[Review Sách] Những tù nhân của địa lý - Tim Marshall

Lợi ích là chất liệu để vẽ nên lịch sữ - đó là nhận định của nó khi đọc quyển sách của Tim Marshall với việc nghiên cứu và viết về 10 nước và khu vực được liệt kê trong quyển sách. Tất cả đều vì lợi ích dẫn đến việc tranh giành rồi chia lại bản đồ trong suốt chiều dài của lịch sử. Nghĩa là, tương lai sẽ không dừng lại việc phân chia vì lợi ích (quốc gia)?

"Trung Đông - bản thân địa danh này đã được đặt ra theo cách nhìn của Châu Âu về thế giới và chính cách nhìn của Châu Âu về vùng đất này đã định hình nó"

Mỹ Latinh, đặc biệt là phần phía Nam của nó, là bằng chứng cho thấy bạn có thể đưa kiến thức và công nghệ của Cựu Thế Giới đến Tân Thế Giới, nhưng nếu địa lý chống lại bạn, bạ sẽ chỉ đạt được sự thành công hạn chế, nhất là nếu bạn hiểu sai về chính trị

Tất cả chủ quyền đều bắt nguồn từ những ham muốn và sợ hãi tương tự nhau - mong muốn đảm bảo các tuyến vận chuyển quân sự và thương mại, mong muốn sở hữu của cải thiên nhiên của khu vực và lo sợ rằng những người khác có thể đạt được thứ mình để mất" 

[Review Sách] Endurance - Hành trình không gian - Scott Kelly

Nó theo chân của gã Scott Kelly để bắt đầu trãi nghiệm hành trình của một gã ngông nghênh, lạc lối đến trở thành phi hành gia với nhiều chuyến bay cùng những chuỗi ngày sống trên trạm không gian.

Những thay đổi từ một cuộc sống tách biệt hoàn toàn với bên dưới Trái Đất và các di chứng để lại sau khi kết thúc những chuyến bay từ trạm không gian về mặt đất. Họ trở thành những vật thí nghiệm cho khoa học trên con đường tìm kiếm sự sống ở không gian trước khi bắt đầu đến với hành tinh khác.

"Tôi đã học được cách tách bạch tâm trí tốt hơn, điều đó không có nghĩa là quên đi cảm xúc, mà thay vào đó là tập trung vào những thứ mình có thể kiểm soát và bỏ qua những gì mình không thể"

[Nhật ký của Cha] Merci - Đọc Sách phải qua mấy con trăng tuổi tác!

Ông già thích sách. Đó là chuyện không có gì để bàn vì chẳng có gì mới. Sách giúp Ông già nhận ra và vượt qua nhiều thứ trong cuộc sống này. Lẽ thường. Ông già bắt đầu mong tưởng chuyện đám nhóc của ông già cũng yêu sách như vậy. Nhiều khi đấy gọi là ép uổng. 

Ấu thơ. Ông già học cách của người Do Thái, đặt nụ hôn lên quyển sách rồi tập tành mấy đứa nhóc đặt môi lên đấy. Đâu đó. Mấy đứa nhóc ngây ngô hôn lên quyển sách như chờ đợi xem Ông già có trò chơi tiếp theo. Đâu hay. Ông già dừng lại ở chỗ gieo một niềm tin rằng sau này mấy đứa nhóc ngây ngô đó sẽ biết trân trọng và thích sách như ông già. Có chút gì đấy gọi là tâm linh. 

Từ một thuở trăng khờ. Ông già đọc sách của Tô Hoài về một chú dế mèn phiêu lưu ký cho thằng nhóc nghe. Đâu đấy. Sau vài câu, thằng nhóc quay ra những trò chơi Lego của riêng mình, bỏ lại ông già với những mãnh đất xanh ngút cỏ, mấy cái đụn đất mềm và tiếng réc réc chuyện trò ở một bờ ao sống dậy. Ông già ngồi với Tô Hoài lắng nghe một thế giới khác chuyện trò. Hồn bay về thơ ấu, chắp chới trên một gò đất nổi dưới ánh trăng soi; Ông già ngồi đấy nghe một giai điệu thanh âm. 

Từ một thuở trăng biết. Ông già đọc sách của Grimm về một cô bé quàng khăn đỏ, Cinderella, Rapunzel cho cô nhóc nghe. Đây đây. Sài vài chuyện bắt đầu, cô nhóc quay sang lắp nhà cùng với các anh, bỏ lại Ông già với mấy tòa lâu đài cao vút cùng với người mẹ kế thở than; con sói già ở một mãnh rừng thiếu vắng người đi, gã thợ săn cũng đâu mất để rồi có ai ngồi cùng ông già xem đèn lồng thả khắp trời rọi xuống một dòng sông màu màu cổ tích. 

Ông già cũng chủ động đổi dòng câu chuyện để đến với Andersen những chàng hoàng tử hóa Thiên Nga. Tự dưng. Ông già nhớ đến một Dệt Tầm Gai được nữ ca sỹ Trần Thu Hà hát đâu đó ma mị “Cài then tiếng khóc của anh bằng đôi môi em, bàn tay lã chã trầy xước nụ gai đớn đau”. Ngu ngơ. Thằng nhóc Merci cũng chẳng thiết ngồi lại với Ông già. 

Những bài ca, tiếng hát từ mấy nhân vật hoạt hình Pinkfong trên màn hình ti vi thu hút đám trẻ nhiều hơn mấy quyển sách của ông già. Ngờ ngợ. Ông già đi tìm những cảm xúc của ngày xưa bay bổng theo dòng chữ viết. Tìm đâu? 

Ông già thôi không ép uổng gì với đám nhóc nhà. Đớn đau. Ông già thấy cô nhóc phản ứng theo kiểu cha chưa làm thầy mà cô nàng xé sách sau khi cách cứ mang lên rồi vác xuống. Ngổ ngáo. Cô nhóc của ông già cứ tuôn xuống rồi chất lên. Mấy bận. Ông già cũng phải tìm ra chút gì đó để thôi thúc yêu sách quay về từ nắng hạ thôi đưa, mưa hạ về, giã biệt thu, từ đông đón xuân. 

Cho đến một ngày, dưới căn nhà che nắng che mưa. Tiếng đọc lại vang lên ở trên lầu thu hút Ông già; giọng của em và thằng nhóc. Chuyện trò. Về một chú chó Pê tô. Phát hiện, Ông già thua em trong khoản thuyết phục bầu trời bé con bắt đầu với sách. Em kể. Chuyện ngày xưa em thích Nguyễn Nhật Ánh thế nào và vì sao em mê mẫn với những câu chuyện ấy. Mắt em sáng lên khi nói về quyển sách. Rõ ràng, cách dẫn truyện của em thôi thúc sự tò mò của đám trẻ. Ông già thấy cô bé học văn như học gạo của năm nào ngồi trên ghế nhà trường, bật khóc bởi Ông già rèn luyện mấy bài thi. Tự mãn. Ông già khi đó vẫn chỉ là bạn cùng trường, cùng lớp với em. Đâu đấy, Ông già thấy em kể hay hơn viết nhiều. 

Thằng nhóc hỏi, em trả lời. Rôm rã dưới căn nhà che nắng, che mưa sau khi em mua quyển sách “Tôi là Bê Tô” với những lời giới thiệu về xúc cảm năm xưa khiến thằng nhóc Merci cứ mê mẫn lắng nghe. Rồi cười. À! Thì ra là đọc sách phải qua mấy con trăng tuổi tác! Đủ chín mùi thì sẽ thích thú thôi. 

Thằng nhóc đọc khi bắt đầu biết đọc chữ, ráp vần! Mấy bận. Ông già ngồi nhìn thằng nhóc. Cười trong xuân nắng ngập tràn. 

Sài Gòn, ngày 14 tháng 01 năm 2021

[Review Sách] Bố Già - Mario Puzo

 

Ắt hẳn là phải từ rất lâu rồi, nó mới đọc lại sách của Mario Puzo khi được một thằng nhóc sales tặng cho nó nhân một dịp sinh nhật.

Có những sự trùng hợp nối tiếp nhau. Ngày nó đọc xong lại "Bố Già" và viết những dòng review sách thì bộ phim Bố Già của Trấn Thành cũng bắt đầu công tác truyền thông. 

"Bố Già" của Mario Puzo đưa nó trở lại một chốn giang hồ của những thứ gọi là "nghĩa khí" theo cách nói của người phương Đông và dòng phim này đang bắt đầu nở rộ trên các trang mạng đặt cho nó một câu hỏi về một lứa thế hệ trẻ có đủ tỉnh táo trước sự thay đổi này để bản thân có thể biết mình phải sống thế nào chứ không phải một mai nhìn lại ngẩn ngơ hỏi: Tôi là ai. "Ngầu" đang được định nghĩa theo một nghĩa khác đi. 

"Bố Già" của Mario Puzo in đậm trong nó là những ...thước phim của đạo diễn Francis Ford Coppola trong ký ức tuổi thơ cho đến tận giờ. Một gia đình của gã giang hồ Ý - Corleone;  với một gia đình giang hồ. 

Đã có quá nhiều người khen, nên thêm một người khen tiếp chỉ bằng thừa. Chỉ thấy một sự trùng hợp, thế là nó đọc - viết lại. Thế thôi.

[Review Sách] Babel - Vòng quanh thế giới qua 20 ngôn ngữ - Gaston Dorten

 

Một gã tự nhận mình là người đa ngôn ngữ thông qua tự tìm hiểu và học hỏi. Điều đó khiến nó cảm thấy nể trong và thu hút những con người chịu khó tìm tòi học hỏi.

Hai mươi chương được tác giả trình bày theo cùng một cấu trúc: tóm tắt về ngôn ngữ nói đến với từ gốc và từ vay mượn ..., quá trình hình thành và phát triển của ngôn ngữ nói đến. Lồng ghép trong đó là câu chuyện lịch sử, chính trị, kinh tế tác động vào ngôn ngữ qua cách kể (nhiều chương là chen vào đối thoại để người đọc tránh sự nhàm chán khi đọc) cùng với những hình ảnh minh họa.

Sự lựa chọn được dựa trên số người sử dụng. Bắt đầu từ ít đến nhiều; ngôn ngữ Việt được nói đến trong quyển sách là một trong những yếu tố quyết định nó đọc và tìm hiểu xem góc nhìn của một gã nước ngoài học và cảm nghĩ như thế nào về ngôn ngữ như bản thân học hỏi ngược lại; xem có gì đó không và khác nhau.

"Đúng một nửa các ngôn ngữ babel được viết bằng các ký tự thông thuộc bằng chữ cái Latinh..Ở một vòng ngông ngữ, người ta đồng thời lưu hành nhiều hơn một hệ thống chuyện tự hoặc phiên âm"

Phân son phai nhạt theo màu nắng mưa

Em cất tiếng hát lên, thả hồn vào lời hát trong ngọn gió Đông đang về ở một quê hương miền biển. Vị mặn của gió chạm lên đôi môi đã thâm xì. Nghĩ. Thanh xuân gì ở lại nơi đây?

Thanh xuân. Đã từng. Em là một trong những gương mặt được săn đón từ một thuở dậy thì cho đến khi học đại học, nhiều đứa con trai cứ thế trêu ghẹo cợt đùa. Em trách, mắng, cười thầm. Đẹp, duyên đâu để cho người ghẹo trêu.

Trong mấy lời cợt đùa rồi sau mấy ánh nhìn ngó, có chàng trai từng nói mấy lời yêu em. Nhớ. Sài Gòn ở một đêm trời trở gió, chàng trai nói với em dưới ánh đèn đường lợt lạt lan tỏa như đang cố gắng bò vào bên trong ghế đá công viên để lắng nghe tiếng thì thầm yêu thương.

Hương à?  Tôi thích hương!

Chàng trai cùng lớp. Em cười như Sài Gòn mất gió, tất cả hóa thinh không.

Thanh xuân. Đã mơ. Dại khờ. Tìm một công việc ở mãnh đất Sài Gòn sau những đêm chong đèn luyên tập mấy môn học. Nghe đâu. Học những thứ một công việc cần. Sài Gòn không ngủ, lắng nghe mấy lời hát hòa với tiếng xe đêm.

Hãy nói về cuộc đời

Khi tôi không còn nữa

Sẽ lấy được những gì

Về bên kia thế giới

Ngoài trống vắng mà thôi

Giấc mơ đó có gì đó bay bổng trên tầng không. Mấy tiếng nói yêu thương như ngọn gió Đông cứ phũ kín lòng em rồi hóa hư không. Em dặn lòng chỉ học chứ không yêu.

Em là giấc mơ được gửi gắm của cả hai mái đầu tóc hóa mây bay gửi gắm hy vọng vào trong những tình yêu của đời mình.

Em mang giấc mơ đổi đời – không phải dành cho cả hai mái đầu tóc hóa mây bay với gió ướt muối thấm vào làn da đen sạm, mà là cho bản thân em không phải nhạt nhòa nắng, mưa của một miền nắng gió. Mặn nồng.

Tốt nghiệp. Em làm. Tường loan. Văn phòng miệt mài cho một ngày mai tươi sáng. Đám bạn lẻ dần từ bỏ mấy cuộc chơi. Em làm. Miệt mài văn phòng cho một ngày nao tươi sáng.

Mấy đứa bạn thăm hỏi chuyện một kẻ đợi chờ. Em nhớ. Tiếng thì thầm như nức nở.

Hương à?  Tôi thích hương!

Chàng trai cùng tuổi. Em cười như Sài Gòn lạc gió, mọi thứ ở tầng không.

Bỏ việc. Em chọn chồng là xứ biển. Hiếm hoi. Trong số những đứa bạn học, đứa thì ở lại Sài Gòn để lập nghiệp, đứa thì tìm chồng ở một nước xa xăm; cái suy nghĩ như em về lại một quê nhà gần như đón nhận một cái nhìn tiếc nuối trong tất cả những ánh nhìn.

Ngày em đi, sân ga vẫn còn một câu nói đợi chờ.

Em không nhìn vào đôi mắt của chàng trai đại học. Em nhìn về phía con đường có những chiếc xe qua, rọi đèn như cho có; như em, nghe như cho có. Em của một thanh xuân tìm kiếm một chàng trai gì đấy của trưởng thành. Dẫu rằng trưởng thành trong em định nghĩa gì đấy ngang tàng, nổi loạn đến ngô nghê. Chất là từ đến giờ em chưa giải thích được.

Đến giờ em đã là mẹ của hai con.

Em quấn quýt tình yêu của mình. Ngỡ. Trãi nghiệm của hai mái đầu tóc hóa mây bay giờ mới bắt gặp ở trái tim em. Ngộ. Tình yêu cần có thời gian để chín!

Em ngồi em hát nồng nàn một khúc ca.

“Người đàn ông đang đi bên em là người như thế nào

Sợ người ta không yêu thương em anh biết phải làm sao

…

Trái tim em giờ đã quên nuông chiều

Xin đừng quên ta đã từng yêu nhau…”

Màn hình soi bóng một gương mặt thanh xuân bay mất. Làn da giờ thấm màu nắng, gió của miền biển; nồng nàn hay chưa chan. Không biết.

Nâng ly. Dzô. Em uống sau một đoạn nhạc dừng. Vị bia hòa vị biển. 

Em hát bài “Từng yêu”

[Review Sách] Bản sắc - Francis Fukuyama

Tác giả bám sát vào phẩm chất của người làm chính trị để nâng lên thành bản sắc của một thể chế hoặc quốc gia cho 14 chương sách của mìn. Nhận định của tác giả đầy tranh cải dù dẫn chứng từ "Cộng hòa" của Plato, hay tâm lý học của Fruex cho đối các ví dụ là Donald Trumph.

"Nhân phẩm hay lòng tự trọng không bắt buộc với tất cả mọi người"

Bản sắc dân tộc bắt đầu với niềm tin chung vào tính chính danh của hệ thống chính trị quốc gia, bất kể hệ thống đó có dân chủ hay không

[Review Sách] Cuộc cách mạng một cọng rơm - Masanobu Fukuoka

 

Sự ảnh hưởng của thuyết nhị nguyên ở xã hội Nhật thường gặp, tác giả Masanobu (từng là một chuyên viên kỹ thuật bỏ thành thị để về nông thôn) cũng ảnh hưởng bởi thuyết này trong cách chia sẻ về cách làm nông, cũng như là cách sống "thuận theo tự nhiên" mang nhiều triết lý và sẻ chia quan điểm của ác giả hơn là việc hướng ẫn cách làm nông một cách tự nhiên

Mandala là cách thức tác giả sử dụng để hướng dẫn về cỏ cây, hoa trái theo mùa để người làm nông hay người tiêu thụ và ở đây là người đọc có thể lưu ý để chọn như một sự ảnh hưởng thứ hai.

"Nói rằng bản thân nhân thức đó có giá trị lớn lao không có nghĩa là con người tôi được gán cho bất kỳ một gia trị đặc biệt nào"

Sẽ là lạc hướng khi nói rằng người ta ăn gì đơn thuần là chuyện sở thích cá nhân, bởi lẽ một chế độ ăn uống phi tự nhiên hay ngoại lai sẽ gây khó cho người nông dân và cả ngư dân nữa. 

Mục đích của chế độ ăn tự nhiên không phải là để tạo ra những con người thông thạo thứ có thể giải thích hợp lý và sành sỏi việc lựa chọn thức ăn, mà là để tạo ra những con người không biết gì, nhặt lấy đồ ăn mà không cần viện đến những phân biệt thuộc về ý thức"

[Review Sách] Cái vô hạn trong lòng bàn tay (từ Big Bang đến giác ngộ) Matthieu Ricard & Trịnh Xuân Thuận

Điều thu hút nó chính là quyển sách được tái bản đến lần thứ 11, nghĩ bụng ắt hẳn sẽ có điều gì đó thú vị. 

Đi tìm sự đồng điệu giữa khoa học và tâm linh ở đây là Phật Giáo trong việc trao đổi về các khái niệm tồn tại trong cuộc sống này thông qua cuộc trò chuyện của một người đại diện cho góc nhìn của nhà khoa học (Trịnh Xuân Thuận) và một người đại diện cho góc nhìn Phật Giáo (Matthieu Ricard) 

"Phật giáo không hề chống lại thuyết tiến hóa. Sự chuyển hóa tâm linh chính là sự chuyển hóa của dòng ý thức...Giác ngộ không mâu thuẫn với lý trí, nhưng nó vượt lên trên các giới hạn của lý trí

Khoa học là trung tính. Nó không có tư tưởng độc lập...Khoa học phải cố gắng lấy lại vị trí của mình trong môi trường văn hóa con người. Khoa học phải cố gắng lấy lại vị trí của mình trong môi trường văn hóa con người. Khoa học đã hơi rời xa trong quá khứ do một nhãn quan quá manh mún, máy móc và giản lược

Khoa học có thể hoạt động không cần tới tâm linh. Tâm linh có thể tồn tại không cần tới khoa học. Nhưng con người, để trở nên hoàn thiện, thì cần phải có cả hai"