[Sách] Japonisme - Erin Niimi Longhurst

"Japonisme – những điều rất Nhật Bản là một cuốn sách mang đầy hơi thở của xứ sở hoa anh đào, là nguồn cảm hứng vô tận để bạn khám phá nghệ thuật kiếm tìm hạnh phúc, sự đủ đầy cho Kokoro (trái tim và tâm trí) lẫn Karada (thân thể) của mình." 

Tác giả - một cô bé mang trên mình hai dòng máu, khái quát một cách đầy đủ nhất về văn hóa Nhật mà nó đã trãi nghiệm hoặc từng đọc ở đâu đó. Từ Ikigai - Kntgusi - Wabi sabi ...được đựa vào trong một chủ đề Tâm Trí và Trái Tim (Kokoro) để rồi hướng dẫn tiếp cho người đọc những hoạt động văn hóa nuôi dưỡng cơ thể và tâm trí của con người Nhật như cắm hoa, ẩm thực, trà đạo, tắm suối nước nóng, thư pháp ...để hình thành một thói quen.

Sức hút từ những hình ảnh của tác giả tự chụp, bản thân có thể hình dung rõ hơn về cái khái niệm mà tác giả muốn nói giải phóng sự giới hạn của ngôn từ. 

Tựa đề. Tự hỏi. Không biết đấy có phải là một cách chơi chữ - ghép từ (Japan needs me) và tiếng Nhật Nippon?

"Japonisme" của Erin Niimi Longhurst không chỉ là một cuốn sách thông thường về văn hóa Nhật Bản; nó là một hành trình tinh tế, nhẹ nhàng đưa người đọc khám phá những triết lý sống sâu sắc đã làm nên vẻ đẹp và sự độc đáo của đất nước mặt trời mọc. Cuốn sách là một bản giao hưởng của những khái niệm tưởng chừng trừu tượng như Wabi-sabi, Ikigai, Kintsugi, Shinrin-Yoku..., được Longhurst giải thích một cách gần gũi, dễ hiểu, mời gọi chúng ta áp dụng vào cuộc sống hiện đại đầy bộn bề.

Với tư cách là một người mang hai dòng máu Nhật-Anh, Erin Niimi Longhurst có một cái nhìn độc đáo và khách quan về văn hóa Nhật Bản. Cô không chỉ giới thiệu những phong tục, nghệ thuật truyền thống mà còn đi sâu vào tinh thần, triết lý ẩn chứa đằng sau chúng. Cuốn sách nổi bật bởi cách tiếp cận đa chiều và giàu hình ảnh, từ những nét vẽ minh họa dịu dàng đến những câu chuyện về các khái niệm được giải thích một cách duyên dáng. Nó không phải là một cuốn bách khoa toàn thư khô khan mà là một lời mời gọi tận hưởng, chiêm nghiệm và tìm thấy sự bình yên.

Một lần nữa, khi gặp lại khái niệm wabi sabi, nó trở về với bản chất của con người, cũng như mối quan hệ của bản thân với quá trình tự nhiên và hình trình mà bản thân đang thực hiện 

Kintsugi - là một điều rất đẹp vì nó thực sự làm nổi bật khoảng khắc quan trọng trong cuộc đời của một sự vật. Những đồ vật đã mất đi sẽ sớm được tìm thấy, hãy tìm nó giữa những đồ vật khác

"Với cuốn sách, bạn có thể tìm ra ikigai (mục đích) – thứ thôi thúc bạn rời khỏi giường vào mỗi sáng. Phát hiện vẻ đẹp của wabi-sabi – chấp nhận bản chất của sự vô thường, thoáng qua và trân trọng những điều không hoàn hảo. Hay tìm thấy vẻ đẹp trong sự tan vỡ, thông qua nghệ thuật kintsugi."

Điểm đặc biệt của "Japonisme" là sự tập trung vào việc chữa lành và tìm kiếm hạnh phúc từ bên trong. Longhurst khuyến khích chúng ta tìm ra "ikigai" (mục đích sống), khám phá vẻ đẹp của "wabi-sabi" (chấp nhận sự vô thường và không hoàn hảo), hay tìm thấy sự phục hồi qua "kintsugi" (nghệ thuật gắn kết những mảnh vỡ). Cuốn sách là một liều thuốc tinh thần cho những ai đang tìm kiếm sự cân bằng, nghỉ ngơi và tận hưởng sự im lặng giữa cuộc sống ồn ào.

"Japonisme" là lời nhắc nhở rằng, hạnh phúc không nhất thiết phải đến từ những điều vĩ đại hay hoàn mỹ, mà có thể nằm ngay trong những khoảnh khắc giản dị, những điều không trọn vẹn, và trong khả năng của chúng ta để trân trọng từng hơi thở của cuộc sống.

"Đừng vội vã thực hiện tất cả những điều này cùng một lúc. Điều quan trọng là chúng ta tìm kiếm sự cân bằng, nghỉ ngơi và tận hưởng sự im lặng." 

Erin Niimi Longhurst, qua "Japonisme," đã mang đến một món quà tinh thần vô giá – một cánh cửa mở ra thế giới quan độc đáo của người Nhật Bản. Cuốn sách không chỉ mở rộng kiến thức mà còn chạm đến tâm hồn, khuyến khích chúng ta sống chậm lại, trân trọng từng khoảnh khắc và tìm thấy vẻ đẹp từ chính sự không hoàn hảo của cuộc đời. Đây là một tác phẩm nên đọc chậm, chiêm nghiệm và để những triết lý sâu sắc của nó thấm vào từng ngóc ngách của tâm hồn.

***

"Japonisme – the very essence of Japan is a book filled with the breath of the land of cherry blossoms, an endless source of inspiration for you to discover the art of finding happiness, completeness for your Kokoro (heart and mind) and Karada (body)."

The author – a young woman of dual heritage – encapsulates in the most complete way the Japanese culture she has experienced or read about somewhere. From Ikigai to Kintsugi and Wabi-sabi... these concepts are brought together under the theme of Mind and Heart (Kokoro), then guiding the reader through cultural activities that nourish the body and mind of the Japanese people, such as flower arranging, cuisine, tea ceremony, hot spring bathing, calligraphy... to form a habit.

The allure from the author's self-taken photographs allowed me to better visualize the concept the author wanted to convey, liberating it from the limitations of language.

The title. I wondered. I didn't know if that was a play on words – a compound of "Japan needs me" and the Japanese word "Nippon"?

"Japonisme" by Erin Niimi Longhurst is not just an ordinary book about Japanese culture; it is a subtle, gentle journey that invites readers to explore the profound philosophies that have shaped the beauty and uniqueness of the land of the rising sun. The book is a symphony of seemingly abstract concepts like Wabi-sabi, Ikigai, Kintsugi, Shinrin-Yoku..., which Longhurst explains in an accessible, easy-to-understand way, inviting us to apply them to our busy modern lives.

As someone of dual Japanese-British heritage, Erin Niimi Longhurst offers a unique and objective perspective on Japanese culture. She doesn't just introduce customs and traditional arts but delves deeply into the spirit and philosophy embedded within them. The book stands out for its multi-faceted and visually rich approach, from delicate illustrations to gracefully explained concepts. It is not a dry encyclopedia but an invitation to enjoy, contemplate, and find peace.

Once again, encountering the concept of Wabi-sabi, it returned me to the essence of humanity, as well as my own relationship with natural processes and the journey I am undertaking.

Kintsugi – is a very beautiful thing because it truly highlights an important moment in the life of an object. Lost things will soon be found; find them among other things.

"With this book, you can find your ikigai (purpose) – the thing that motivates you to get out of bed every morning. Discover the beauty of wabi-sabi – accepting the nature of impermanence, transience, and appreciating imperfection. Or find beauty in brokenness, through the art of kintsugi."

A special feature of "Japonisme" is its focus on healing and finding happiness from within. Longhurst encourages us to find our "ikigai" (life's purpose), explore the beauty of "wabi-sabi" (accepting impermanence and imperfection), or find restoration through "kintsugi" (the art of mending broken pieces). The book is a spiritual balm for those seeking balance, rest, and silence amidst life's noise.

"Japonisme" is a reminder that happiness doesn't necessarily come from grand or perfect things, but can be found right in simple moments, in imperfections, and in our ability to cherish every breath of life.

"Don't rush to do all these things at once. The important thing is to seek balance, rest, and enjoy the silence."

Erin Niimi Longhurst, through "Japonisme," has delivered an invaluable spiritual gift – a door opening to the unique worldview of the Japanese people. The book not only expands knowledge but also touches the soul, encouraging us to slow down, cherish every moment, and find beauty in life's very imperfections. This is a work to be read slowly, contemplated, and allowed its profound philosophies to permeate every corner of the soul.

Ký sự Nhật – Sự hiếu khách - Hospitality

Khi con tàu cao tốc Shinkansen trở về Nagoya bắt đầu lao đi với vận tốc 280km/h, màn đêm nuốt chửng luôn những con sông chảy ngang tách hai bên bờ cây xanh, chỉ còn lại tiếng gió rít bên ngoài như muốn len lõi vào bên trong để lắng nghe câu chuyện của chúng tôi. Takahiro – một chàng trai trung niên, đã kết hôn, khoác trên mình bộ vest màu xanh đen vừa tham dự tiệc cưới của một người bạn trên đường trở về ngủ một đêm ở quê nhà trước khi bắt chuyến tiếp theo vào hôm sau, đã gặp & trò chuyện với nó về nước Nhật.

Đó là sau khi Takahiro hỏi nó nghĩ sao về nước Nhật, câu hỏi cũng làm nó nhớ đến lời nhắn của người bạn Nhật ở Tokyo về việc enjoy Japan. Một danh sách về những con người nó đã gặp trên đất nước mặt trời mọc này lần lượt được trở lại trong câu chuyện trò khi nó trả lời rằng nó chỉ quan tâm đến con người hơn cảnh vật hay bất cứ thứ gì khác ở những nơi nó đến. Người Nhật đầy lòng hiếu khách.

Misaki – cô bé nằm đầu trong danh sách nó kể, vừa tốt nghiệp đại học & bắt đầu làm việc tại AEON Mall được một tháng, là người biết tiếng Anh hiếm hoi được tích lũy từ hai năm làm tại Hawai – nơi chuyển đổi giáo dục phần lớn, thường xuyên giữa Nhật - Mỹ và là nơi mẹ của cô bé đang sinh sống - đã giúp nó một cách nhiệt tình trong việc tìm kiếm món quà tặng cho mẹ mình – trà dành cho người cao huyết áp. Điều đó thực sự là một thử thách thì tất cả sản phẩm đều thể hiện bằng tiếng Nhật. Sự nhiệt tình của cô bé là điều khiến nó ấn tưởng & tiếc nuối khi đi vội trong lúc xe chờ vì nghĩ rằng sẽ quay lại tối đó để lấy đồ cùng với thực hiện phần hoàn thuế. Tối đó, buổi ăn tối thay lời cảm ơn đã trôi qua cả giờ mở cửa.

Cô vali – một người phụ nữ trung niên, với mái tóc dài giản dị được buột gọn, với chỉ vỏn vẹn vài câu tiếng Anh xã giao và giao tiếp với nó chủ yếu qua…google translate, là người đã nhiệt tình hướng dẫn nó làm các thủ tục hoàn thuế sau khi đã nhận ra người khách cũ. Họ vẫn giữ đó những món đồ để lại trước đó hai ngày và chịu khó truy ngược thông tin hóa đơn để làm thủ tục hoàn thuế.

Bác phục vụ - một người phụ nữ cao tuổi, dáng người nhanh nhẹn với mái tóc cắt cao và nổi bật với chiếc đuôi sam, thực hiện việc phục vụ thực khách của nhà hàng nhỏ Ashita Ha - nằm trên con đường mua bán đông đúc cạnh ngôi chùa Osu Kannon - như một con thoi qua lại với việc bưng đồ ăn và châm nước. Phút nghĩ ngơi hay sự chờ đợi khách gọi dường như là điều hiếm gặp...

 

Câu chuyện chỉ dừng lại ở chừng đấy người, trước chuyển sang một đề tài khác. Nó nhìn kỹ lại chàng trai Takahiro với mái tóc cắt so le thịnh hành, trong lúc đang ngẫm nghĩ về những điều nó nói. Bất chợt. Hình ảnh của các nhân vật Kikage, Yuichi & Eriko trong một “căn bếp” ngạt ngào hương vị yêu thương, đến Satsuki & Hiiragi soi mình vào “bóng trăng” trong Kitchen của Banana Yoshimoto của nổi cô đơn ghì chặt lấy. Tự hỏi. Có phải bản thân mình đã chạm đến nổi cô đơn này!

Nổi cô đơn của một thế hệ trẻ Nhật Bản bùng nổ với sự nổi loạn trong việc khẳng định bản thân mình từ trang phục (Harajuku, Cosplay), đến suy nghĩ thoát ly khỏi nơi mình sinh sống – sự dịch chuyển từ quê lên phố, từ trong ra ngoài nước Nhật – để lại một lực lượng dân số già chiếm đa số với mang trên mình một nổi tự tôn & phân biệt vùng miền nặng nề, để rồi đến hành động tự phũ định mình – tự sát (Xấu – Natsuo Kirino) hay cuồng tín khi khát vọng tìm một niềm tin để tồn tại (Ngầm – Haruki Murakami).

Nó đã gặp những con người đi từ trong các trang sách nổi tiếng bước ra ở khắp nơi trong các trang phục của riêng mình từ dưới cửa tàu điện ngầm ở Nagoya, đến trên con đường tập nập người đi ở Osaka với những cô gái đứng đường vừa đúng tuổi thanh xuân đẹp nhất, hay cái liếc xéo khó chịu của người phụ nữ trung niên ở Kyoto với những du khách xung quanh – tính luôn cả người Nhật vùng khác – như khẳng định rằng mình là dòng chính thống Nhật đặc trưng, và giờ là chàng trai ngồi trên một chuyến tàu tốc hành Shinkansen.

 

Chúng tôi nói về cuộc sống – đó chính là một trong những điều thú vị của du lịch. Sự thoải mái chia sẻ với người lạ khi đến một vùng đất mới, chính sự “một lần” gặp gỡ là chất xúc tác để giải phóng sự tin tưởng, ta nói thật về mọi thứ. Thường khi. Câu chuyện nó để cho dang dở lúc đề tài chuyển sang triết: Làm sao để sống hạnh phúc? Khi dùng từ destiny để thay thế cho chữ “duyên” diễn tả cho sự gặp gỡ ngẫu nhiên này. Takahiro lấy điện thoại ra là bắt chước nó – lưu lại tên & thời gian của người đi qua đời mình. Lúc đó, đồng hồ chỉ 7h35 giờ Nhật Bản, sớm hơn hai tiếng so với giờ Việt Nam.

(P/s: Tốc ký trên chuyến tàu tốc hành)

[Sách] Tản mạn về Kitchen của Banana Yoshimoto

 

Sự cô đơn len lõi vào trong gian bếp. Âm thầm và nhẹ nhàng như bước chân của một chú mèo. Chuyện tình cảm được kể nhẹ nhàng như hơi thở, tựa hồ là đặc trưng của Banana Yoshimoto. 

Một đêm vật vờ không ngủ được. Thói quen. Chọn một cuốn sách đọc cho giấc ngủ nhanh tới.

Thời gian đọc càng trở nên khan hiếm. Kitchen của Banana Yoshimoto là sự lựa chọn đầu tiên, đơn giản vì cuốn sách không đến nỗi quá dày khiến những ai ngán ngại về thời gian có hạn giữa cuộc sống đang rượt đuổi bởi nhiều thứ và thời đại của công nghệ thông tin phát triển vũ bảo đang đi vào nhiều ngõ ngách đời sống. 

Một người con gái đã mất đi điểm tựa duy nhất của mình trên cõi đời: người bà đã ra đi. Một người con trai lớn lên trong vòng tay yêu thương của người cha đã chuyển đổi giới tính để hoàn tất luôn vài trò làm mẹ. Họ đến với nhau qua sự cô đơn.

Bước ra khỏi "kitchen" để đến với "bóng trăng", câu chuyện mờ mờ ảo ảo của dòng sông, nơi một cô gái khác đang tìm lại hình bóng người tình đã khuất xa. Nơi dòng sông hò hẹn. Thấp thoáng chút liêu trai.

Người em trai của người tình đã mất. Thầm yêu. Tìm sự đồng điệu. Giữa hai tâm hồn. Thiếu thốn.

Một chút liêu trai với sự dẫn dắt của một người con gái thứ hai trên chiếc cầu để giúp cô gái tìm lại bóng hình người đã khuất. Người em trai của người tình cũng mất người yêu và dường như họ tìm được một sự đồng điệu. Không nói.

Banana Yoshimoto đi vào mãng đồng tính. Nhẹ nhàng. Xây dựng lên những câu chuyện tình nhẹ lãng mạn rất gần gủi không quá xa vời với đời thực như những cuộc tình đẹp như phim ảnh.

Đọc một mạch hết cả Kitchen mới phát hiện đêm khuya qua, trời gần sáng. Banana Yoshimoto đã mang một hơi thở khác cho văn đàn Nhật. Nhẹ nhàng và sâu lắng; êm đềm và day dứt. 

Thấy một hơi thở thời đại của cuộc sống con người Nhật ở những thập niên 80, hiện diện với Việt Nam hôm nay, một nhịp đập đương đại. Cô đơn và cay đắng. 

Thấy thời đại chúng ta đi sau và cuộc sống đang phát triển là như thế. 

Sự phát triển mang theo luôn cái sự cô đơn của tuổi trẻ, khao khát tìm cho mình một phần, một phần rất nhỏ của sẽ chia. Một phần đủ để làm cả sự yêu thương.

( Ảnh: Internet )