[Sách] ChatGPT thực chiến - Dịch dương, Phan Trạch Bân, Lý Thế Minh

 

"Đừng ngại thử nghiệm và mắc lỗi. Đó là cách tốt nhất để học hỏi."

Quận 7, quán nằm nhìn ra Hồ Bán Nguyệt. Chị em chuyện trò về chủ đề chatgpt, những con bot AI được cài đặt trên điện thoại ra sau. Một thế hệ đã bước vào đời đôi ba chục năm. Chuyện thường. Bàn chuyện thích nghi.

Hơi nóng đầu hạ, lén chạy vào trong nhà, ngồi cạnh quanh chiếc bạn ở bếp, lắng nghe những đứa trẻ thế hệ genZ của một đại học FPT chia sẻ về những con bot của mình tạo ra, rõ ràng là một thế giới đang đổi thay. Thay đổi phải tính bằng hàng chục năm. Như thể, tinh hoa hội tụ tại một thung lũng Silicon, có công sức của gã đầu bạc Jensen Huang với những con chịp của mình, giúp cho những gã "điên rồ" còn lại áp dụng những công nghệ "nơ ron" cho những ý tưởng máy học để rồi bùng nổ thực sự ở một thời hiện tại. Tìm hiểu để sống cùng, chưa nói đến chuyện phát triển.

"Prompt là chìa khóa để mở ra sức mạnh của ChatGPT."

"ChatGPT Thực Chiến" của Dịch Dương, Phan Trạch Bân và Lý Thế Minh là một cuốn sách cung cấp cái nhìn toàn diện và thực tế về cách ứng dụng ChatGPT trong nhiều lĩnh vực khác nhau.

Quyển sách đúng nghĩa là "thực chiến", hướng dẫn cách làm thay vì đi tìm hiểu về lịch sử và hình thành ra sao, như thể câu chuyện của những gã đến từ Canada, Nga và Mỹ ngồi lại với nhau để tạo ra một thời đại mới chẳng có ý nghĩa gì nếu như không biết cách sử dụng.

Cuốn sách không chỉ giới thiệu về công nghệ ChatGPT mà còn tập trung vào việc hướng dẫn người đọc cách sử dụng nó một cách hiệu quả để giải quyết các vấn đề cụ thể.

Điểm nổi bật của cuốn sách:

• Tính thực tiễn cao: Cuốn sách tập trung vào các ứng dụng thực tế của ChatGPT trong nhiều lĩnh vực như marketing, bán hàng, dịch vụ khách hàng, giáo dục, và lập trình. Các tác giả cung cấp nhiều ví dụ minh họa và case study cụ thể để người đọc dễ dàng áp dụng.

• Hướng dẫn chi tiết: Cuốn sách cung cấp các hướng dẫn từng bước để sử dụng ChatGPT, từ cơ bản đến nâng cao. Người đọc sẽ học được cách tạo ra các prompt hiệu quả, tùy chỉnh ChatGPT để đáp ứng nhu cầu cụ thể, và khắc phục các vấn đề thường gặp.

• Cập nhật và toàn diện: Cuốn sách bao gồm các thông tin cập nhật về các tính năng mới nhất của ChatGPT và các công cụ hỗ trợ liên quan. Các tác giả cũng đề cập đến các xu hướng phát triển của công nghệ AI và những tác động của nó đến xã hội.

• Ngôn ngữ dễ hiểu: Cuốn sách được viết bằng ngôn ngữ rõ ràng, dễ hiểu, phù hợp với cả người mới bắt đầu và người đã có kinh nghiệm sử dụng ChatGPT.

Cấu trúc của cuốn sách:

Cuốn sách được chia thành nhiều chương, mỗi chương tập trung vào một khía cạnh cụ thể của ChatGPT hoặc một lĩnh vực ứng dụng cụ thể. Các chương có thể bao gồm:

• Giới thiệu về ChatGPT và các mô hình ngôn ngữ lớn

• Các nguyên tắc cơ bản để sử dụng ChatGPT hiệu quả

• Các kỹ thuật nâng cao để tạo prompt và tùy chỉnh ChatGPT

• Ứng dụng ChatGPT trong marketing và bán hàng

• Ứng dụng ChatGPT trong dịch vụ khách hàng

• Ứng dụng ChatGPT trong giáo dục và đào tạo

• Ứng dụng ChatGPT trong lập trình và phát triển phần mềm

• Các xu hướng phát triển của AI và tác động của nó đến xã hội

Vì đây là một cuốn sách mang tính thực hành và hướng dẫn, nên có thể không có nhiều câu trích dẫn mang tính triết lý sâu sắc. Tuy nhiên, có thể có những đoạn văn hoặc câu nói nhấn mạnh các nguyên tắc quan trọng hoặc đưa ra lời khuyên hữu ích.

***

"Don't be afraid to experiment and make mistakes. That's the best way to learn."

District 7, a café overlooking Crescent Lake. The women are chatting about ChatGPT, the AI bots installed on their phones. A generation that has been in the workforce for a couple of decades. A common topic. Discussing adaptation.

The early summer heat, I sneak inside, sitting around the kitchen table, listening to the Gen Z kids from FPT University share about the bots they've created, it's clear that a world is changing. A change that must be measured in decades. As if, the elite have gathered in a Silicon Valley, with the contributions of the white-haired Jensen Huang and his chips, helping the remaining 'crazy' ones apply 'neural' technologies to machine learning ideas, and then truly explode in the present era. Learning to live with it, not to mention developing it.

"Prompt is the key to unlocking the power of ChatGPT."

"ChatGPT Thực Chiến" by Dịch Dương, Phan Trạch Bân, and Lý Thế Minh is a book that provides a comprehensive and practical view of how to apply ChatGPT in many different fields.

"The book is truly 'practical combat,' guiding how to do things instead of exploring the history and how it came to be, as if the story of the guys from Canada, Russia, and the US sitting down together to create a new era is meaningless if you don't know how to use it."

"The book not only introduces ChatGPT technology but also focuses on guiding readers on how to use it effectively to solve specific problems."

"Key features of the book:

High practicality: The book focuses on practical applications of ChatGPT in many fields such as marketing, sales, customer service, education, and programming. The authors provide many illustrative examples and specific case studies to help readers easily apply them.

Detailed instructions: The book provides step-by-step instructions on how to use ChatGPT, from basic to advanced. Readers will learn how to create effective prompts, customize ChatGPT to meet specific needs, and troubleshoot common problems.

Up-to-date and comprehensive: The book includes up-to-date information on the latest ChatGPT features and related support tools. The authors also mention the development trends of AI technology and its impact on society.

Easy-to-understand language: The book is written in clear, easy-to-understand language, suitable for both beginners and experienced ChatGPT users.

Book structure:

The book is divided into many chapters, each chapter focusing on a specific aspect of ChatGPT or a specific application area. Chapters may include:

Introduction to ChatGPT and large language models

Basic principles for using ChatGPT effectively

Advanced techniques for creating prompts and customizing ChatGPT

ChatGPT applications in marketing and sales

ChatGPT applications in customer service

ChatGPT applications in education and training

ChatGPT applications in programming and software development

AI development trends and its impact on society

Because this is a practical and instructional book, there may not be many profound philosophical quotes. However, passages or sentences may emphasize important principles or offer helpful advice."

Nhật ký của cha - Chà Heo và em – một đêm chuyện trò cùng ChatGPT [Dad's Diary – ChatGPT and Her: A Night of Conversations]

Tối nào cũng vậy, khoảng tám rưỡi, sau khi mấy đứa nhỏ đã tắm gội, đánh răng và chui vào giường, cả nhà tụ họp trên lầu nhỏ – nơi có thể được gọi đùa là “phòng đa sự gia đình”.

Góc lầu này chỉ đủ kê một cái nệm to, một máy lạnh chạy ù ù phía trên tường, và một bộ sưu tập những con thú nhồi bông được thay đổi vị trí liên tục từng ngày bởi cô nàng út Julie. Ấm, vàng, yên tĩnh như một buổi tối cuối xuân, đầu hạ muốn tìm đến thu mát lành, đang mắc kẹt lại giữa lòng thành phố phương Nam quanh năm nắng nóng.

– Mẹ đang viết gì vậy? – Merci, thằng nhóc lớn nhất, ngồi bên cạnh em, vợ của ông già và ngó nghiêng vào điện thoại.

Em khẽ nghiêng máy đi, mắt vẫn không rời màn hình, gõ thêm vài chữ nữa mới buông nhẹ:

– Chat với… trợ lý của mẹ.

Merci tròn mắt:

– Gì kỳ vậy? Con tưởng trợ lý là người ta chứ đâu phải cái điện thoại!

– Ờ thì… con bot ấy mà – ông già chen vào, vừa vuốt tóc cô nhóc Julie đang ngái ngủ – Mẹ con đang trò chuyện với ChatGPT.

Merci nhíu mày.

– Chat… gì? Chà heo hả?

Cả nhà bật cười.

Ông già kéo gối lên tựa lưng:

– Không phải “chà heo”, mà là ChatGPT. "Chà Heo" là tên mẹ con đặt cho nó thì phải? Một kiểu trí tuệ nhân tạo đó con. Nó có thể trả lời bất kỳ câu hỏi nào con thắc mắc – miễn là hỏi đúng tiếng Việt.

– Ghê vậy? Nó biết hết luôn hả ba?

– Gần như vậy. Ba từng hỏi nó đủ thứ: cách nấu nướng, viết thư, thậm chí là hỏi tên sách hay để đọc.

Merci quay sang em, giọng nghiêm túc:

– Vậy mẹ dùng nó làm gì?

Em mỉm cười. Ánh mắt đó... tôi biết. Ánh mắt của một người mẹ đã mỏi một ngày, nhưng vẫn kiên nhẫn vì tụi nhỏ, một người vợ có quá nhiều điều trong đầu mà không phải lúc nào cũng nói thành lời.

– Mẹ hỏi nó về cách nhận định về thị trường, khách hàng mục tiêu, làm bánh mới, cách dạy tụi con, và… – Em ngập ngừng – ...thỉnh thoảng, mẹ viết vài tâm sự cho nó đọc.

Merci chớp mắt:

– Gì kỳ vậy? Viết tâm sự cho robot hả?

– Ừ – em cười nhẹ – Đôi khi viết ra rồi… cũng thấy nhẹ lòng. Có ai đó “nghe” mình mà không phán xét.

Ông già nhìn Em. Không phải lần đầu ông già thấy Em trò chuyện với điện thoại, tay lướt liên tục, đôi khi lặng lẽ bật cười. Nhưng lần này, nghe chính miệng Em nói, ông già bỗng cảm giác mình biết thêm một phần thế giới bên trong của Em – một thế giới mà ông già, chồng Em, không phải lúc nào cũng chạm tới.

Merci gật gù, rồi chợt hỏi:

– Ba cũng hay đọc sách với viết lách đúng không?

– Ờ, đúng rồi.

– Vậy ba dùng ChatGPT không?

– Có chứ. Nhưng ba không chỉ dùng để hỏi. Ba còn học cách nói chuyện với nó như một người bạn. Giống như mẹ đó.

Thằng nhóc ngẫm nghĩ, rồi… lại hỏi tiếp:

– Mà ba nè… sao ba đọc sách hoài vậy? Kiếm tiền không đủ hả?

Ông già phì cười. Mấy đứa nhỏ đôi khi có cái logic rất thật thà.

– Đọc sách không phải chỉ để kiếm tiền đâu con. Có sách giúp mình kiếm tiền, nhưng cũng có sách giúp mình kiếm lại chính mình.

Merci tròn mắt:

– Sao kiếm lại chính mình được?

Ông già lấy một quyển sách từ chồng cạnh gối – Đi tìm lẽ sống của Viktor Frankl – đưa cho nó coi bìa.

– Có những lúc trong đời người ta bị lạc – không phải trên đường phố, mà là lạc trong lòng mình. Khi đó, sách giống như cái la bàn. Nó không đưa con đến đích liền, nhưng nó chỉ hướng.

Merci gật gù kiểu hơi hiểu hơi không.

Ông già tiếp:

– Mỗi cuốn sách giống như một chuyến đi. Ba có thể ở nhà, nhưng vẫn đi đến New York những năm 40, hoặc Nhật Bản thời Edo, hay thậm chí là tương lai năm 3000.

– Giống… du lịch tại chỗ hả ba?

– Ừ, du lịch tâm trí.

Thằng nhỏ nhướng mày, rồi quay sang mẹ:

– Vậy mẹ có “du lịch tâm trí” với ChatGPT luôn không?

– Cũng hơi hơi. Mẹ thử kể lại một ngày của mình, rồi hỏi nó: "Làm sao để mình bớt mệt?" Nó trả lời tử tế, đưa lời khuyên như một người bạn lớn. Có lần mẹ nói với nó rằng mẹ thấy lạc lõng, nó không chỉ an ủi… mà còn nhắc mẹ: “Chị không lạc, chị chỉ đang đi ngang qua một khúc quanh.”

Ông già nhìn Em.

Hóa ra, người phụ nữ cùng mình nuôi con, cùng đi chợ, cùng chia sẻ một cái máy lạnh, lại có những nỗi niềm… được một con bot hiểu hơn là mình.

Nhưng rồi ông già mỉm cười. Vì ít ra, Em đã có nơi để trút lòng. Và từ hôm nay, ông già cũng sẽ học hỏi "Chà Heo" một chút – không phải để thay thế, mà để làm bạn đời tốt hơn.

Merci thì thầm:

– Con cũng muốn thử hỏi “chà heo” vài câu được không mẹ?

Em xoa đầu nó:

– Được. Nhưng viết cho rõ – là ChatGPT, không phải chà heo nghe chưa.

Cả nhà bật cười.

Ông già nhìn đồng hồ. Gần chín rưỡi.

Trên lầu nhỏ, gió lùa nhẹ qua cửa sổ mở hé. Mùi bạc hà thoang thoảng của quế từ góc phòng thoang thoảng. Chú nhóc Lavie đi vào giấc ngủ đầu tiên. Cô nhóc Julie mút tay đi vào trong giấc ngủ. Merci vẫn lim dim, như còn nghĩ về con bot mẹ dùng.

Ông già tắt đèn, ôm cả ba đứa vào lòng, thì thầm:

– Thế giới có thể thay đổi. Nhưng nhà mình thì vẫn ở đây – ấm, và đủ tiếng cười.

***

Every night, around eight-thirty, after the kids have showered, brushed their teeth, and crawled into bed, the whole family gathers upstairs — in a small room affectionately nicknamed the “multi-purpose family zone.”

This little loft space only fits a big mattress, a humming air conditioner on the wall, and a rotating collection of stuffed animals constantly rearranged by the youngest, Julie. Warm, golden, and quiet — like a late spring, early summer evening trying to sneak in a breath of autumn coolness, but stuck in the heart of the southern city’s eternal heat.

“What are you writing, Mom?” Merci, the oldest boy, sits next to her — his mother, the old man's wife — and peeks at her phone.

She gently tilts the screen away, eyes still on it, typing a few more words before replying softly:

“Chatting… with my assistant.”

Merci's eyes widen.

“What? I thought assistants were people, not phones!”

“Oh, it’s a bot,” the old man chimes in, stroking sleepy Julie’s hair. “Your mom is talking to ChatGPT.”

Merci frowns.

“Chat... what? ChatPig?”

Everyone laughs.

The old man props a pillow behind his back.

“Not ChatPig — ChatGPT. Though ‘ChatPig’ might be your mom’s nickname for it. It’s a kind of artificial intelligence. It can answer almost any question — as long as you ask it in proper Vietnamese.”

“Really? It knows everything?”

“Almost. I’ve asked it all sorts of things — how to cook, how to write letters, even suggestions for good books.”

Merci turns to her, voice more serious:

“So what do you use it for, Mom?”

She smiles. That look… I know it. The look of a mother worn out from the day but still patient for her kids. A wife with a head full of things not always spoken aloud.

“I ask it about market insights, target customers, new baking ideas, how to raise you all… and,” she hesitates, “sometimes, I write down my thoughts for it to read.”

Merci blinks.

“Huh? You write your thoughts… to a robot?”

“Yeah,” she chuckles gently. “Sometimes, just writing things out… makes your heart feel lighter. Like there’s someone ‘listening’ without judging.”

The old man looks at her. It’s not the first time he’s seen her talking to her phone, fingers constantly scrolling, sometimes quietly laughing. But hearing it now, from her own lips, he suddenly feels like he understands a little more of her inner world — a world he, her husband, doesn’t always reach.

Merci nods slowly, then asks:

“Dad, you read and write a lot too, right?”

“Yeah, that’s right.”

“So do you use ChatGPT too?”

“Of course. But I don’t just ask it stuff. I’ve learned to talk to it like a friend. Just like your mom.”

The boy thinks for a moment, then… another question:

“But Dad… why do you read so much? Don’t we have enough money already?”

The old man bursts out laughing. Kids have a way of being so honest with their logic.

“Reading isn’t just about making money, son. Sure, some books help you earn, but others help you find yourself again.”

Merci's eyes widen:

“How do you find yourself?”

The old man picks up a book from the stack near the pillow — Man’s Search for Meaning by Viktor Frankl — and shows him the cover.

“Sometimes, people get lost — not on the streets, but inside themselves. That’s when books are like a compass. They don’t get you there right away, but they point the way.”

Merci nods — kind of getting it, kind of not.

The old man continues:

“Every book is like a journey. I can be at home, but still travel to 1940s New York, Edo-era Japan, or even the year 3000.”

“Like… mind-traveling?” the boy asks.

“Exactly. A journey of the mind.”

The boy raises an eyebrow, then turns to Mom:

“So do you ‘mind-travel’ with ChatGPT too?”

“A little,” she nods. “I tell it about my day, then ask: ‘How can I feel less tired?’ It replies kindly, gives thoughtful advice like an older friend. Once, I told it I felt lost. It didn’t just comfort me… it reminded me, ‘You’re not lost — you’re just passing through a bend in the road.’”

The old man looks at her.

Turns out, the woman who shops with him, raises their kids, shares one humming air conditioner — has feelings that a bot might understand better than he does.

But then he smiles. Because at least… she has a place to unburden. And starting tonight, maybe he’ll learn from “ChatPig” a little — not to replace himself, but to become a better partner.

Merci whispers:

“Can I try asking ChatPig something too, Mom?”

She ruffles his hair.

“Sure. But make sure you spell it right — it’s ChatGPT, not ChatPig, okay?”

Laughter fills the room again.

The old man checks the clock. Nearly 9:30.

In the small upstairs room, a soft breeze flows in through the cracked window. The scent of mint and cinnamon drifts from the corner. Little Lavie slips into his first sleep. Julie, thumb in mouth, snuggles in. Merci lies with eyes half-closed, still thinking about the bot his mom talks to.

The old man turns off the light, wraps all three in his arms, and whispers:

“The world may change. But our home stays the same — warm, and filled with laughter.”