[Sách] Lẽ thường - Thomas Paine

"Một quốc gia không được sinh ra để phục vụ lợi ích của một vị vua, mà là để bảo vệ quyền tự nhiên của con người."

Chiến tranh tạo một luồng di cư của tri thức. Nước Mỹ là một trong những đại diện tiêu biểu cho luồng di cư có chủ đích được sự hỗ trợ từ chính phủ đằng sau. Giấc mơ Mỹ được tạo từ những con người khát vọng về một miền đất hứa, kết nối tri thức cộng hưởng một môi trường tạo ra những tuyệt tác. "Lẽ thường" đi theo con đường đó.  

Áp lực tạo ra kim cương.

Một tiểu luận cực kỳ sắc sảo và được "tặng kèm" phần phụ lục với "Thư ngỏ gửi hội những người theo đạo Quaker (Tin Lành)" của thời đại lịch sử nước Mỹ của hai trăm năm trước khi còn nằm dưới ách thuộc địa của Anh.

Trong lịch sử nhân loại, có những cuốn sách không chỉ mang tính học thuật mà còn thổi bùng lên ngọn lửa thay đổi toàn bộ xã hội. Lẽ Thường (Common Sense) của Thomas Paine là một tác phẩm như vậy. Xuất bản vào năm 1776, giữa lòng cuộc cách mạng giành độc lập của Mỹ, tác phẩm không chỉ là một lời kêu gọi mà còn là tuyên ngôn về tự do, công lý và quyền con người.

Sự lập luận chặt chẽ đi từ việc phân tích chính quyền Anh thời bấy giờ đến luận về năng lực của nước Mỹ với các luận chứng về việc cần thiết để Độc lập khi nước Mỹ nổi lên là một thương cảng tự do của thế giới. Sức mạnh kinh tế và năng lực nội tại đủ để đứng dậy và tìm tự do

"Vì ta đang để lại món nợ to lớn cho con cháu chúng ta nên ta phải làm việc để trả món nợ đó, nếu không, ta phải sử dụng món nợ đó một cách nhỏ mọn và bần tiện. Để tìm ra con đường thực hiện bổn phận của ta một cách đúng đắn, ta phải nắm tay con cháu mình đi và nhắn tới đời sống tương lai xa hơn, ở chốn đó ta sẽ thấy triển vọng của tương lai mà ta không thể thấy được vì bị một số những thành kiến và nổi sợ che khuất đi"

Một giọng văn mạnh mẽ, trực diện

Paine viết với giọng văn mạnh mẽ, không vòng vo và nhắm thẳng vào những vấn đề cốt lõi. Ông phản đối chế độ quân chủ và bác bỏ sự cai trị của nước Anh đối với các thuộc địa Bắc Mỹ. Theo Paine, ý tưởng rằng một vị vua có thể cai trị cả một quốc gia chỉ vì dòng máu hoàng gia là phi lý và đi ngược lại với lẽ thường.

"Chế độ quân chủ, tự thân nó, không khác gì một sự xúc phạm đối với nhân loại."

Lập luận sắc bén và dễ hiểu

Một trong những điểm mạnh của Lẽ Thường là cách Paine sử dụng ngôn ngữ đơn giản, dễ hiểu nhưng vẫn đầy sức thuyết phục. Ông không viết cho các học giả mà viết cho người dân, những người đang khát khao một cuộc sống tự do và bình đẳng. Với cách tiếp cận trực diện, ông đã khiến những ý tưởng vốn mang tính triết học trở nên gần gũi hơn với công chúng.

"Lý do mà chính phủ tồn tại là để bảo vệ quyền tự nhiên của con người, và khi nó không làm được điều đó, nó phải được thay thế."

Kêu gọi hành động và khơi dậy tinh thần độc lập

Paine không chỉ đưa ra các lập luận phản đối chế độ quân chủ mà còn thúc giục người dân Mỹ giành lấy độc lập. Ông tin rằng chỉ có sự tự trị mới mang lại hòa bình lâu dài. Cuốn sách như một hồi chuông thức tỉnh, giúp người dân hiểu rằng tự do không phải là thứ được ban phát, mà phải tự mình giành lấy.

"Không một con người nào có quyền cai trị đồng loại như thể họ là tài sản."

Giá trị vượt thời gian

Mặc dù Lẽ Thường được viết trong bối cảnh cuộc cách mạng Mỹ, nhưng những ý tưởng về tự do, công lý, và quyền con người trong tác phẩm vẫn còn nguyên giá trị trong thế giới hiện đại. Paine nhắc nhở chúng ta rằng mọi chính quyền chỉ tồn tại vì lợi ích của người dân, và khi nó thất bại, người dân có quyền đứng lên thay đổi.

Lẽ Thường không chỉ là một cuốn sách lịch sử mà còn là một ngọn hải đăng soi sáng cho những ai đang đấu tranh vì tự do và quyền con người. Bằng ngôn từ mạnh mẽ, lập luận sắc bén, và tinh thần lạc quan, Thomas Paine đã viết nên một tác phẩm trường tồn với thời gian.

"Tương lai của nhân loại không nằm trong tay những kẻ cai trị, mà nằm trong tay chính chúng ta, những con người bình thường."

Lẽ Thường không chỉ là một cuốn sách, mà còn là một lời kêu gọi, một ngọn lửa truyền cảm hứng, và một lời nhắc nhở rằng tự do luôn bắt đầu từ chính ý chí của mỗi người.

https://doisales.com.vn/index.php/2025/01/08/sach-le-thuong-thomas-paine-common-sense/

***

"A nation is not born to serve the interests of a king but to protect the natural rights of its people."

War creates a wave of intellectual migration. America is one of the prime examples of a deliberate migration supported by government initiatives. The American Dream was built by individuals with aspirations for a promised land, connecting knowledge and fostering an environment that produces masterpieces. Common Sense follows this path.

Pressure creates diamonds.

This essay, remarkably sharp, comes with an appendix featuring "An Open Letter to the Quakers" of the American historical era over two hundred years ago when the country was still under British colonial rule.

In the history of humanity, there are books that not only hold academic value but also ignite flames that transform entire societies. Common Sense by Thomas Paine is one such work. Published in 1776, in the midst of the American Revolution for independence, it was not merely a call to action but also a declaration of freedom, justice, and human rights.

A tightly reasoned argument

Paine begins with an analysis of the British government of his time and progresses to evaluate America's potential, providing arguments on why independence was necessary. He envisioned America as a free-trade port for the world. The country's economic strength and inherent capabilities were enough to rise and claim freedom.

"Because we are leaving a great debt to our descendants, we must work to repay it; otherwise, we would use that debt in a petty and miserable manner. To find the right path to fulfill our duty, we must take the hands of our children and look toward a far future, where we shall see the prospects of what lies ahead, unclouded by prejudices and fears."

A powerful, direct tone

Paine writes with a forceful tone, addressing core issues head-on without detours. He opposes monarchy and rejects British rule over the North American colonies. According to Paine, the idea that a king can govern an entire nation simply due to royal bloodline is absurd and contrary to common sense.

"Monarchy, in itself, is nothing more than an insult to humanity."

Sharp and accessible arguments

One of the strengths of Common Sense lies in Paine's use of simple, accessible language that remains compelling. He wrote not for scholars but for the people—those yearning for a life of freedom and equality. By adopting this direct approach, he made philosophical ideas approachable for the public.

"The reason government exists is to protect the natural rights of the people, and when it fails to do so, it must be replaced."

A call to action and awakening of independence

Paine not only presented arguments against monarchy but also urged Americans to fight for independence. He believed that only self-governance could bring lasting peace. The book served as a wake-up call, helping people realize that freedom is not given but must be claimed by oneself.

"No human being has the right to rule over another as if they were property."

Timeless value

Although Common Sense was written in the context of the American Revolution, its ideas of freedom, justice, and human rights remain relevant in the modern world. Paine reminds us that all governments exist for the benefit of the people, and when they fail, it is the people's right to rise and bring about change.

Common Sense is not just a historical book but a beacon for anyone fighting for freedom and human rights. With powerful language, sharp reasoning, and an optimistic spirit, Thomas Paine created a timeless work.

"The future of humanity does not lie in the hands of rulers, but in our own hands as ordinary people."

Common Sense is more than just a book—it is a call to action, a spark of inspiration, and a reminder that freedom always begins with the will of the individual.