[Sách] Bản sắc - Francis Fukuyama

"Con người không chỉ muốn được sung túc về vật chất – họ còn mong được nhìn nhận là có giá trị."

— Francis Fukuyama, Bản sắc

Tác giả bám sát vào phẩm chất của người làm chính trị để nâng lên thành bản sắc của một thể chế hoặc quốc gia cho 14 chương sách của mìn. Nhận định của tác giả đầy tranh cải dù dẫn chứng từ "Cộng hòa" của Plato, hay tâm lý học của Fruex cho đối các ví dụ là Donald Trumph.

Trong cuốn sách "Bản sắc" (Identity), nhà tư tưởng chính trị nổi tiếng Francis Fukuyama – tác giả của "Sự cáo chung của lịch sử" – lần nữa khơi gợi một chủ đề có tính thời đại: sự trỗi dậy của chủ nghĩa dân tộc, chủ nghĩa bản địa, chính trị căn tính (identity politics), và nỗi khủng hoảng sâu sắc về cảm giác thuộc về đang bủa vây xã hội toàn cầu.

"Nhân phẩm hay lòng tự trọng không bắt buộc với tất cả mọi người"

Bản sắc dân tộc bắt đầu với niềm tin chung vào tính chính danh của hệ thống chính trị quốc gia, bất kể hệ thống đó có dân chủ hay không

Fukuyama lập luận rằng chính trị bản sắc không phải là điều mới, nhưng nó đang ngày càng chi phối mọi quyết định xã hội và chính trị. Dưới lớp vỏ của những cuộc bầu cử, làn sóng nhập cư hay sự chia rẽ xã hội, là nỗi khao khát của mỗi cá nhân và cộng đồng được nhìn nhận và tôn trọng đúng với bản chất mình.

“Chính trị hiện đại không thể chỉ xoay quanh phân phối vật chất – mà phải là sự công nhận.”

Từ lịch sử Hy Lạp với khái niệm "thymos" – khát vọng được tôn trọng – đến phong trào #MeToo hay chủ nghĩa Hồi giáo cực đoan, Fukuyama đưa ra một thông điệp rõ ràng: chúng ta không thể hiểu thế giới nếu không hiểu nhu cầu bản sắc.

Phân tích lịch sử sắc bén: Tác giả dẫn dắt người đọc qua các nền văn minh, sự hình thành khái niệm "bản sắc cá nhân" và "quốc gia", giúp chúng ta thấy rằng điều đang diễn ra hôm nay là kết quả tất yếu của hàng thế kỷ biến động.

Lối viết lý trí mà cảm xúc: Dù là một học giả, Fukuyama viết với giọng văn dễ hiểu, không quá hàn lâm, giàu liên hệ thời sự và mang chiều sâu triết học.

Một số phần có thể khá khô nếu bạn không quen đọc sách chính trị hoặc triết học.

Tác giả đưa ra hướng giải pháp nhưng chưa thật cụ thể; chủ yếu thiên về khuyến nghị xây dựng “bản sắc quốc gia rộng mở, bao trùm”.

“Sự công nhận sai lệch – khi bản sắc của ta bị chối bỏ hoặc hạ thấp – là một trong những sự xúc phạm mạnh nhất mà con người có thể trải qua.”

“Chúng ta không thể chữa lành xã hội bằng cách phớt lờ bản sắc. Ngược lại, ta phải hiểu nó, điều hướng nó và mở rộng nó để bao gồm được tất cả.”

Trong một thế giới mà mỗi cá nhân đều mang nhiều “mặt nạ” – giới tính, sắc tộc, tôn giáo, giai cấp, nghề nghiệp – cuốn sách này như một lời nhắc nhở: Chúng ta khác biệt, nhưng không nhất thiết phải chia rẽ.

Đọc “Bản sắc” không chỉ để hiểu thế giới, mà còn để hiểu chính mình:

Tôi là ai? Tôi thuộc về đâu? Và làm sao để sống cùng người khác trong một thế giới đầy biến động?

***

"Human beings do not simply desire material well-being — they also crave recognition of their worth."

— Francis Fukuyama, Identity

In Identity, renowned political thinker Francis Fukuyama — author of The End of History and the Last Man — once again explores a profoundly timely theme: the rise of nationalism, nativism, and identity politics, and the deep crisis of belonging sweeping across the global landscape.

Fukuyama grounds his 14 chapters in a core idea: the traits of political leaders reflect and eventually shape the identity of political regimes and entire nations. His arguments, though thought-provoking, often stir controversy — even as he references Plato’s Republic or Freudian psychology to analyze figures like Donald Trump.

“Dignity or self-worth is not something automatically granted to all.”

National identity, according to Fukuyama, begins with a shared belief in the legitimacy of the political system — regardless of whether that system is democratic or not.

He argues that identity politics is not new, but it has increasingly dominated political and social decisions. Beneath the surface of elections, immigration waves, and social fragmentation lies a common yearning: the desire of individuals and groups to be seen and respected for who they truly are.

“Modern politics is not just about the distribution of material goods — it is about recognition.”

From ancient Greek philosophy and the concept of "thymos" — the longing for respect — to the #MeToo movement and Islamic extremism, Fukuyama delivers a clear message: we cannot understand today’s world without understanding the need for identity.

🔍 Sharp historical analysis

Fukuyama walks readers through the rise of civilizations, the formation of personal and national identity, showing that today's tensions are the long-brewing result of historical transformations.

🧠 Rational yet empathetic writing

Although a scholar, Fukuyama writes with clarity and accessibility, weaving philosophical depth with timely, real-world relevance.

⚠️ A few caveats

Some sections may feel dense to readers unfamiliar with political or philosophical literature.

The solutions Fukuyama offers lean more toward broad calls for inclusive, civic national identities than specific policies.

"Misrecognition — when our identity is denied or devalued — is one of the deepest forms of human offense."

"We cannot heal society by ignoring identity. Instead, we must understand it, guide it, and expand it to include everyone."

In a world where every individual wears multiple “masks” — gender, ethnicity, religion, class, profession — Identity reminds us that our differences need not divide us.

Reading this book is not just a way to better understand the world — it’s also a way to better understand yourself:

Who am I? Where do I belong? And how do we live together in a world of constant change?