không xuất hiện trong buổi mợ Nuôi tổ chức cúng Ôn, Mệ ở làng. 

Tại sao thằng Sơn lại bán được, trong khi giấy tờ tao có đưa nó đâu? Mụ Nuôi muốn biết vì sao đất của Ôn, Mệ để lại, chỉ một mục đích duy nhất là thờ cúng tổ tông và dành cho con cháu ở đó để chăm sóc lăng mộ. Ai được phép tự tiện đưa ra quyết định này khi Mụ Nuôi chính là người duy nhất, lớn nhất trong cái gia tộc này còn sống lại không hề biết. 

Mụ Nuôi lấy từng ngón tay bấu mạnh vào tay vịn ghế được làm từ gỗ sưa, chiếc áo gấm của mụ Nuôi hằn lên một vài đường như sóng nước sông Hương ở buổi ban chiều, nơi Mụ Nuôi và Mệ thường ngồi hóng mát nhìn qua bên kia sông như chờ mong một điều gì đó mênh mông như dòng sông đang chảy. 

Căn nhà bắt đầu tỏa cái nóng hầm hập. Thiết kế của căn nhà không thay đổi, một hàng rào bằng bê tông sơn màu vỏ trứng gà cao không quá thắt lưng, với chiều ngang gần chục mét, chừa một cổng đi vào lót đá đến tận cửa chính gần mười mét của căn nhà hai gian đó. 

Thằng con trai út của mụ Nuôi nhớ con đường này. Thằng nhỏ không nhớ số nhà vì đã hơn hai mươi năm mới quay trở lại, nhưng khẳng định là sẽ tìm được nhà của vợ chồng mụ Thắng sau khi nhận được quyết định của mụ Nuôi là phải tìm gặp thằng Thắng cho bằng được để tìm hiểu cho ra lẽ. 

Khách sạn Imperial với thiết kế cung đình, như muốn đưa mụ về với hoài niệm xa xưa, trở về nhà cho một giấc ngủ say. Dẫu vậy, mụ Nuôi không ngủ được suốt đêm kể từ khi ở làng về. 

Làng Sình, Phú Vang.

Thằng Thắng đâu? Mụ Nuôi bay hơn một ngàn cây số để trở về Huế, xe phải chạy quanh co để trở lại làng để tìm đến xóm năm, làng Sình. 

Mụ thấy nóng lòng trong người khi việc loay hoay tìm đường của tài xế đến nhà tổ tông của bên chồng; nơi tất cả đều thuộc tài sản của dòng họ, nên khi vừa bước vào đến căn nhà khang trang được xây dựng lại với chất liệu bê tông, kính khác xa với căn nhà cổ kính của ngày xưa. Mụ thấy nét cổ kính của gia phong đâu mất, chỉ còn sót lại vài mảnh gỗ được chạm khắc. Mụ hỏi ngay đến thằng Thắng, đứa con trai duy nhất của đứa em chồng.

Theo sát mụ là hai đứa con trai; đứa thứ tư và thứ út thuộc chi thứ hai của dòng tộc họ Phan, theo sau vào nhà cuối cùng chính là thứ mạnh nhất mụ muốn tuyên bố cho cả dòng họ chính là đứa cháu trai đích tôn, con của thằng thứ hai, thuộc chi thứ tư. 

Thằng Thắng giờ hắn mãi lo kiếm tiền rồi ạ! Thằng Sơn nói gì đó với từ trong nhà ra khi mụ vừa đặt chiếc nón lá lên trên hàng ba. 

Mụ biết tận tường ý thằng Sơn, con của Mụ nhỏ, là một trong bảy bà vợ của lão chồng;

Kiếm tiền là thế nào? Mụ Nuôi hạ giọng. Mụ thoáng thấy hàng rào bao quanh ngôi nhà khoảng bốn trăm mét vuông.

Dạ, giờ con hắn mở phòng mạch thêm ở nhà. O cứ vào nhà nghỉ ngơi đã, mọi thứ đã chuẩn bị sẵn sàng để cúng cho kịp giờ rồi O ạ. Vợ của thằng Sơn giờ đã vượt ngưỡng sáu mươi, trong bộ đồ bộ đẹp nhất bước ra đỡ lời cho chồng. Mấy đứa cháu nội, ngoại chạy ra theo cùng, vui mừng khi có người từ phố về. 

Mụ Nuôi không nói gì thêm. Sau buổi cúng gia tiên, mụ chỉ hỏi quanh quẩn các ngôi nhà ở các bên là ai ở. Thằng Sơn lảng tránh mấy lời của Mụ Nuôi. Mụ không đoán trước được việc này; chuyến này về, mụ chỉ định giải quyết ý định di dời mộ của chồng, của cha chồng mụ ở tận miền Nam. 

Mụ chia sẻ trong buổi trưa tàn. Khói hương của mấy nấm mộ đó có người săn sóc quanh năm, hai thằng con trai mụ là thằng tư và thằng út thường xuyên ghé đến. Mụ đưa về để thấy mặt mũi chứ không phải mụ nói cho có.  

Tao về lại phố, tao ở khách sạn chứ không ngủ ở đây. Mụ Nuôi lạnh lùng từ chối trước đề nghị ngủ lại ở làng. Mụ Nuôi dẫn đứa con trai út mình ra sông, chỉ từng bờ tre đến ngọn cỏ xác định cột mốc của đất đai dòng họ Lê từ đâu đến đâu, cho dòng họ Trần ở nhờ từ chỗ nào đến chỗ nào. Riêng mảnh đất của dòng họ Phan, mụ không đề cập đến. 

Mụ về phố, mụ không ngủ được để suy nghĩ lý do vì sao vắng bóng thằng Thắng. Ắt hẳn là phải có lý do gì đó, chắc là tranh chấp đất đai nên thằng Thắng mới từ mặt mà không về làng? Mụ Nuôi nói với hai đứa con trai của mình ở một sớm mặt trời vừa ló dạng.

Nên chắc chắn phải tìm gặp thằng Thắng cho bằng được. Mụ khẳng định có cách để thằng Thắng nói ra hết ngọn nguồn. 

Mụ Nuôi đoán đúng. Mảnh đất của làng Sình; nơi gìn giữ không chỉ là đất đai của Ôn Mê, mà còn là gìn giữ một làng nghề, nơi những người giúp cho dòng họ giờ đã trở thành nghệ nhân Nhà Nước phong tặng danh hiệu giờ đã mất đi. 

Chương 1: https://doisales.com.vn/index.php/2023/04/24/gio-ve-mien-trung-nguoi-dan-ba-o-dau-song/

Chương 2:  https://doisales.com.vn/index.php/2023/04/28/gio-ve-mien-trung-2-lang-sinh/

Gió về miền Trung - Người đàn bà ở đầu sóng

Bình Trị Thiên, 1963

Tùng, tùng, tùng. Tiếng trống vang lên ở bên sông, tiếng trống cái vang vọng khắp nơi. Hướng tập trung của mọi người bắt đầu di chuyển về phía bên sông, một chàng trai chít khăn đen trên đầu, lưng trần và chiếc quần đen khơi lên tiếng trống đầu tiên. Những chàng trai của làng bắt nhịp trống cái, thế là cùng nhau nổi lên hồi trống. 

Tằng, tắng, tằng, tăng, tăng. Tiếng của đàn tranh vọng lên ở bờ còn lại, người con gái ở đầu hàng trong chiếc áo dài tím than đang bắt đầu khảy lên những tiếng đầu tiên, sau đấy là những bàn tay non như búp măng bắt đầu lướt theo đẩy âm thanh của của bản nhạc lên cao.

Trên dòng sông Hương nước chảy, người phụ nữ với mũ mấn ở trên đầu, đứng giữa chiếc đò nhỏ để mặc gió lộng thổi bay tà áo. Ở phía sau, ba chiếc đò rồng được cập lại để chở một chiếc quan tài. 

“Sinh hữu hạn tử vô kỳ” 

Người đàn ông đứng trước đầu rồng ở giữa, gương mặt vẫn quắc thước của người đã bước sang tuổi thất tuần, đầu quấn khăn vẫn nổi bật mái tóc đã phai màu sương khói, tà áo dài tung bay theo tiếng nói của ông trong trẻo và âm vang ở một khúc sông Hương. 

Đấu lưng ở phía sau ông, người đàn ông trung niên để hàng ria mép như hai nhịp cầu Tràng Tiền nối lại, đôi mắt lõm sâu như đôi gò má hai bên để lộ bộ xương hàm như chữ Điền được vẽ lên khuôn mặt. Đầu vấn khăn, mặc chiếc áo dài đỏ rực, khăn thắt ngang eo, trước ngực thêu họa tiết của đất trời, khi trên cổ các vòng họa tiết vàng, xanh da trời bắt chéo ngang đang tiếp lời tiễn đưa một người đã khuất

Tiền hậu bơi hai đốc (âm công dạ…) 

Bốn ông ngồi chia ở hai bên; cầm ngọn cờ ba cạnh đang phất phơ trước gió sông. Ba mươi hai gã còn lại ngồi dọc ở cả ba chiếc đò, chiếc quan tài được phủ một màu vàng rực của một tấm vải thêu hình một con phượng hoàng.

Đằng sau con đò rồng, hàng trăm chiếc đò nhỏ nối đuôi nhau ở phía sau. Tiếng nói đang sau như đang tranh cãi nhau, lọt vào tai của người ngồi ở cuối đò khi đến giữa dòng sông.  

Mi đã tìm kỹ chưa? Mụ nhỏ như đúng tên gọi, thân hình nhỏ nhắn như con cá khô đã phơi mấy lần nắng, lọt thỏm trong chiếc áo tang trắng. Mụ đứng ở đầu đò, mụ muốn thể hiện rằng mình mới chính là đứa con dâu chính thức của mệ, người được yêu thương nhất vì giữ gìn nề nếp gia phòng này nhất. 

Con tìm kỹ rồi, con bới tung hết mấy chỗ của mệ nằm luôn, vẫn không thấy gì hết? Thằng nhóc khoảng mười tuổi đầu, gương mặt như con cái khoai bì bõm trong nước cạn, đang chùng vai xuống trả lời. 

Cô cha mạ mi! Mụ chửi lầm bầm trong miệng, hắn vốn thính tai vẫn nghe được hết.

TÙNG, TÙNG TÙNG. Trống cái bắt đầu lên một khúc cao, dồn dập để những chiếc trống còn lại nổi lên hòa cùng một nhịp điệu. Mồ hôi của những gã đàn ông bắt đầu túa ra như ở giữa một trời đứng bóng. 

TẰNG, TẰNG, TẮNG, TĂNG. Các ngón tay đều lướt trên các dây đàn, tất cả các bàn tay đều lướt trên dây đàn. Âm vọng trên cả một khúc sông như thể chấn động đến đất trời, sóng gợn lăn tăn từ hai bên bờ như âm thanh làm bạt gió. 

Mụ Nuôi vẫn im lặng, đứng trên chiếc đó ở đằng trước, mặc kệ gió lộng của sông ùa vào, một bên túi áo của mụ đang ghì chặt xuống bởi sức nặng của một chùm chìa khóa, chẳng ai có thể nghĩ người đàn bà lam lũ này, một trong năm đứa con dâu là người được tin tưởng giao lại tất cả bí mật của dòng họ Phan và tài sản của dòng họ Nguyễn. 

Mụ Nuôi đang giữ những thứ gây xì xào ở phía sau. Mụ Nuôi được bí mật trao giấy tờ đất đai của mệ; người đang nằm trong chiếc quan tài đang trên chuyến đò cuối để về lăng, yên nghỉ cùng với ôn, người vừa yêu vừa hận. Đất đai của dòng họ Nguyễn, đang bị xâm chiếm của dòng họ Trần. 

Mụ Nuôi biết rằng mình sắp cuốn vào một cơn bão gia phong, nhưng không biết được rằng cơn bão đó kéo dài đến tận sáu mươi năm sau. 

Cho đến lúc trở lại.

Huế, 2023 

https://doisales.com.vn/index.php/2023/04/24/gio-ve-mien-trung-nguoi-dan-ba-o-dau-song/

(Ảnh: Internet)