“Mùa hè đỏ lửa năm ấy đã kết thúc bằng những mất mát không thể đong đếm. Nhưng điều vĩ đại nhất không phải là thắng hay bại, mà là cách những người lính từng ở hai bờ chiến tuyến, sau tất cả, có thể gặp lại, bắt tay nhau và gọi nhau là đồng bào. Hồi ức này là minh chứng rằng, dù bom đạn có tàn khốc đến đâu, trái tim con người vẫn luôn có chỗ cho tình thương và sự bao dung.”
Nó lướt qua Thành cổ, đặt chân mình lên bờ cát thoai thoải, ngồi dựa xuống một góc bụi tre nhìn về phía con sông Thạch Hãn , nơi con sông này, đã chôn vùi bao xác chết, nơi chia cắt hai miền đất nước.
Bà—người tình tóc bạc, người phụ nữ của nhiều năm xa xứ tìm về, lặng người, ôm rồi bật khóc một người chị đã cách trở bao năm. Bà kể về một thời lửa khói, kể về dòng sông nhuộm sắc đỏ từ máu người chảy, ôm con chạy giữa hai làn đạn đó. "Anh còn nhớ không?"—Câu hỏi day dứt ấy như vọng về từ quá khứ, là minh chứng cho nỗi đau dai dẳng của những người sống sót. Cuốn sách này, cũng như câu chuyện của họ, là sự đối diện với nỗi mất mát mà chiến tranh để lại.
Nhớ. Vẹn nguyên. Lần đầu được người tình tóc bạc, cùng người anh đã khuất dẫn về nơi quê cha, đất tổ; nơi chôn cất ôn mệ đang nằm. Cuộc hành hương ấy, giờ đây, nó tiếp nối: dẫn dắt những đứa nhóc của mình về lại mảnh đất ấy. Thật ra là quê mạ, nơi người tình tóc bạc đã từng băng mình dưới làn đạn của một thời mưa đỏ, và giờ đây, ký ức bi tráng đó lại đang rực rỡ trên màn ảnh.
https://chienphan.blogspot.com/2012/07/he-o-lua.html
Bút lực của một ngày tuổi trẻ, viết kiếm tiền, "Hè đỏ lửa" viết theo một văn phong chấp cố, thỏa một sự ngông nghênh của trẻ tuổi. Giờ đây gặp lại.
Hồi ức Quảng Trị, do nhà thơ – nhà báo Nguyễn Thụy Kha sưu tầm và biên soạn, không chỉ là một cuốn sách lịch sử mà còn là một tượng đài văn học về lòng bao dung và tinh thần hòa giải dân tộc. Công trình này tái hiện lại 81 ngày đêm khốc liệt của trận chiến Thành cổ Quảng Trị (mùa hè năm 1972) thông qua góc nhìn trực diện, chân thực của hai người lính ở hai chiến tuyến đối lập.
“Ở Thành cổ, mỗi mét vuông đất là một thước đo của sự sống và cái chết. Đất đã ngấm quá nhiều máu, đến mức mỗi bước chân đều như đạp lên quá khứ. Nhưng chính nơi ấy, người lính phải vượt qua nỗi sợ hãi lớn nhất, chỉ để làm tròn bổn phận. Họ chiến đấu không phải vì khẩu hiệu, mà vì đồng đội bên cạnh và vì một niềm tin giản dị về ngày mai.”
1. Cấu trúc độc đáo: Hai chiến tuyến – Một nỗi đau chung
Sức nặng và giá trị của cuốn sách nằm ở cấu trúc đối chiếu hiếm có:
Phần một: Là nhật ký chiến trường của người lính Quân đội Nhân dân Việt Nam, Đào Chí Thành – Ra đi từ giảng đường.
Phần hai: Là hồi ký của người lính Thủy quân Lục chiến Việt Nam Cộng hòa, Nguyễn Thanh Quang – Quảng Trị trong tôi.
Hai bản tự sự song song này đã phá vỡ rào cản "ta – địch" thông thường, cho phép người đọc nhìn thấu sự tàn khốc của chiến tranh từ cả hai phía. Dù lý tưởng khác biệt, họ đều là những người trẻ bị cuốn vào cuộc chiến, phải đối mặt với thiếu thốn, gian khổ và cái chết chực chờ. Họ đều có những khoảnh khắc cô đơn, sợ hãi, và cả niềm kiêu hãnh của người lính. Cuốn sách giúp chúng ta nhận ra rằng, ở dưới lớp áo lính, họ đều là con người.
2. Thông điệp Hòa giải và Bao dung
Tác phẩm không đi sâu vào phân tích chiến thuật mà tập trung vào cảm xúc, tâm tư của những người trong cuộc. Nguyễn Thụy Kha đã khéo léo đặt ký ức của hai người lính cạnh nhau để tự thân người đọc cảm nhận và đối chiếu. Điểm chạm cảm xúc lớn nhất chính là sự gặp gỡ, trò chuyện và sẻ chia sau này giữa ông Thành và ông Quang, biến đối thủ thành tri âm, khép lại quá khứ bằng sự tôn trọng dành cho ký ức của nhau.
Hồi ức Quảng Trị là một lời nhắc nhở nhẹ nhàng nhưng mạnh mẽ về giá trị của hòa bình và sự cần thiết phải bước qua hận thù để chung sống.
“Hôm nay, tôi thấy pháo sáng rực lên trời đêm Thạch Hãn. Ánh sáng ấy không phải của ngày, cũng chẳng phải của đêm, nó là ánh sáng của sự thật trần trụi. Nó soi rõ từng khuôn mặt bệ rạc, từng vết thương, và cả những ước mơ còn dang dở. Khi tiếng pháo vừa dứt, chúng tôi lại sống thêm một ngày, nhưng không ai biết ngày mai mình còn được thấy ánh sáng ấy nữa hay không.”
Hồi ức Quảng Trị là một tài liệu lịch sử đầy cảm xúc, là lời tri ân xúc động tới những người đã hy sinh tuổi trẻ nơi chiến trường. Quan trọng hơn, nó là một bài học sâu sắc về nhân tính và là chiếc chìa khóa nhỏ mở ra cánh cửa hòa giải, giúp thế hệ hôm nay hiểu được rằng: hòa bình không phải là điều hiển nhiên mà là một di sản quý giá được đổi bằng máu và nước mắt của cả hai phía.
***
"The summer of red fire concluded with unquantifiable loss. But the greatest thing was neither victory nor defeat; it was how the soldiers who once stood on opposing fronts could, after everything, meet again, shake hands, and call each other compatriots. This memoir is proof that no matter how devastating the bombs and bullets, the human heart always reserves a place for compassion and tolerance."
I skimmed across the Ancient Citadel, placed its feet on the gentle sand slope, and sat leaning against a clump of bamboo, gazing at the Thạch Hãn River, the river that entombed countless fallen, the dividing line between the two regions of the country.
She—the silver-haired lover, the woman who returned after many years abroad—stood silently, then embraced and wept with a sister separated for years. She spoke of a time of fire and smoke, spoke of the river stained red with human blood, carrying her child while running between two lines of fire. "Do you remember?"—That haunting question seems to echo from the past, proof of the long-lasting pain of the survivors. This book, like their story, is a confrontation with the loss left by war.
The memory is whole. Intact. The first time the silver-haired lover, along with the deceased brother, led me back to the ancestral homeland; the resting place where my ancestors lie. That pilgrimage, now, I continue: leading my own children back to that very land. In truth, it is the mother's homeland, where the silver-haired lover once traversed under the rain of fire during that time of red summer, and now, that tragic memory is shining brightly on the screen. (Reference: https://chienphan.blogspot.com/2012/07/he-o-lua.html). The force of a youthful pen, written for money, the "Red Summer" was penned in a defiant style, satisfying the arrogance of youth. Now, I encounter it again.
"Quảng Trị Memoirs", compiled and edited by the poet–journalist Nguyễn Thụy Kha, is not just a history book but a literary monument to tolerance and the spirit of national reconciliation. This work vividly reconstructs the 81 brutal days and nights of the Quảng Trị Citadel battle (the fiery summer of 1972) through the direct, authentic perspectives of two soldiers on opposite fronts.
"In the Ancient Citadel, every square meter of land was a measure of life and death. The earth was soaked with so much blood that every step felt like stepping on the past. But it was there that the soldier had to overcome the greatest fear, solely to fulfill his duty. They fought not for slogans, but for the comrade beside them and for a simple faith in tomorrow."
1. Unique Structure: Two Fronts – One Shared Pain
The gravity and value of the book lie in its rare contrasting structure:
Part One: The battlefield diary of the People's Army of Vietnam soldier, Đào Chí Thành – Leaving the Lecture Hall.
Part Two: The memoir of the Republic of Vietnam Marine Corps soldier, Nguyễn Thanh Quang – Quảng Trị in Me.
These two parallel narratives break down the conventional "us vs. them" barrier, allowing the reader to fully grasp the brutality of war from both sides. Despite different ideals, they were all young men swept into the conflict, facing scarcity, hardship, and imminent death. They all had moments of loneliness, fear, and the pride of a soldier. The book helps us realize that beneath the uniforms, they were all human.
2. The Message of Reconciliation and Tolerance
The work does not delve into tactical analysis but focuses on the emotions and inner thoughts of the participants. Nguyễn Thụy Kha skillfully placed the memories of the two soldiers side by side, allowing the reader to feel and contrast them naturally. The greatest emotional impact lies in the eventual meeting, conversation, and sharing between Mr. Thành and Mr. Quang, transforming adversaries into soulmates, closing the past with respect for each other's memories.
"Quảng Trị Memoirs" is a gentle yet powerful reminder of the value of peace and the necessity of moving beyond hatred for coexistence.
"Today, I see flares bursting across the Thạch Hãn night sky. That light is neither day nor night; it is the light of naked truth. It illuminates every ravaged face, every wound, and every unfinished dream. When the shelling ceased, we survived another day, but no one knew if they would see that light again tomorrow."
"Quảng Trị Memoirs" is a deeply emotional historical document, a moving tribute to those who sacrificed their youth on the battlefield. More importantly, it is a profound lesson in humanity and a small key that opens the door to reconciliation, helping the current generation understand that: peace is not self-evident but a precious heritage paid for with the blood and tears of both sides.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét