[Sách] Picasso - Miles J. Unger

Nghệ sĩ đều buồn? Tự vấn. Sau khi đọc những dòng cuối của Miles J. Unger viết một quyển sách về cuộc đời của nghệ sĩ Picasso.

"Khi Picasso thốt lên những lời ca thán não nùng ấy thì cùng với ông, thế giới cũng đã hoàn toàn thay đổi. Nhân loại đã hoàn toàn vỡ mộng. Hy vọng từng được nung nấu suốt những năm tháng ấy, niềm tin vào sự tiến bộ mà cùng với loài người sẽ liên tục tiến bước đi lên cho đến khi chạm tới một tương lai hoàn hảo, tất cả đã chết gục trên những chiến hào ở mặt trân phía Tây, trong những buồng khí ngạt của trại tập trung Auschwitz, ở Hiroshima và Nagasaki, và dưới chân Tòa tháp Đôi ở Hạ Manhattan. Nhớ lại lời hứa hẹn vào lúc khởi đầu thế kỷ chỉ càng khiến toàn bộ sự bội phản lại nó thêm phần cái đăng. Đối với cá nhân Picasso và tất cả những ai đã trãi qua thời kỳ hỗn loạn ấy thì mỗi năm qua đi, huyền thoại về một thời hoàn kim đã mất càng trổi dậy mạnh mẽ hơn, và ánh hào quang xa xăm của nó lại càng đổ những cái bòng dai lên thời đại sắp đến."

Chẳng biết có thật không. Cảm giác đâu đó về trực giác của những con người nghệ sĩ thường nhạy cảm để thẩm thấu nhanh cuộc sống để rồi đi đến tận cùng là một gì đó chơi vơi, vô định và đôi khi lại xa rời thực tế khiến bản thân mình cảm thấy cô đơn. Picasso là một ví dụ điển hình. 

"Cá tính mạnh mẽ khiến Picasso tập hợp được quanh mình những con người sùng bái và sẵn sàng tận hiến cho ông, cho dù chính (hay đặc biệt là) họ thường hay trở thành nạn nhân cho tâm trạng thất thường của người nghệ sĩ."

"Ông chưa bao giờ là người theo đuổi chủ nghĩa hình thức, với niềm tin rằng nghệ thuật nên bị tước đi toàn bộ kế nối với đời sống cảm xúc của con người (và vì vậy chưa bao giờ bị hấp dẫn trước nghệ thuật trừu tượng, trong đó hình khối là mục đích của chính nó). Ngược lại, [ông tin rằng] không có nhưng kết nố sâu sắc hơn đó thì nghệ thuật không còn chút ý nghĩa nào nữa. 

Những cô nàng ở Avignon đã chia lịch sử nghệ thuật ra làm hai, một nguyên; như thể vào năm 1907, Picasso và cả thế giới nghệ thuật đã hồi sinh. Những gì ông vẽ trước thời điểm bước ngoặc này đều thuộc về một thời đại khác. Thế nhưng, câu chuyện về hành trình đến với sự đột phát này của người nghệ sĩ sẽ chẳng hề kém đi chút hấp dẫn nào khi nó là hành trình của những khởi đầu sai lầm và những đường vòng quanh co, giống như một người dò dẫm tìm đường trong đêm tối hơn là chàng hiệp sĩ sải những bước dứt khoát về phía Mặt Trời. "

[Sách] The secret life of groceries - Benjamin Lorr

Thị trường bán lẻ luôn sôi động. Tạp hóa là một trong những đặc trưng của Việt Nam ở thị trường bán lẻ, Coopmart Smile đã thâm nhập vào tận những ngỏ, ngách của đất nước hình chữ S như một chiến lược thay đổi, cùng với hàng loạt những sự thay đổi trong việc hợp tác, liên kết khiến chuỗi cung ứng này lột xác, bởi đơn giản tiềm ẩn sự cạnh tranh khốc liệt của thị trường này 

"Once you agree to ship that free product, we have statistics. Just over twenty thousand new products hit the shelf each year. Eighty nine percent of those fail within eighteen months. It's a reaping...Groceries does not just make its money off people buying things in its stores. It makes its money off its vendors."

Sự thực dụng lên ngôi; đơn giản bởi việc tồn tại là yếu tố đầu tiên. Tất cả yếu tố đó đều bộc lộ qua câu chuyện kể của Benjamin Lorr, đâu đó khá dài dòng như để làm mềm đi sự cạnh tranh của phân khúc thị trường này. 

One of the first things you realize working retail grocery is that people, in general, are hideous and insane, but their depravity almost miraculously balances out in the ledger of the day so that aside from bruised feelings and egos, which never really balance, the store itself makes out just fine. 

[Đời Công Bộc] Nhật ký Thái (3) - Sáu mươi năm, một đời người

Sáu mươi năm một hành trình. Sau khi bản thân lên mạng để tìm hiểu, chiếc xe Fortuner đang lao vút về phía trước để đến Toyota Motor Thailand (TMT), nơi đã thành lập cách thời hiện tại đến sáu mươi năm. 

1962 là năm thành lập. Thời điểm của chính trị biến động ở đất nước hình chữ S, nơi nó sinh ra và lớn lên, phải chăng yếu tố chính trị hay vì giá trị kinh tế thấp mà Việt Nam đã lỡ mất cơ hội này phải chờ đợi đến tận gần bốn mươi năm sau. 

Trung tâm đào tạo nằm ở bên trong TMT. Biển hiệu Toyota Daihatsu trên phiến đá công nghiệp lớn nằm ở phía trước lối vào bên trái sau hành trình gần một giờ từ bên trong trung tâm thành phố Bangkok. Chiếc xe bắt đầu lăn bánh qua chiếc cổng sau khi đã khai báo qua màn hình camera với bảo vệ; một vòng xoay lớn với thảm cỏ xanh ở hai bên khiến nó liên tưởng đến những kiến trúc của một cực Thế Giới. 

Sự bảo mật được ưu tiên gần như ở tất cả nhà máy Toyota. Tôi như đếm từng bước chân của mình khi không gian bên ngoài của nhà máy quá yên lặng như đã từng chứng kiến ở một Bình Dương, Vĩnh Phúc hay thậm chí cả một Nagoya. Cảnh báo không được sử dụng điện thoại thôi thúc bản thân cố gắng ghi nhớ và viết lại bằng con chữ để không quên mình đã từng được đến những nơi này, cho đến tận khi phải khai báo về những vật dụng điện tử mang vào trước bàn bảo vệ được che chắn bởi một lớp ni lông ngăn giọt bắn. Việc xét nghiệm covid âm tính đã được thực hiện trước đó và nhờ đối tác TLT gửi cho nhà máy trước khi vào. 

Lịch sử và hiện đại đang cài vào nhau. 

Nó như trở lại căn phòng họp lớn ngày nào; nơi mười bốn năm trước đã từng được xem lại quá trình hình thành và phát triển của Toyota. Một Sakichi Toyoda bắt đầu xuất hiện trong khung hình như người đầu tiên sáng lập, cho đến chiếc xe đầu tiên thành hình rồi cả chiếc xe được xuất sang Mỹ ra sao…cồn cào xúc cảm, những gương mặt cũ bắt đầu như từ trong tâm trí tìm về. Ngồi cạnh, rộn rã tiếng cười. 

Căn phòng mô phỏng để thực hành phương thức sản xuất của Toyota. Những bức ảnh thu hút sự quan tâm của nó hơn những mảnh ghép lego để người học có thể trải nghiệm về kiến thức vừa học ở trong căn phòng lý thuyết; hình ảnh thu hút bởi những dòng sự kiện và con người đã từng ghé đến nơi đây. Lịch sử thuộc bên thắng cuộc hay người còn sống viết, ở đây nó thấy những bức hình không biết nói dối, đó là điều thú hút sự quan tâm. 

Phương thức sản xuất áp dụng trên toàn cầu. Ở một phạm vi dịch vụ, phương thức ấy vẫn mang cho mình những giá trị cao.

Điều thú vị và thu hút chính là người truyền đạt. Hai gã truyền đạt; một già và một trẻ, một gã già là người đứng đầu học viện đào tạo của Toyota Leasing Thailand, một gã trẻ là người đứng đầu của trung tâm đào tạo của Toyota Motor Thailand, họ như chuyện trò nhiều hơn là đào tạo khi chuyển dịch ngôn ngữ liên tục để làm sau người nghe thẩm thấu. Thỉnh thoảng lại gật gù với việc tìm kiếm được một ngôn từ truyền tải chính xác nghĩa của ban đầu hay mở rộng pham vị đến đâu. 

Nó gặp lại kiến thức cũ. Nó học những kiến thức mới; đặc biệt trong quan điểm của người làm lâu năm về cách diễn giải và ứng dụng. 

Nó ngồi lắng nghe và ngắm hai thế hệ đang chuyện trò với nhau, trang ghi chú của quyển sổ tay nhét đầy những câu chữ của một màn hình và tài liệu biết rằng sẽ được gửi sau. Thói quen vẫn vậy.

 

[Đời Công Bộc] Nhật ký Thái (2) - Cách biệt mười lăm năm!?

Như một buổi đồng diễn tự nguyện, con người bắt đầu xuất hiện ở những vị trí đã được xác định. Bangkok trời ưng ửng nắng của một bình minh đến vội xuất hiện ở phía Đông của thành phố như muốn đánh thức sự ngủ yên để bắt đầu buổi diễn.

Mọi người vào vị trí. 

Hàng quán bày bán dọc con đường đi đến chỗ làm. Những chiếc xe ngang với hông, chất đầy các món ăn đường phố, với khói nghi ngút lên khi các bàn tay của những người bán đang tập trung vào các món ăn; đa phần là chiên, xào phũ một màu vàng ruộm từ bột tẩm chiên như màu của nắng bình minh; có cả hương đưa từ cà phê vợt và trà thái…tất cả đều sẵn sàng để đón chờ hàng diễn tiếp theo.

Nó lẫn trong hàng đồng diễn tiếp theo; như con người theo đời công bộc. Nó lướt đi qua những hàng bán dọc đường, qua một khu chợ, băng vào hầm của một tòa nhà cao ốc với hàng quán dã chiến mở trước các cửa hàng tiện lợi. Tất cả chỉ mở đầu hôm và trưa rạn là hoàn tất một màn đồng diễn của mình. 

Phần còn lại là màn đồng diễn của đời công bộc. 

Tất cả đều tay xách nách mang; có người mua những món ăn ven đường, có người xách những chiếc túi Starbuck cho một buổi sáng vừa có bánh vừa có cafein để đánh thức các giác quan. 

Khoảng cách là mười lăm năm? Toyota Leasing Thailand (TLT) nằm trong tòa nhà ở tầng 18 và 19, số lượng thành viên đã vượt con số một ngàn, chuẩn bị bước sang năm thứ 30. Trong câu hỏi tự nhảy trong đầu mình, nó tự hỏi quá trình thành lập đã trước mười lăm năm, vậy có phải đất nước Việt mình cũng đi sau Thái ngần ấy năm? Nếu đúng thì sao, những đứa như nó sẽ làm gì? Tự dưng. Thấy mênh mông và “đại bác” trong nghĩ suy. Nó phải quay về với nơi đây và lúc này; bản thân cần tìm hiểu nhiều hơn về một công ty, hơn là một đất nước để hiểu hơn việc họ đã và đang làm ra sao. 

Sutirug Tamanoonrug như trình diễn ở trung tâm. Một gã đàn ông làm việc ở TLT từ những ngày đầu, dáng người phốp pháp như muốn giới thiệu về hành trình bán hàng với di sản để lại là chiếc bụng bia và khiếu hài hước trong cách diễn đạt những khái niệm, lý thuyết hàn lâm sang đời thường sao cho gần gũi, dễ hiểu và dễ nhớ đối với người nghe; trước khi bước qua nhiều bộ phận ở TLT để rồi hiện tại gã được giao làm đầu tàu để lái chiếc thuyền nhân sự với những con người ở TLT đang rẽ sóng hướng về một thế giới tương lai gần mà chẳng ai phải rớt lại. Đó là học viện đào tạo của Thái do gã phụ trách; như một trong những lời người phụ nữ Thái đứng đầu TLT gửi gắm một tâm tư. Gã đầu tàu phải học hỏi về những con sóng ở khơi xa, để hướng đồng đội mình sao cho nhịp chèo đồng điệu để tiến lên, chứ không gãy dầm hay lỗi nhịp. Một tâm tư khiến tâm hồn gã đàn ông chuẩn bị về hưu xao động.  

Nó đặt 2 câu hỏi dành cho gã: 1) Gã thích điều gì nhất ở Toyota – khi đã từ bỏ một ngân hàng để đến Toyota Leasing Thailand từ mới bắt đầu hình thành chỉ vỏn vẹn vài thành viên? 2) Nếu như cho một cỗ máy thời gian để quay lại, gã sẽ thực hiện thế nào - như cách gã tiếp lời cho câu hỏi của nó chưa xong? 

Đặt lòng để đó. Náo động những tâm tư. 

Khi ánh hoàng hôn lịm dần, màn đồng diễn của lớp thứ hai cũng chuẩn bị kết thúc để nhường lại cho màn trình diễn tiếp theo. Nó và tất cả những người trong tòa nhà bắt ra ùa ra khỏi tòa nhà như một bầy ong đã xác định được rõ hướng đi tìm mật.

Nhập nhòa trong chiều tối.

[Sách] Hiệu sách cuối cùng ở London - Madeline Martin

Nó như trở lại một Darkest Hour. Một bản phim đầy kịch tính về thời khắc lựa chọn chiến tranh hay đầu hàng của nước Anh trong chiến tranh thế giới thứ hai. Giờ đây, nó gặp lại ở "hiệu sách cuối cùng ở London"

"Những vụ đánh bom vẫn đều đặn trút xuống khiến một London một thời hoa lệ đã hoàn toàn chìm vào dĩ vãng. Nhưng bất chấp sức cùng lực kiệt và thương tích đầy mình, thành phố này vẫn dang tay che chơ cho người dân suốt cả ngày lẫn đêm."

"Thần kinh của cô như muốn vỡ tung ra theo từng bước chân mù mờ, mọi giác quan đều căng lên đầy cảnh giác. Một tiếng đì đùng thình lình vang lên trong màn đêm tịch mịch. Có cái gì đó đang lao đến, Grace vội vàng lùi lại nhưng chẳng may vấp ngã."

...

"Ngay lúc này, một luồng sáng chói lòa lòe lên cùng với tiếng nổ kinh thiên động địa khiến cả thế giới rơi vào sự câm lặng lạ thường. Một ánh chớp nóng rực như lò lửa bùng lên sau lưng Grace.

Bỗng một loạt âm thanh xông về phía cô. Tiếng pháo cao xạ ầm ầm, tiếng bom rú rít và tiếng nổ đùng đùng. Rất nhiều tiếng nổ."

Madeline Martin kể lại một cách nhẹ nhàng và thi vị hơn. Câu chuyện chiến tranh được đan cài vào trong câu chuyện cuộc sống của nhân vật nữ chính với những mối quan hệ xung quanh, trong đó nổi trội là ông chủ hiệu sách:  

"Bác đã sống qua cuộc Đại chiến thứ nhất. Cháu sẽ không bao giờ quên được nó, nó sẽ vĩnh viễn ở thành một phần trong cháu. Giống như vết sẹo mà không ai nhìn thấy được" 

"Đừng xin lỗi cảm xúc của bản thân...Đừng bao giờ xin lỗi vì cảm xúc"

"Bằng sức mạnh diệu kỳ, văn chương đã gắn kết tất cả mọi người và tất cả mọi thứ thành một cộng đồng. Điều đó thực sư đã giúp tình yêu sách của Grace trở nên trọn vẹn, nó cũng đồng thời tạo nên linh hồn của hiệu sách Evan&Bennet - hay như một số khách quen lâu năm vẫn hoài niệm gọi là Hiệu sách cuối cùng ở London."

[Sách] Những anh hùng của lịch sử - Will Durant

Mất đi thì nổi tiếng. Will Durant sẽ nằm trong định nghĩa này theo quan điểm bản thân. Một quyển lược sử khái quát đủ đầy và hấp dẫn; nếu như ở thời hiện tại người đọc nhớ đến anh chàng sử gia Yuval Noah Harari bởi cách viết về lịch sử đầy lôi cuốn, thì chắc chắn sẽ thích Durant như một tiền bối nghiên cứu về lịch sử trước cả Harari.  

Mạch viết đi theo trật tự thời gian. Anh hùng là sợi dây kết nối cảm xúc tò mò của người đọc với lịch sử văn hóa, địa chính trị được lòng ghép trong câu chuyện kể của Durant. 

"Tôn giáo đã suy yếu bởi sự gia tăng về của cải vật chất và sự phát triển của ác thành phố; do những bước phát triển kỳ thú của khoa học và phương pháp ghi chép sử; bởi sự chuyển biến từ những cánh đồng để cao cuộc sống sáng tạo sang những nha máy thuyết giảng về vật lý, hóa học, và vinh quang của máy móc; và bởi sự thay thế những hy vọng siêu phàm thoát tục bằng những nhà nước hoàn hảo"

Quyển sách chia sẻ cả quan điểm của tác giả. 

"Mục tiêu của hành vì là hạnh phúc, nhưng bí mật của hạnh phúc là phẩm hạnh, và phẩm hạnh tuyệt vời nhất là trí thông minh - một sư suy xét cẩn thận thực tế, mục tiêu và phương thức; thông thường "phẩm hạnh" là một điểm trung bình "vàng" giữa các thái cực. Chính trị là nghệ thuật thỏa hiệp giữa các giai cấp cấu thành một xã hội"

Một quyển sách đứng trên khía cạnh quan sát và bình luận; như thể Durant quay ngược thời gian gặp gỡ từng vị anh hùng của lịch sử ở khắp các Châu lục để từ đó nói lên suy nghĩ của mình, như với một vị mục sư Luther nổi tiếng vậy. 

"Các nông dân không bao giờ tha thứ cho Luther. Họ cảm thấy rằng tôn gió mới đã hợp lý hóa động cơ của họ, đã kích động họ hy vọng và hành động, va rồi bỏ rơi họ trong thời khắc quyết định."

Một quyển sách hay và đủ đầy để nắm khái quát về lịch sử; thông qua các vị anh hùng, những con người thu hút đám đông bởi sự vượt trội trong suy nghĩ nhiều hơn cả thể chất của mình để lại cho nhân loại nhiều giá trị còn giữ gìn mãi đến hôm nay

[Sách] Channel - Emma Baxter - Wright

Quyền lực mềm dành cho Coco Chanel. Biết đến tên tuổi thương hiệu đã lâu; chủ yếu từ dòng nước hoa quá phổ biến, cho đến một ngày thấy bản thân có thể tìm hiểu, biết thêm về người phụ nữ này. 

Gabrielle "Coco" Chanel was starting to gain a succession of wealthy, educated, sometimes even titled, admirers, and saw an obvious way, through her association with these men, to shake off the social stigma of pverty and enter into a higher social tier.

Bắt đầu từ những chiếc nón, kế tiếp là những bộ lễ phục với những thiết kế đầy sáng tạo, thanh lịch và nổi loạn như thay lời muốn nói về việc khao khát tự do và khẳng định bản thân mình của phái nữ, chứ không phải là nước hoa như nó nghĩ. Tất cả các họa tiết và kiểu dáng nằm ở trong đầu của người phụ nữ chưa trãi qua trường lớp để nắm về kỹ thuật may; tuy nhiên, sự sáng tạo là không giới hạn với Coco Chanel trong the House of Chanel 

"Her talent lay in her instinctive knowledge of how to dress the uncorseted female form. At the start of her career she lacked technical expertise and, having carefully chosen the fabrics, would explain verbally to her staff what she wanted"

Nó gặp lại Karl Lagerfeld, nhà thiết kế tiếp nối và làm thương hiệu Coco Chanel thăng hoa với đặc trưng là mái tóc đuôi ngựa của mình trong các show diễn thời trang trong quyển sách "sơ lược" về Chanel này. 

"The intention was to reinvent Chanel, and when Lagerfeld made his debut in the early 1980s he took the staple piece - the tweed suit, the rope of pearls, the quilted bag, the cap-toe shoes - and manipulated the elements before representing them in a sensational way that may have surprised the purists"

Thiên tài đi đôi với cô độc. Dấu mình trong những cuộc tình và gắn liền nơi khách sạn Ritz nhiều hơn ở nhà cho đến tận những giây phút cuối cuộc đời của mình như khát khao được nằm trên nhung lụa của một quá khứ thiếu thốn thiếu thời. Coco Chanel đã ra đi.

British Vogue proclaimed: "Chanel is the major fashion influence in the world. Her jersey suits and blazer jackets are copied all down the line to the cocal high street, and she is responsible for the popularity of men's shirts, jewelled cufflinks and medallions, gilt and peral earrings, Breton sailor hats, and slingback shoes with contrasting toe-caps"

[Đời Công Bộc] Nhật ký Thái - Bình an là đã đủ

Mười lăm năm chưa ta!? Ừ, chắc là tầm thời gian đó tính từ lúc đến Thái lần gần nhất. Một khung trời tuổi trẻ ngổ ngáo, bắt một chuyến bay để thỏa chí sự tò mò về …biểu tình.

Ngồi trên máy bay Vietnam Airlines cho hành trình hai tiếng; thiếu vắng dòng tin nhắn năm nào, thằng bạn Thái hẹn qua đó nhắn vì nó sẽ phải đi…biểu tình. Thời áo vàng, áo đỏ. Những gã áo vàng ủng hộ Liên Minh Dân Chủ (PAD) và đảng Sức Mạnh Nhân Dân (PPP) đã làm hao tốn giấy mực một thời.

Nó đặt chân xuống đất Thái ở một trời cuối năm, không khí hanh khô của bên ngoài như đang cố gắng bò vào bên trong sân bay Suvarnabhumi để đùa chơi cùng mấy chú robot lau sàu. Sự nhộp nhịp và vội vã của sân bay vẫn như thế; đoàn người cứ nối đuôi nhau, cảm tưởng như trở lại quê nhà khi nghe tiếng Việt ở khắp nơi.

Chuyến xe Grab tiến thẳng lên cao tốc để đến một Silom; nơi các trung tâm hành chính mọc lên ở nơi này cùng trung tâm thương mại, xe chạy vào con hẻm Sala Daeng 1 với ở đầu là tòa nhà của HSBC đế đến khách sạn Bandara Suite với tuổi đời hơn hai mươi năm. Người tài xế như đã vốn quen với sự ồn ào của du khách Việt, nó và đồng nghiệp chuyện trò về một mùa Covid đã qua. Nó lắng nghe những điều chưa từng xảy ra trong cuộc sống bình thường của hai người đồng nghiệp, xen lẫn giờ đời công bộc và đời sống bình thường.

Đấu tranh làm đổi thay. Bangkok trãi qua những cuộc biểu tình vẫn giữ cho mình sự sôi động và năng động; riêng đối với Tài Chính Toyota, Thái Lan vẫn như là một anh cả với một tuổi đời gần ba mươi năm trong khu vực Châu Á. Như một trong những lý do, nó và đồng nghiệp đến với nơi này.    

Ký ức về Bangkok – Krung Thep Maha Nakhon; một thành phố đã từng được đổi tên và chẳng nhiều người…nhớ: thành phố của những thiên thần, nơi một gã ngông nghênh bay qua để xem biểu tình; nơi những con người từ khắp những làng quê đổ về Bangkok như…cắm trại. Họ dựng lều bạt di động để sinh hoạt như những du mục, buôn bán đồ lưu niệm cho du khách khắp nơi đổ về trên các chiếc xe Tuk tuk, sẽ chỉ thực hiện những màn biểu tình…sôi động trong những thời gian xác định với sự xuất hiện của báo chí cần những bức hình để đưa tin.

Trở lại Bangkok; leo lên Goldern MountTemple để ngắm toàn cảnh Bangkok lúc hoàng hôn cho đến chiều tối, nó ngồi xuống cạnh những nhà sư trong chiếc áo vàng nghệ. Một trong những nhà sư trẻ đang lướt tin trên màn hình của chiếc điện thoại iphone, nhẹ nhàng và tinh tế cất chiếc túi của mình khi có một du khách đến ngồi cạnh.

Tiếng chuông cầu nguyện vang lên liên tục. Những lời nguyện cầu ghi đầy trên mãnh vải quấn quanh dưới chân của chiếc chuông vàng trên đỉnh Goldern Mount, những tờ tiền được dán nối đuôi nhau trên dây ngăn cách con người chạm vào chiếc chuông dát vàng như những mãnh lụa tiền tung bay theo gió.

Nguyện cầu ở khắp nơi. Những cô gái hai tay nâng y phục đi vòng quanh dưới chân chiếc chuông vàng để nguyện cầu đằng sau hai nhà sư trẻ đang đi vòng với miệng tụng những hồi kinh, đôi vợ chồng già ngồi ở một góc vuông trên đỉnh của chiếc chuông vàng cũng khấn nguyện…những đứa trẻ lắng nghe lời người lớn, bắt đầu gõ vào chiếc khiêng sau khi khấn nguyện. Một tiếng trầm vang vọng giửa lòng thành phố.

Chị chỉ cầu bình an! Vì chị thấy đã đủ ở thời điểm này.

Chị - người phụ nữ đã vượt tứ tuần, đã đi cùng tài chính Toyota Việt Nam từ những ngày đầu; qua thăng trầm của cuộc sống, sáng tối của một đời công bộc, chia sẻ với nó ngồi kế bên như tự thoại.

[Sách] Louis Vuitton - Karen Homer

Louis Vuitton thu hút sự chú ý của nó. Đó chính là khi thương hiệu được trẻ hóa với những thiết kế từ giám đốc sáng tạo Marc Jacobs, luôn sẵn sàng thử thách những điều mới mẻ, một trong những thay đổi thu hút không chỉ giới trẻ mà cả phương Đông từ những biểu tượng được sáng tạo cùng Takashi Murakami mang hơi thở amine trong đó. 

Một thương hiệu trăm năm được lược sử trong quyển sách, nó bắt đầu tìm hiểu để có thêm kiến thức về lĩnh vực thời trang mà gần ba mươi năm trước chỉ biết "đực mặt" ra khi mấy thằng bạn cùng bàn, nói về đề tài này. 

Một sức sống mãnh liệt từ những icon cổ điển. 

"Louis Vuitton's strength has always lain in an ability to move with the times and capitalize on changing trends

Louis Vuitton was born on 4 August 1821 in Anchay, a hmlet in the mountainuos Jura gegion of France...In 1835, at just 13 years old, he left to try his forturnes in Paris. As was common in nineteenth-cnetury Fance, his travels took serval years, as he embraced the tradition of the journeyman worker. "

[Sách] DHL - Từ khởi nghiệp đến đại nghiệp toàn cầu - Po Chung & Roger Bowie

Quyển sách thứ hai viết về DHL, chính xác là tác giả là người bên trong viết về một công ty vận chuyển, sau khi bản thân đã đọc quyển đầu tiên của Ken Allen.

Viết về một hành trình đầy sóng gió.

"Kết quả của một thập niên gỡ bỏ quy định kiểm soát trong ngành viễn thông là chi phí thông tin liên lạc giảm đáng kể; các tổng đài bán hàng và dịch vụ khách hàng giờ đây đã trở thành một tiêu chuẩn trong bộ công cụ kinh doanh của bất cứ công ty nào. 

Trong những năm đầu thập niên 1980, đối với DHL, chức năng của bộ phận nhân sự (HR) bắt đầu được nhìn nhận là tất yếu của việc tập trung nhiều hơn vào cấu trúc và kỹ luật. Tuy nhiên, ý niệm con người la tài sản vẫn còn khá mới mẻ, những người vận dụng tư duy mới về nhân sự hãy còn lạ lẫm, và người ta thường sớm từ bỏ lĩnh vực nhân sự sau khi chưa bỏ ra nhiều nỗ lực như đối với các lĩnh vực khác."

Quyển thứ hai này gần như pha trộn của việc tường thuật và hướng dẫn hơn là tự sự như Ken Allen; khi viết về quá trình hình thành và phát triển ra sao, giải quyết các xung đột về mặt địa lý, chính trị, văn hóa mà công ty vận chuyển DHL gặp phải trong quá trình vươn ra thế giới của mình.

Sức mạnh của văn hóa và các giá trị chung. Tinh thần của doanh nghiệp

Là cách mọi thứ được thực hiện ở đây; một ADN riêng biệt. Sức mạnh mềm phân biệt một công ty với đối thủ cạnh tranh và khiến họ trở nên khó có thể đánh bại.

- Tư duy chiến lược ở mọi cấp độ

- Thúc đẩy và hỗ trợ qua trình ra quyết định đến cấp độ thấp nhất có thể

- khoan dung với những sai lầm được chia sẻ và học hỏi từ đó.

Bốn trụ cột chi phối quá trình lập kế hoạch là:

- Nhân viên có động lực

- Chất lượng dịch vụ tuyệt vời

- Khách hàng trung thành

- Một mạng lưới có lợi nhuận

Ain't No Moutain High Enough (Không có ngọn núi nào đủ cao) nhấn mạnh ở cột thứ nhất

Love Sweet Love (Tình yêu ngọt ngào)

Simplicity (Sự đơn giản) 

Wanna be a Millionaire (muốn trở thành tỷ phú)

[Sách] Hướng dẫn triển khai Lean Six Sigma - Benjamin Sweeney

Tìm hiểu về Samsung; một trong những điều nói đến là áp dụng về Six Sigma. Cho đến khi đọc quyển sách hướng dẫn này

"Six Sigma là một hệ thống quản lý quy trình, hướng đến mục đích cải tiến chất lượng. Nó sử dụng những công cụ thống kê và kỹ thuật kinh nghiệm để giảm số lượng khuyết tật (defect) trong một quy trình xuống một cấp độ rất nhỏ. Được phát triển bởi công ty viễn thông đa quốc gia Motorola vào năm 1983, Six Sigma đã phát triển thành một chiến lược kinh doanh tập trung vào quy trình và một công cụ của ngành sản xuất/ chế tạo, hứa hẹn mang lại những kết quả được nhiều người mong đợi. "

Đọc và cảm nhận; sự hội nhập và giao thoa theo như mỹ từ được vận dụng, các kiến thức được hòa trộn vào nhau trong cách áp dụng. Như với gã khổng lồ Toyota, cũng áp dụng tiến trình tương tự trong sản xuất, điều khác biệt là sự phân tích không đào sâu vào các công thức phức tạp như Six Sigma, hay ngay cả việc cải tiến trong vận hành của một Kaizen tiếp nhận du nhập từ phương thức của phương Tây hình thành một TBP

"Một trong những khía cạnh quan trọng của chương trình Lean Six Sigma là bản chất tập trung vào khách hàng (customer centric) ...Khi sử dụng dữ liệu VOC (Voice of customer) như một nền tảng cho việc ra quyết định trong tất cả mọi công việc, chúng ta sẽ đảm bảo được rằng các mục tiêu của doanh nghiệp sẽ phù hợp với phương hướng của thị trường, và nhu cầu của khách hàng sẽ tiếp tục là trọng tâm của việc sản xuất hoặc quản trị dịch vụ.

...Chương trình thu thập dữ liệu VOC tốn kém nhất và toàn diện nhất vẫn có khả năng cho ra một bộ dữ liệu định tính mơ hồ và không hiệu quả trong việc mô tả về sản phẩm hoặc dịch vụ của một tổ chức. 

Công nghệ toàn cầu, triết lý kinh doanh, và những quan niệm phổ biến hiện nay đang tạo ra một làn sóng phát triển các phương pháp hôn hợp trong thị trường hiện đại. Toàn cầu hóa, hợp tác quốc tế và sự chuyển giao kiến thức đã góp phần tạo ra tri thức chuyên môn và sản phẩm mà trước đó người ta nghĩ rằng sẽ không bao giờ đạt được. Lean Six Sigma là một sản phẩm của tư duy và môi trường này."

[Sách] Những kẻ cuồng nhạc - Oliver Sacks

Hội chứng Williams - Beuren, là một rối loạn di truyền ảnh hưởng tới nhiều phần cơ thể, gây vấn đề về phát triển. Điều đặc biệt là người mắc hội chứng lại có năng khiếu về âm nhạc.

Đó là một trong những điều khiến nó quan tâm đến quyển sách những kẻ cuồng nhạc này. 

"Âm nhạc, duy nhất trong các nghệ thuật, là vừa hoàn toàn trừu tượng vừa mang tính cảm xúc sâu sắc. Nó không có khả năng đại diện cho cái gì cụ thể hoặc ngoại tại, nhưng nó có khả năng vô song để thể hiện các trang thái hay cảm xúc nội tâm"

Một quyển sách không dễ đọc. Bản thân muốn tìm hiểu về nghiên cứu này; nên cố gắng nuốt trôi để hy vọng hiểu được âm nhạc tác động đến cuộc sống ra sao, đặc biệt là với đám trẻ đang say sưa các nốt nhạc của mình. 

"Chúng ta thường nói về con người có hoặc không có "một tai nghe tốt". Có một tai nghe tốt, trước tiên, là có sự cảm thụ chính xác cao độ và nhịp điệu. Chúng ta biết rằng Mozart có một "tai nghe" tuyệt vời và, dĩ nhiên, ông là một nghệ sĩ siêu phàm. 

...

Lịch sử của mối quan tâm có tính khoa học về liên giác đã trải qua nhiều thăng trầm. 

...

Mặc dù "trị liệu âm nhạc' hầu như chưa phải là một nghề nghiệp chính thức trong những năm 1960, nhưng cực kỳ khác biệt, bệnh viện Beth Abraham đã có nhà trị liệu âm nhạc riêng, một người đầy năng lượng tên Kitty Stiles.

...

Trong triết học có một xu hướng tách biệt trí óc, các hoạt động trí tuệ, với các đam mê, những cảm xúc. Xu hướng này được chuyển sang tâm lý học và từ đó sang thần kinh học. Cụ thể, thần kinh học về âm nhạc đã gần như chỉ tập trung vào các cơ chế thần kinh mà qua đó chúng ta cảm nhận những cao độ, những quãng âm, giai điệu, tiết tấu v.v. và, cho đến rất gần đây thần kinh học đã dành ít chú ý tới những khía cạnh gây xúc động của việc thương thức âm nhạc"

[Sách] Đỉnh cao đế quốc - Eric T.Jennings

 

Trường sĩ quan dự bị Đà Lạt nằm ngay kia. Chị đưa tay chỉ về hướng chợ; phố đã chìm trong giấc mơ khuya, văng vẳng bên tai chỉ còn tiếng côn trùng hát chung với bài hát đêm khuya, không phải là giọng chị vì đã hát trọn vẹn trong buổi nhạc vừa rồi. 

Nó nhìn theo hướng ngón tay chị chỉ, vượt qua ngọn đồi nơi biệt thự cận kề Dinh Ba, bước xuống con đường uống lượn, vượt qua hàng cây thông già theo năm tháng. Thời gian trôi, nó cứ giữ Đà Lạt trong trái tim mình, như với những gì đã tưởng tượng trong chất liệu viết quyển sách đầu tiên. 

Giờ truy tìm lại, xem lịch sử của Đà Lạt hôm qua thế nào.

"Khung cảnh cũng được coi là rất Pháp: môi trường học đường, rừng thông, và cảnh vật của Đà Lạt thảy đều giống như ở chính quốc."

Một thành phố Đà Lạt được dựng lên phục vụ chính trị; mãnh đất thuộc địa của Pháp, nơi nằm tâm điểm của ba khu vực Đông Dương (Indochine): An Nam (Việt Nam), Campuchia và một phần Lào. 

"Một báo cáo quân sự tháng Mười Hai năm 1900 đã vạch ra thiết kế ban đầu cho Đà Lạt. Các nhà quy hoạch buổi đầu đã hình dung cao nguyên mênh mông này như một vùng đất trinh nguyên, đặt ra rất nhiều thuận lợi và ít hạn chế. Một mặt, nó cho phép chính quyền thực dân thiết lập một thành phố Âu châu tách biệt với các trung tâm quyền lực truyền thống của Việt Nam, theo mô hình những khu an dưỡng trên núi của Anh ở Ấn Độ, vốn đóng vai trò như những thu đô mùa hè. Mặt khác, mọi thứ, theo nghĩa đen, đều cần được xây dựng: đường giao thông, cơ sở hạ tầng, nhà cửa, biệt thự, mạng lưới cung ứng - toàn là những nhiệm vụ gian nan trên một vùng cao nguyên cách trở."

...

"Trong những năm gần đây, những yếu tố trong quá khứ thuộc địa của Đà Lạt đã được khai thác để trình bày thành phố này như một địa điểm hoài niệm, điền viên, gợi nhớ lại xứ Thụy Sĩ tại Việt Nam mà Alexandre Yersin đã xây dựng một thế kỷ trước. Đây là Đà Lạt ở mức biểu hiện nhất, trầm ngâm nhất."

Nhật ký Dubai (6) Emirates - chuyện kể về chuyến bay hạng sang

 

Đám trẻ có ở đây không?  Đôi mắt sâu, mascara màu đen nhấn thêm sâu thẩm trên gương mặt được trang điểm kỹ càng cùng một nụ cười đang nở, nó như bị hút hồn vào trong đôi mắt Đông Âu đó.

Cô tiếp viên hàng không Emirates, ắt hẳn đang ở độ tuổi thanh xuân với làn da căng mộng trong bộ đồng phục màu của cát pha với bụi mờ, gây một cảm giác nhớ hương vị quê nhà với màu sắc tương đồng màu café sữa; thơm và ngon.

Bộ đồng phục được cắt may kỹ lưỡng, là chiếc váy ngang đầu gối, trên là chiếc áo khoác cùng màu để tôn màu áo trắng bên trong, nón đội lệch trên đầu, đính kèm là một chiếc khăn trắng để tiếp viên có thể che kín gương mặt mình, chừa lại mỗi đôi mắt như khiêu khích tò mò về huyền bí của phương Đông từ trong đôi mắt ấy. Đôi mắt long lanh một màu hổ phách.

Chiếc máy bay đã lấy được độ cao ba mươi phút. Hãng hàng không Emirate gần như duy nhất và độc quyền để đến Dubai, mang theo đằng sau là sự bảo trợ của nhà vua và những điều quảng cáo về hàng không cao cấp này. Tất cả đều là mấy câu chuyện kể.

Nó chẳng có ấn tượng gì ở chuyến bay đi; ngoài những cô tiếp viên hàng không nhiệt tình thức nó dậy để dùng buổi tối ở một chặng bay đêm. Hai lần ăn trong một chuyến bay gần sau tiếng từ Việt Nam qua Dubai, giấc ngủ chập chờn khiến con người ta quên mất thưởng thức những điều xung quanh ngoài lời dặn dò của tiếp viên ở trên này có thể xin những chai rượu nhỏ về làm quà trang trí, chấp chới tìm một giấc ngủ lệch giờ, chẳng còn thiết tha tận hưởng một chiều đi… cho đến chuyến bay về.

Sự sang trọng nằm trong ánh đèn và màu sắc. Chiếc máy bay của hãng Emirate biết tận dụng điều này, như những công trình kiến trúc, tất cả đều có thể thuê để có những thiết kế đạt hiệu quả công năng sử dụng và tính thẩm mỹ cao.

Dãy ngân hà gom vào không gian kín. Vòm của máy bay là những ngọn đèn led nhiều kích cỡ tạo thành một ánh sáng lung linh như dãi ngân hà được con người gom lại đặt dưới vòm máy bay với không gian chừa hai lối đi để ngăn cách thành ba hàng ghế với mỗi dãy mười ghế.

Sa mạc giữa ngân hà; màu xanh của dãi ngân hà nằm ở giữa trung tâm vòm trần, bao bọc là những ánh sáng vàng của cát sa mạc. Tất cả như một trò chơi sắc màu.

Chúng là ba đứa trẻ! Nó cố gắng quay trở lại chủ đề chính đang được hỏi, sự ân cần và dịu dàng đang cuốn suy nghĩ nó đi về đất, trời và con người ở đất nước Dubai; giờ gặp lại trên chuyến bay này. Một chuyến bay cố gắng tạo ra những câu chuyện kể

          Chuyện kể về không chỉ là một chiếc máy bay hạng sang

          Chuyện kể còn về những gì lưu lại. Khi máy bay bắt đầu lấy được độ cao, hai nữ tiếp viên đã bắt đầu công việc của mình là chụp ảnh, mang niềm vui cho du khách trên chuyến bay bằng những tấm ảnh lấy liền như cách để tạo sự khác biệt ngoài những món ăn và màn hình cung cấp thông tin và giải trí ICE cùng nhiệt độ khiến du khách lạnh cóng.

          Về những món quà lưu niệm miễn phí; đồng nghiệp đi cùng được hướng dẫn viên dặn dò, xin về những chai rượu nhỏ để trưng như một món quà lưu niệm. Nó không thấy sự khó chịu; thay vào đó cố gắng đáp ứng nhiều nhất có thể từ các tiếp viên nở một nụ cười công bộc. Họ thật sự hạnh phúc trong cách kiếm tiền như cách nó trả lời gã đứng đầu? Không biết.

Những đứa trẻ đang ở nhà! Nó muốn mua một món đồ gì đó cho đám trẻ thích máy bay, cô gái mở to đôi mắt hình hồ phách, gửi lại nụ cười và hẹn hò sẽ quay trở lại.

Nó chìm vào trong dòng cảm xúc của Top Gun. Quên mất những gì trò chuyện, khi khung cảnh cuối cùng của Top Gun 1 đã kết thúc với một sự mất mác người anh em đồng hành trên chiến đấu cơ của Maverick, chàng thanh niên mang dấu ấn của thập niên 1970 ngày nào với chiếc áo khoác da phi trên mô tô đua cùng phản lực cất cánh, cũng là một quãng đời đẹp nhất của Tom Cruise khi tròn hai mươi bốn tuổi. Top Gun 1 truyền tải cảm xúc tốt hơn Top Gun 2 (Maverick). Không có quá nhiều giọt nước mắt nhưng cảm xúc lại chan đầy.

Cô tiếp viên đột ngột quay trở lại; tạo sự bất ngờ, ba món quà dành cho ba đứa trẻ. Ắt hẳn cô tiếp viên đã cố gắng lật tung kho hàng để tìm ra sự bất ngờ như thử thách của bản thân dành cho một hãng hàng không luôn tự hào về dịch vụ. Emirates xứng đáng với điều đó.

Nó hỏi trả tiền vì biết rằng những món đồ này không nằm trong danh sách tặng, cô gái chỉ để lại một nụ cười ở chín tầng mây như thế muốn truyền tải một thông điệp: cho đi và nhận lại.

Một gã thích viết lách ngồi chăm chú ghi lại trong đầu mình những cảm xúc vừa qua; nồng nàn và chan chứa như hành trình của thế hệ tiếp theo trong câu chuyện kể của Top Gun 2.

Tất cả đều ở lại phía sau. Như cách chào tạm biệt Dubai, nó mở điện thoại và khóa sim.  

Nhật ký Dubai (5) - Sa mạc Safari

Cát bò lăn tăn trên đường cao tốc như đám trẻ rượt đuổi nhau; lưới điện của hai bên chạy dọc một quãng đường như tàn tích còn sót lại của một nguồn điện truyền thống khi sâu bên trong sa mạc là những tấm pin năng lượng mặt trời đang làm công việc của mình, cung cấp điện cho cả một thành phố Dubai.

Chiếc xe đang tiến về Safari, một khu vực nằm trong sa mạc được dựng lên để phục vụ giải trí cho du khách thích cảm giác mạnh, gần gủi với thiên nhiên và đất nước nơi đây, bỏ Dubai lại một khoảng cách bốn mươi cây số.

Mày nghĩ gì về các cô gái Việt Nam? Nó quay sang bắt chuyện. Ngồi đằng sau vô lăng là Assab; gã trung niên làm chủ chuyến hành trình khám phá sa mạc, dẫn đầu một đoàn xe Land Cruiser đang lao về phía trước như thể không có điểm kết thúc.

Đôi mắt màu hổ phách bắt nắng ánh lên, đó là khi gã nói về quãng thời gian năm năm, một hành trình mở công ty và làm dịch vụ này, phục vụ những đoàn khách du lịch khác nhau đến từ Á, Âu, Mỹ La Tinh trong lịch trình dài dằng dặc của mình, ít nhất mỗi ngày cũng phải phục vụ hai đoàn khách. Trong trang phục trắng từ đầu đến chân, nó không biết gã có phải là giai cấp trị vì với màu sắc để khẳng định hay không. Điều đó không còn là quan trọng.

Tao thấy rất dễ thương vì nhỏ nhắn! Gã vừa trả lời và lắc lư theo một giai điệu Ả Rập; bắt đầu chia sẽ về thiết kế bên trong của khung trần xe Land Cruiser, nó không hiểu để dịch lại vì sao có một khung sắt bao bọc lấy khung trần cho đến khi Assab cho nó xem clip về một chiếc xe lật trên đồi cát. Điều đó không làm thay đổi cảm giác chinh phục đang rạo rực trong lòng du khách.

          Nó nhận ra sự ngổ ngáo và bốc đồng của Assab; tin vào lời nói đã từng đuổi những du khách Châu Mỹ La Tinh, Châu Âu…tóm lại là những người muốn được phục vụ một cách thái quá theo ý mình, gạt bỏ lời tư vấn của người tổ chức một chuyến đi.

Ở đây và bây giờ. Sau trạm dừng để giới thiệu một dịch vụ cảm giác mạnh hơn với xe địa hình, gã bắt đầu thực hiện …xì bánh xe, trước khi xe vượt qua những trập trùng đồi cát vàng rực rỡ của chiều tà.

Chiếc xe như bị gã khổng lồ bằng cát đang rượt đuổi chực chờ nuốt trọng như trong một phân cảnh của “xác ướp Ai Cập” để đuổi kịp hoàng hôn.

Bắt lại khoảnh khắc cuối cùng của ngày trên đồi cát; sa mạc đầy những dấu chân di chuyển và vệt xe qua, gần như tất cả là dấu vết của bánh xe Land Cruiser, sức mạnh của gã khổng lồ Toyota được phát huy với dòng xe địa hình phổ biến nhất ở Dubai.

Qua những chập trùng cát, mịn như vụn vàng trước khi được kéo sợi dệt nên những chiếc thảm của một thần thoại Alibaba. Cát bắn vào cửa mỗi khi bánh tạt vào một đụn cát để lấy lại thăng bằng, gã Assab như một chiến binh đang cưỡi chiến mã, lắc lư trong tiếng nhạc xập xình của Adele đang ngân nga “set fire to the rain”.

Văng vẳng bên tai một lời phản biện

Bây giờ và ở đây!

Gã đứng đầu trích dẫn một câu nói của vị vua Abu Dahbi được viết trong làng cổ; về quá khứ và tương lai.

Quá khứ của Hồi Giáo và Do Thái là đẩm máu; những đứa con cùng cha, khác mẹ; máu vẫn chảy đến tận giờ.

Tương lai là kỳ vọng; giữ gìn những gì được gọi là thịnh vượng của hôm nay. Gã quốc vương của Dubai mang sự ảnh hưởng nặng từ gã bạn học điều hảnh đảo quốc Singapore; bắt gặp sự tương đồng trong chính sách của người bảo hộ bản địa, đồng thời mang sự lãng mạng vào đam mê sáng tạo như một nét riêng độc đáo của mình. Bảo tàng tương lai là một trong những điều gửi gắm, tất cả những thiết bị công nghệ tiên tiến nhất được áp dụng theo trường phái minilism đặt vào trong thiết kế, sừng sững nhìn vào cuộc sống nhộn nhịp giữa trung tâm.

Bắt được hoàng hôn rồi đón trăng lên; mãnh trăng lưỡi liềm của những ngày cuối tháng còn sót lại lơ lửng như một chiếc thuyền trôi nhìn xuống sa mạc …nhộn nhịp; những chiếc xe bắt đầu tiếp hành trình của mình để đến một phần…đời du mục.

Hàng người nối dài chờ cưỡi trên lưng hai chú lạc đà đang liên tục đứng lên ngồi xuống. Trước một nhà hàng được dựng lên, chính xác là một khu vực gần như dã chiến mọc lên giữa sa mạc với bờ tường bao quanh, mùi hương được đốt lên thoang thoảng để dẫn dắt người vào, sân khấu nằm ở giữa trung tâm nơi những điệu nhảy sẽ thực hiện để phục vụ thực khách ăn đêm…theo hương vị du mục của ngày nào đã cải biên.

Tất cả đều được phân chia; một khu vực dành riêng cho thực khách nhiều tiền, phần còn lại nằm ở một đám đông.

Khi ở lằn ranh sinh tử; suy nghĩ của tao đã thay đổi nhiều. Tương lai và quá khứ mọi thứ cần để lại, việc tao biết là bây giờ và ở đây. Nó trả lời gã đứng đầu một cách hờ hững, lúc dòng suy nghĩ trở lại những khoảnh khắc bị nhiễm Covid-19 của năm rồi. Một cuộc trò chuyện với gã đứng đầu luôn bận rộn; trước sau gì cũng quay trở lại công việc với công ty, nó lãng tránh đề tài đó trước cái gật gù của gã rằng trong những lúc thư giản thế này, gã cũng không cảm nhận được thảnh thơi.

Ý nghĩa của điệu nhảy đầu tiên là gì? Nó quay sang Assab hỏi khi chiếc xe bắt đầu bỏ lại sa mạc phía sau, tiến thẳng về cuối trời như lao vút vào màn đêm chực chờ nuốt chửng tất cả sau khi đã nuốt gọn hai bên con đường. Trăng treo như soi lối một đường đi.

Đó là một điệu dân gian về vòng đời. Gã Assab bắt đầu tăng tốc; điệu nhạc Arab kết hợp cùng âm thanh điện tử đang được tăng thêm âm lượng.  

Sa mạc chìm vào đêm ở sau lưng.

Nhật ký Dubai (4) - Tự do và tôn trọng

Em thích gì ở Dubai?  Nó hỏi cô bé hướng dẫn viên khi monorail – chiếc tàu điện bắt đầu di chuyển lướt đi trên không để du khách nhìn ngắm kiến trúc đảo cọ bên dưới, một kiến trúc với bố cục hình tròn bao quanh, một trục chính nối liền hai đầu qua tâm, để rồi các nhánh tỏa ra hai bên như những đường gần lá. Cô bé hướng dẫn người Việt, nhỏ nhắn như trong bài hát em “một mét năm hai”, với mái tóc xoăn dài, gương mặt được trang điểm đậm bắt chuyện vì thấy sao nó đi du lịch mà hờ hửng.

Em thích sự tự do cá nhân của nơi này. Cô bé tên Phương, chẳng biết có phải là phương hướng hay không, nếu đúng thì nghiệp vận vào người như tên. Em gắn bó với nghề du lịch trong một dịp tình cờ; chuyện là giúp một người bạn dẫn đoàn thay khi đang còn là sinh viên trên ghế nhà trường. Được quá thay luôn. Bạn nghĩ, công ty nhận em làm, rồi em trở thành quản lý của một miền Nam chuyên phục vụ các đoàn khách Tây.

Đất nước hình chữ S không làm em chùn chân. Sự yêu thích văn hóa và lịch sử đã thúc giục em đi; khám phá những miền đất nước, bảo tàng là nơi em tìm đến. Trở lại với Dubai, ban đầu là du lịch khám phá, sau đó là được nhận đỡ đầu rồi vào làm một trong những công ty du lịch hàng đầu của xứ sở này, như lời em nói: ai cũng biết đến tiếng em!

Cuộc sống của tự do cá nhân; chăng ai quan tâm quá sâu đến cuộc sống của em, từ đâu em đến và bao nhiêu tỉ ti câu hỏi nếu em về lại quê nhà…Việt Nam

Vậy em không thích gì ở Dubai?  Nó hỏi tiếp, khi bóng dáng của khách sạn “bảy sao” dần hiện ra, gần như cuộc chạy đua về những gì đứng nhất trên thế giới không dừng lại, như niềm tự hào về thịnh vượng tự tạo của nhà vua.  

Em không thích con người ở đây. Em trả lời đầy mâu thuẫn như chính con người sống ở đây vậy; một mặt họ là con chiên ngoan đạo, làm theo những lời dạy từ Kinh Koran của một đấng tiên tri Mohamed viết ra sau khi tiếp nhận “mặc khải” từ đức Thánh cho một đất nước Hồi giáo đa thần chuyển mình thành một thánh Alah duy nhất, mặc khác họ là con người khát khao tự do và sáng tạo; mang thơ ca làm suối nguồn tươi trẻ, đem thẩm mỹ làm chén thánh dựng xây. Những đứa con của thế hệ giàu lên đột ngột bắt đầu đến chân trời tri thức Âu, Mỹ để rồi tìm về lẫn khuất ở những nơi cộng đồng sống với các điều răn.

Họ không có sự tôn trọng. Em tiếp lời trước cái nhướng mắt khó hiểu của nó khi bóng nắng đã bắt đầu lan vào trong khoan tàu. Tôi thấy ù ù bên tai của mình; các câu mệnh lệnh bằng tiếng Anh bắn ra như muốn chứng minh một giai cấp hơn là việc hạn chế về ngôn ngữ bởi ngữ điệu được gửi vào cho những người làm cùng, trong đó có cả người Việt. Hình ảnh của anh chàng Việt Nam bối rối dịch không trôi trong một gian phòng giới thiệu thảm vàng đã khiến nó khắc ghi.

Trở lại với cô bé Phương cá tính; quá dễ dàng để có thể thấy một cuộc sống trói buộc và đặc biệt là trói buộc người phụ nữ thì dù có tiền nhiều đi nữa thì chẳng đánh đổi được bao lâu. Bỏ lại mấy chuyện, con người nơi đây không có sự tôn trọng và trong suy nghĩ giải quyết vấn đề chưa được kiểm chứng.

Ngắm nhìn những chiếc xe đậu dài trước khách sạn; ngay từ trong biển số đã quy định số phận của con người, biển một số thuộc về nhà vua, đến hàng hai số thuộc về hoàng thân, quốc thích cứ thế mà giai cấp càng nhỏ đi khi hàng số càng nhiều. Ngược ngạo, chỉ vàng thêu áo trước chỉ để cho vua, giờ tất cả đều được thuê vàng như nhau trên áo.

Sáng tạo từ đột phá, đột phá bắt đầu từ mâu thuẫn.

Nhật ký Dubai (3) - Abu Dahbi: Bây giờ và ở đây

 Abu Dahbi, 3h30 phút chiều.

Mày nghĩ gì về nơi đây? Gã đứng đầu cất tiếng hỏi, sau lời nó mời ngồi khi đã kết thúc một vòng khám phá làng di sản của Abu Dahbi. Sự khác biệt của các tiểu vương quốc không tồn tại, trong tâm trí của mình, nó chẳng nhận ra các tiểu vương quốc là sự hình thành từ một sự đồng thuận của bảy quốc gia hồi giáo, như thể muốn làm đối trọng với những quốc gia lớn hơn là Arab Saudi, Iran, Irag, Quatar nằm ở cạnh. Chẳng cần phải xa trông, sự phân biệt trong tâm trí giữa Dubai và Abu Dahbi là không có cho tận khi đến đây.

Chuyến xe mất gần hai giờ từ Dubai đến Abu Dahbi, nơi sở hữu diện tích lớn nhất và thịnh vượng nhất trong các tiểu vương quốc.

Nó vẫn chưa quen với giờ Dubai, một múi giờ lệch chậm ba tiếng so với giờ Việt Nam. Nó thức sớm vào lúc 3h45 giờ Dubai, được bà vú thức dậy vì đến đón Merci, nó không ngủ tiếp mà thay vào đó ngồi viết lách.

Đến đây, tao nghĩ về con người! Nó trả lời khi tiếng gọi nguyện cầu ở một buổi xế chiều đang phát ra từ loa của làng di tích. Làng di tích dài chừng năm trăm mét, được dựng lên sát bờ biển với những nét văn hóa còn lưu lại của một lịch sử Ottoman đã khiến họ tự hào chứ không phải chỉ còn là những gì trên lưng lạc đà, chơi vơi giữa biển cát sa mạc của một đời du mục. Từ quá khứ vói những nấm mồ bằng đá sắp xếp tạo hình như để gợi nhớ người ra đi, cho đến hiện tại được diễn giải từ những công cụ cho đến bộ sưu tập tiền cổ hay vật dụng của vua mang; thậm chí là những chiếc Patek Phillip cầm tay của những gã thuộc địa Anh một thời tìm đến.

Ý mày là Dubai hay Abu Dahbi? Gã đứng đầu muốn làm rõ như một thói quen, trong lúc nó lắng nghe tiếng gọi nguyện cầu vừa dứt; ở bên cánh tay trái từ mặt lưng nó xoay về biển, có một căn nhà để nguyện cầu được tách riêng cho đàn ông ở một gian nhà lớn và phụ nữ ở một gian nhà cửa kín chỉ chừa vừa đủ mắt nhìn ra, chính giữa là lối vào khu vực để những người con ngoan đạo tẩy rửa bụi trần, làm sạch gương mặt, đôi tay và cả đôi chân mình trước khi ngồi xuống nguyện cầu. Nó bước ra và ngồi xuống gian nghĩ mát, để không làm phiền chốn thiền tu, cho đến khi gã đứng đầu bước vào và bắt đầu hỏi han.    

Cả hai. Nó trả lời trong lúc những gì phục dựng chạy ngược vào đầu nó; mắt nó băng qua cổng vào, vượt qua con đường trãi nhựa trước mặt, để tìm đến biển hồ nhân tạo ở phía đằng xa, nơi đang nâng niu nhưng chiếc du thuyền của nhà vua ở một bến vắng.

Thế mày nghĩ gì về người ở đây? Gã tiếp tục hỏi để thỏa trí tò mò và tạm quên đi những gì của một gã đứng đầu bị bủa vây trong đầu mình phải nghĩ suy và tìm cách giải quyết. Điều ấy là chẳng nghĩ ngơi dù đang ở một chuyến đi mang ý nghĩa là thư giản.

Họ hạnh phúc. Nó trả lời gã khi các hình ảnh trong đầu bắt đầu chạy ngược.

Gương mặt của anh chàng đang tuổi thanh xuân, ngồi trước cửa nhà vệ sinh nhìn ơ hờ về phía trước trong lúc lần lượt người ra, kẻ vào để giải tỏa nổi niềm. Một làn da đặc trưng, màu của ngọc trai đen, anh chàng đến từ lục địa đen theo lớp người di cư tìm kiếm một cơ hội đổi đời. Trong lúc, người mẹ Ý đang hướng dẫn ba đứa con của mình về một lịch sử Ottoman với chiếc áo lụa trắng tung bay mỗi khi gió biển thổi vào

Gương mặt của anh chàng “cool” ngầu trong đồng phục vest đen, đứng hướng dẫn người ra khỏi đại Thánh Đường và lối đi vào toilet nằm ngầm bên dưới. Đại Thánh Đường ở Abu Dahbi là một trong những niềm tự hào của người Hồi giáo; nó đến đây ở một buổi ban trưa, theo dòng người rồng rắn từ một lối vào ở phía trên, đi theo thang cuộn xuống bên dưới hầm để qua cửa an ninh, điều luôn thực hiện ở những điểm tham quan, như thể nhà vua muốn mọi người nhìn ngắm từ dưới lên trên mặt đất.

Nhìn ngắm chặng đường dựng xây Thánh Đường, chạy dọc con đường ngầm là những bức hình trên tường cao đến bốn mét, xen kẽ với những trụ rực ánh sáng vàng của đá được đính lên như định hình một kiến trúc Moiac, với những vị lãnh tụ của thế giới về mặt chính trị đến tôn giáo đã từng ghé đến đây. Đọng lại trong đầu là hình ảnh cuối cùng, trước khi đi thang cuốn lên đại Thánh Đường là hình ảnh những đứa trẻ được dạy dỗ ngay từ nhỏ về tôn giáo. Sự khắc nghiệt là bài học trân quý; dạy về sự thiếu thốn, ăn và uống thì ai cũng như nhau, lễ chay của người Hồi cũng không gì khác ngoài bài học này.

Thánh Đường với những đỉnh chóp trên khối tròn, đặc trưng của kiến trúc Ba Tư, con đường ở giữa đón dòng người tham quan với hai bên là hai hồ nước hình chữ nhật chứa dòng nước xanh thẩm của màu trời. Hoa sa mạc phũ đầy khắp nơi; từ những hình vẽ trên tường cho đến những cột trụ được cẩn lên như lớp phù hoa bao bọc nhằm muốn tôn lên sự vương giả, đá swaroski lấp lánh trên những ngọn đèn chùm, như một sự trùng hợp cố tình khi tất cả đều là nhân tạo.

Nó bước ra với cái nắng gắt sa mạc, gọi video về cho những người thân yêu. Nhớ. Cả cuộc đời nhưng con người đó chưa có một chuyến đi thế này; nhưng nguyện cầu thì chưa bao giờ dứt cho những lắng lo từ cuộc đời mang đến. Họ gánh vác những lo toan, gửi gắm vào nguyện cầu. Phát hiện ra, tất cả đều giống nhau; chẳng phân biệt màu da hay nơi ở.

Bên cạnh nó, gã đàn ông mang dáng dấp của trời Âu, đang cố gắng chật vật để chứa các vật dụng vào chiếc túi Gucci, trong lúc cô bạn gái đang đung đưa chiếc túi LV lấp lánh ánh vàng. Thả ánh mắt vào trong, gã thanh niên của làn da lục địa đen vẫn miệt mài với vai trò chỉ đường đã được giao.    

Hạnh phúc? Gã đứng đầu muốn xác nhận lại, câu hỏi đưa nó trở lại với những tòa nhà chọc trời với đủ những kiến trúc hiện đại nhất của Abu Dahbi với bãi biển nhân tạo trở thành một niềm tự hào về một lời khẳng định: chẳng có gì là không thể…và còn tiếp.

Hạnh phúc với việc kiếm tiền của mình. Nó đáp lời gã đứng đầu; sự nghèo khó bủa vậy, thành phần di cư đến đây trong một sự phân biệt đối xử chủ, tớ, từ lục địa đen đến những quốc gia hồi giáo nghèo khó khác như Pakistan, Bangladesh, Ấn Độ …cho đến cả vùng Đông Nam Á như Philippine, Việt Nam…tất cả đều hiểu vị trí của mình trong cuộc sống ở Abu Dahbi và thậm chí cả Dubai. Kiếm tiền để chăm lo gia đình, như bác tài xế trên chuyến xe đưa.

Nó tránh xa đà vào bàn luận về hạnh phúc của cuộc đời. Đơn giản chủ đề đó quá nặng nề cho một chuyến đi; chưa kể sự khác biệt trong cách nghĩ của mọi người.

Thế còn mày, mày có vui không? Gã bắt đầu chấp chới những câu hỏi thường khi dò tìm một cảm xúc chen ngang

Bây giờ và ở đây. Nó trả lời