Nó suy ngẫm về những gã trí thức ở ngã ba đường của lịch sử đó. Giữa tháng 3 và tháng 8 năm 1945, họ đã lựa chọn nào khi đứng trước ngã rẽ sinh tử? Có lẽ họ biết rõ giới hạn của sự lựa chọn, biết mình đang bị kẹp giữa những thế lực lớn hơn. Họ có biết kết cục của mình không? Hẳn là biết, nhưng liệu họ có thể làm điều gì khác không? Câu trả lời nằm trong sự im lặng bất lực của lịch sử.
Họ chọn bước đi trên con đường duy nhất nhìn thấy, mang theo hy vọng mong manh về một sự nghiệp dân tộc, dù phải chấp nhận vai trò bị giới hạn—một sự giao dịch với số phận mà cuốn sách đã lột tả. Bản thân đã từng lấy cảm hứng để viết về những nhân vật bí ẩn nhất lịch sử thời cận đại của Việt Nam, những con người nằm ở rìa lịch sử, để tìm hiểu về những lựa chọn khó khăn này.
https://chienphan.blogspot.com/2025/01/the-gioi-ngoai-cam-buoc-vao-gioi-hoi.html
"Nội các Trần Trọng Kim" của GS.TS. Phạm Hồng Tung là một công trình nghiên cứu lịch sử mang tính toàn diện, sâu sắc và cụ thể, được xuất bản nhằm đánh giá lại một giai đoạn lịch sử phức tạp (từ tháng 3 đến tháng 8 năm 1945), vốn còn tồn tại nhiều quan điểm đánh giá khác nhau.
Cuốn sách nổi bật bởi phương pháp tiếp cận khách quan và đa chiều, dựa trên việc đối chiếu sử liệu phong phú từ nhiều nguồn (tài liệu lưu trữ, báo chí, hồi ký của nhân chứng lịch sử và các nghiên cứu quốc tế). Tác giả đã đặt Nội các Trần Trọng Kim vào bối cảnh rộng lớn của cuộc Chiến tranh thế giới thứ hai và chiến lược thống trị Đông Dương của phát xít Nhật để xem xét bản chất của nó.
Cuốn sách làm rõ bối cảnh ra đời của Nội các Trần Trọng Kim: sau cuộc đảo chính Nhật – Pháp (9/3/1945), Nhật Bản lật đổ Pháp, độc chiếm Đông Dương và dựng nên một chính quyền bản xứ do Bảo Đại đứng đầu.
Tác giả Phạm Hồng Tung lý giải rằng, Nội các Trần Trọng Kim là sản phẩm của chiến lược thống trị của Nhật Bản. Tuy nhiên, thay vì chỉ lên án gay gắt hay ca ngợi tuyệt đối, cuốn sách đưa ra nhận định cân bằng: Nội các này là một chính quyền bù nhìn thụ động của Nhật, được thành lập để phục vụ mục tiêu chiếm đóng và tác chiến, chứ không phải là một "chính quyền tay sai đắc lực" .
Mặc dù chỉ tồn tại vỏn vẹn bốn tháng sáu ngày, Nội các Trần Trọng Kim vẫn để lại một số dấu ấn lịch sử nhất định, được sách phân tích chi tiết:
Về Giáo dục và Văn hóa: Cải tổ giáo dục theo hướng Việt hóa, phổ cập chữ Quốc ngữ, lập Bộ Thanh niên, góp phần thay đổi tâm lý người Việt, khơi dậy tinh thần dân tộc.
Về Thống nhất Lãnh thổ: Thực hiện thương lượng và đòi lại trên danh nghĩa các vùng Nam Kỳ và các thành phố nhượng địa (Hà Nội, Hải Phòng, Đà Nẵng) để thống nhất lãnh thổ.
Tuy nhiên, cuốn sách cũng chỉ rõ sự bất lực của Nội các này trước những vấn đề sống còn của dân tộc, đặc biệt là nạn đói lịch sử năm 1945 ở Bắc và Trung Kỳ, cũng như việc không nắm quyền lực thực chất (Bộ Quốc phòng, Công an, Tuyên truyền vẫn nằm trong tay người Nhật).
"Vua Bảo Đại thấy tình thế kéo dài mãi cũng sốt ruột, triệu tôi vào bảo tôi chịu khó lập chính phủ mới. ‘Ngài nói: Trước kia người mình chưa độc lập. Nay có cơ hội, tuy chưa phải độc lập hẳn, nhưng mình cũng phải tỏ ra có đủ tư cách để độc lập. Nếu không có chính phủ thì người Nhật bảo mình bất lực, tất họ lập cách cai trị theo thể lệ nhà binh rất hại cho nước ta.’"
Về tầm vóc Cách mạng Tháng Tám (Luận điểm của tác giả): Cuốn sách giúp độc giả hiểu đúng và sâu sắc về hành trình đi tới độc lập, tự do của dân tộc Việt Nam và tầm vóc vĩ đại của Cách mạng Tháng Tám năm 1945—một sự kiện đã đánh đổ chính quyền bù nhìn này một cách nhanh chóng và triệt để.
"Nội các Trần Trọng Kim" là một công trình nghiên cứu cần thiết cho giới học giả và độc giả yêu thích lịch sử. Tác phẩm không chỉ lấp đầy một "khoảng trống" trong nghiên cứu lịch sử Việt Nam cận đại mà còn giúp chúng ta có một cái nhìn công bằng, khoa học về sự lựa chọn của lịch sử và những thách thức mà tầng lớp tinh hoa Việt Nam phải đối mặt trong thời khắc giao thời đầy biến động.
***
"The matter of military preparedness within the country is vital to the fate of the entire nation, yet at that time there were no soldiers or weapons... It was the same in the provinces; each province had only about 50 civil guards, and the districts and sub-prefectures even less..."
The text reflects on those intellectuals at that historical crossroads. Between March and August 1945, what choice did they make when facing a life-and-death turning point? Perhaps they clearly knew the limits of their options, knew they were caught between larger powers. Did they know their outcome? They must have, but could they have done anything differently? The answer lies in the silent powerlessness of history.
They chose to tread the only path visible to them, carrying a fragile hope for a national cause, even if they had to accept a limited role—a transaction with destiny that the book exposes. I myself was inspired to write about the most mysterious figures in Vietnam's modern history, those who resided on the periphery of history, to understand these difficult choices.
"The Trần Trọng Kim Cabinet - Nature, Role, and Historical Position" by Prof. Dr. Phạm Hồng Tung is a comprehensive, profound, and detailed historical research work, published to re-evaluate a complex historical period (from March to August 1945) that still holds many differing viewpoints.
The book stands out for its objective and multi-faceted approach, based on cross-referencing abundant historical documents from various sources (archival materials, newspapers, memoirs of historical witnesses, and international studies). The author places the Trần Trọng Kim Cabinet within the larger context of World War II and Imperial Japan's strategy of dominating Indochina to examine its nature.
The book clarifies the circumstances surrounding the formation of the Trần Trọng Kim Cabinet: following the Japanese coup d'état against the French (March 9, 1945), Japan overthrew the French, monopolized Indochina, and established a native government headed by Bảo Đại.
Author Phạm Hồng Tung explains that the Trần Trọng Kim Cabinet was a product of Japan's domination strategy. However, instead of just harshly condemning or absolutely praising it, the book offers a balanced assessment: this Cabinet was a passive puppet government of Japan, established to serve the purposes of occupation and military operations, not an "effective puppet regime."
Despite existing for only four months and six days, the Trần Trọng Kim Cabinet still left some historical marks, which the book analyzes in detail:
On Education and Culture: Reforming education towards Vietnamization, popularizing the National Language (Quốc Ngữ), establishing a Ministry of Youth, contributing to changing the Vietnamese mindset, and fostering a national spirit.
On Territorial Unification: Conducting negotiations and nominally reclaiming the Cochinchina region (Nam Kỳ) and the concession cities (Hanoi, Hải Phòng, Đà Nẵng) to unify the territory.
However, the book also clearly indicates the Cabinet's powerlessness in the face of vital national issues, especially the historic famine of 1945 in Bắc Kỳ (Tonkin) and Trung Kỳ (Annam), as well as its failure to hold actual power (the Ministries of National Defense, Public Security, and Propaganda remained in Japanese hands).
"Emperor Bảo Đại, seeing the situation drag on, became impatient and summoned me, asking me to try and form a new government. 'His Majesty said: Previously, our people were not independent. Now there is an opportunity, although it is not complete independence, we must still show that we are fully qualified for independence. If there is no government, the Japanese will say we are incompetent, and they will certainly establish military rule, which will be very detrimental to our country.'"
On the Scale of the August Revolution (The Author's Thesis): The book helps readers correctly and deeply understand the journey towards independence and freedom for the Vietnamese nation and the great stature of the August Revolution in 1945—an event that quickly and thoroughly overthrew this puppet government.
"The Trần Trọng Kim Cabinet" is an essential research work for scholars and readers interested in history. The work not only fills a "gap" in the study of modern Vietnamese history but also helps us gain a fair, academic view of the choices of history and the challenges that the Vietnamese elite faced during that moment of turbulent transition.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét