[Sách] Lịch sử cơ đốc giáo Việt Nam - Trịnh Vĩnh Thường

 "Lịch sử không chỉ là những sự kiện đã qua, mà còn là ánh sáng soi đường cho tương lai."

Một quyển sách bị chia tách. Đó là cảm giác của bản thân khi đọc; như thể một bức tranh lớn đã bị cắt một mãng lớn của hành trình đạo Thiên Chúa du nhập vào Châu Á; theo chân con đường thuộc địa, được khởi lên về việc khám phá thế giới đầy cao đẹp, chỉ còn vỏn vẹn lại vài trang ở gần cuối sách để nói về hành trình này.

Cuốn sách "Lịch sử Cơ Đốc Giáo Việt Nam" của Trịnh Vĩnh Thường không chỉ là một khảo cứu công phu về sự hình thành và phát triển của Cơ Đốc Giáo tại Việt Nam, mà còn là một bức tranh sống động về sự hòa nhập, đấu tranh và phát triển của đức tin trong bối cảnh văn hóa, chính trị và xã hội Việt Nam qua nhiều thế kỷ.

"Đức tin không nảy nở trong môi trường dễ dàng, mà được tôi luyện qua thử thách."

Rạng rỡ đường truyền đạo, đằng sau là máu và nước mắt. Cơ Đốc Giáo đến Việt Nam vào thế kỷ XVI qua các nhà truyền giáo phương Tây, chủ yếu là các giáo sĩ Bồ Đào Nha, Tây Ban Nha và Pháp. Họ mang theo không chỉ lời rao giảng về Chúa, mà còn cả những xung đột văn hóa, chính trị với triều đình phong kiến và tín ngưỡng truyền thống.

"Hạt giống đức tin được gieo xuống đất khô cằn, nhưng chính trong thử thách, nó vươn lên mạnh mẽ."

Một trong những điểm sáng của cuốn sách là cách Cơ Đốc Giáo hòa nhập vào văn hóa Việt Nam. Không giống như ở phương Tây, nơi Cơ Đốc Giáo có nền tảng vững chắc từ lâu đời, tại Việt Nam, tôn giáo này phải đối mặt với tam giáo truyền thống (Nho – Phật – Lão).

Nhưng thay vì xung đột, Cơ Đốc Giáo ở Việt Nam đã có sự điều chỉnh để tạo nên một phiên bản rất riêng, vừa giữ nguyên tinh thần Kinh Thánh, vừa tôn trọng bản sắc dân tộc.

"Đức tin không xóa bỏ bản sắc, mà làm phong phú thêm những gì đã có."

Những Nhân Vật Góp Phần Định Hình Lịch Sử

Bên cạnh các giáo sĩ phương Tây, cuốn sách cũng làm nổi bật vai trò của những tín đồ người Việt tiên phong, những người đã tiếp nhận đức tin và dấn thân vào hành trình truyền giáo trong chính cộng đồng mình.

🌿 Giám mục Pierre Lambert de la Motte – Người đặt nền móng cho hệ thống giáo hội tại Việt Nam.

🌿 Philiphê Bỉnh – Một linh mục Việt Nam đã ghi chép lại nhiều tài liệu quan trọng về giáo hội trong thời kỳ cấm đạo.

🌿 Các Thánh tử đạo Việt Nam – Những người sẵn sàng hy sinh mạng sống vì đức tin, để rồi sau này được phong thánh, trở thành biểu tượng của lòng trung kiên.

"Lịch sử không chỉ ghi danh những người chiến thắng, mà còn vinh danh những người giữ vững niềm tin."

Dù bạn là một tín hữu hay chỉ đơn thuần là người yêu lịch sử, "Lịch sử Cơ Đốc Giáo Việt Nam" vẫn sẽ mang đến cho bạn một cái nhìn sâu sắc về hành trình của đức tin giữa lòng dân tộc.

Cuốn sách không chỉ kể lại quá khứ mà còn gợi mở những suy nghĩ về vai trò của Cơ Đốc Giáo trong xã hội hiện đại. Đó là một tôn giáo đồng hành cùng dân tộc, không chỉ trong thử thách mà còn trong những đóng góp xây dựng đất nước.

"Đức tin không chỉ là lời nói, mà còn là hành động. Không chỉ là lịch sử, mà còn là hiện tại và tương lai."

***

"History is not merely a record of past events, but a guiding light for the future."

A fragmented book. That was the feeling I had while reading—it was as if a great painting had a significant portion cut out, omitting much of the journey of Christianity’s arrival in Asia. The grand narrative of exploration and colonization, which shaped this religious expansion, is reduced to just a few pages at the book’s end.

Trịnh Vĩnh Thường’s The History of Christianity in Vietnam is not merely a meticulous study of how Christianity was introduced and developed in Vietnam. It is a vivid portrayal of faith’s integration, struggles, and growth within the cultural, political, and social landscapes of Vietnam over centuries.

"Faith does not flourish in ease; it is forged through trials."

The Glorious Mission, the Blood and Tears Behind It

Christianity arrived in Vietnam in the 16th century through Western missionaries, primarily from Portugal, Spain, and France. They did not only bring the message of Christ but also cultural and political tensions with the feudal court and traditional beliefs.

"The seeds of faith were sown in barren land, yet through hardships, they grew strong."

One of the book’s most striking aspects is how Christianity adapted to Vietnamese culture. Unlike in the West, where Christianity had deep historical roots, in Vietnam, it had to coexist with the country’s long-standing religious traditions—Confucianism, Buddhism, and Taoism.

Rather than clashing, Christianity in Vietnam underwent transformations to create a unique version—one that remained faithful to the Bible while respecting national identity.

"Faith does not erase identity; it enriches what already exists."

The Figures Who Shaped History

Alongside Western missionaries, the book highlights Vietnamese pioneers who embraced Christianity and dedicated themselves to spreading the faith within their own communities.

🌿 Bishop Pierre Lambert de la Motte – The key figure in establishing the ecclesiastical system in Vietnam.

🌿 Philiphê Bỉnh – A Vietnamese priest who documented crucial records of the Church during the era of persecution.

🌿 The Vietnamese Martyrs – Those who sacrificed their lives for their faith, later canonized as saints and symbols of unwavering devotion.

"History does not only honor the victors but also those who remained steadfast in their faith."

A Book for Believers and History Enthusiasts Alike

Whether you are a Christian or simply a lover of history, The History of Christianity in Vietnam offers profound insights into the faith’s journey within the nation.

More than just recounting the past, the book invites reflection on Christianity’s role in modern society—not as a foreign influence but as a religion that has walked alongside the Vietnamese people, through both trials and contributions to the nation’s progress.

"Faith is not just words; it is action. It is not only history but also the present and the future."

Nhật ký của cha - Merci - Kiếm tiền để làm gì? (Dad's diary - Merci - Why you want to make money?)

Kiếm tiền bằng cách nào? Thằng nhóc đã hỏi ông già. Sài Gòn vừa ở một Xuân tận, người người chuẩn bị cho một thanh minh.

Chuyện. Buổi tối sau bữa cơm, trong góc nhà nhỏ hẹp, ánh sáng trắng hắt lên bàn mặt đá với nhưng vân tạo hình ngẩu hứng, nơi ông già vẫn loay hoay với bản thảo dang dở của mình – "Ngược dòng để lớn", một bản thảo ông già phải tranh thủ vì có đứa nhóc hứng thú về một đề tài.

Thường. Hai đứa nhỏ hơn vẫn chơi đùa ríu rít, chẳng màng đến chuyện kiếm tiền. Nhưng ở góc kia, Merci – thằng nhóc mười hai tuổi, đã cao gần 1m6, chậm rãi lật giở những trang sách, đôi mắt lấp lánh sự say mê.

Tình cờ. Thằng nhóc vừa tìm thấy quyển sách này trong thư viện trường. Sau nhiều lần cố đọc các bản thảo của ông già nhưng không hiểu, mấy câu chuyện chẳng đầu chẳng cuối, chẳng tên chẳng tuổi, chỉ biết rằng đó là một nhân vật. Thế thôi.

 

Chú nhóc Merci quyết định tự mình khám phá. Sách viết rằng: "Người giàu bắt tiền làm việc cho mình". Câu nói ấy như một tia lửa lóe lên trong đầu Merci. Cậu ngẩng lên, ánh mắt sáng rỡ, nở một nụ cười lộ hết cả hàm răng trắng toát, quay sang trò chuyện với ông già: Quyển sách này viết giống như ba nói nè?  

Ông già dừng lại. Ngỡ ngàng. Thằng nhóc thật sự nghiêm túc về một đề tài, chứ không phải chỉ là gió thoảng mây trôi, nói đó rồi quên đó. 

Ông già hỏi: Con muốn kiếm tiền để làm gì?

Thằng nhóc trả lời ngay: Để con có thể tự lo cho bản thân, và có thể lo cho những người khác!

Ông già cười. Nụ cười như thể chân chim vừa nhún khỏi cành bay đi. 

Ông già hỏi: Vậy theo con tiền không phải là ông chủ?

Thằng nhóc lắc đầu, Ông già dựa lưng vào ghế, khoanh tay trầm ngâm: ”Tiền chỉ là một phương tiện. Nhưng nếu không biết cách dùng, con sẽ trở thành nô lệ của nó”

Ông già nghĩ về mỗi sớm tinh mơ, phóng xe đưa những đứa nhóc của mình đến trường, để rồi bắt đầu nhịp điệu của ngày, chui vào trong một chiếc hộp lớn, gõ phím, bàn luận cho đến hết ngày. 

Merci im lặng, nhíu mày suy nghĩ. Thằng nhóc nhớ lại những cuộc trò chuyện thoáng qua trong nhà. Những người lớn thường xuyên nói về chuyện kiếm tiền, tăng lương, lạm phát. Họ cứ mãi chạy theo đồng tiền, nhưng chẳng bao giờ có vẻ hài lòng.

• Ba ơi, trong công ty ba, có nhiều người đòi tăng lương không?

• Có chứ! - Ông già cười, nhấp một ngụm trà. - Rất nhiều. Ai cũng muốn lương cao hơn.

• Vậy họ cũng là nô lệ của tiền sao?

Ông già im lặng một chút, rồi gật đầu, ông già cũng là một trong số đó:

• Nếu họ chỉ kiếm tiền để chi tiêu, như thể tự thưởng cho mình sao những gì vất vả, rồi quay lại làm việc quần quật để tiếp tục kiếm tiền, thì đúng là vậy.

Merci nghĩ ngợi. Nếu làm việc chăm chỉ không đủ để giàu có, thì phải làm sao? Thằng nhóc mở lại quyển sách, đọc thêm một đoạn, rồi reo lên:

• Đây này ba! Sách nói tiền phải tạo ra tiền. Vậy làm sao để bắt tiền làm việc cho mình?

Ông già bật cười:

• Đó là một câu hỏi hay. Con có nhớ ba đã nói với con về ba bước trong quản lý tài chính không?

• Kiếm tiền - giữ tiền - tạo ra tiền! - Merci trả lời ngay lập tức. Thằng nhóc từng nghe ông già nói về điều này khi ông già nghiên cứu quỹ đầu tư, bảo hiểm. Lan man. Lý do ông già nghiên cứu là khi nhận ra đám trẻ của gen Z ấy, cũng bắt đầu ngổn ngang lòng trước sự đào thải nhanh chóng và trẻ hóa của guồng máy công nghiệp và cuộc sống; sức ép về việc phải thành công, làm giàu sớm, qua một talk show “mở lòng” của chàng trai trẻ gác lại công việc để bước theo tiếng gọi của đất nước trong một ngày nhập ngũ. 

• Đúng vậy. Kiếm tiền là bước đầu tiên. Nhưng nếu con chỉ kiếm mà không biết giữ, thì tiền sẽ trôi đi rất nhanh. Và nếu con chỉ giữ mà không biết cách làm nó sinh sôi, thì tiền mãi mãi chỉ là một con số trong ống heo của con mà thôi. 

Merci gật gù. Thằng nhóc nhớ những câu chuyện ông già kể về những người làm việc quần quật nhưng vẫn nghèo, và những người biết đầu tư dù kiếm ít nhưng vẫn giàu có. Đó không hẳn là lý thuyết, là một phần của lý thuyết. 

• Vậy con có thể làm gì để kiếm tiền?

Ông già mỉm cười:

• Hãy bắt đầu từ những việc nhỏ nhất. 

Thằng nhóc ngẩng người ra nhìn ông già. 

Ông già tiếp: Chẳng phải con thích nấu nướng và vẽ sao?  

Ông già hướng thằng nhóc tập trung vào những điều mình yêu thích và cũng là điểm mạnh của thằng nhóc lúc này. Nấu ăn và hội họa. Ánh mắt của Ông già bị hút vào hình ảnh thằng nhóc say sưa bên chiếc cọ ở mỗi đêm về; hay ở mỗi đầu sớm, tập trung vào trong mặt chảo, lòng nồi để bắt đầu cân đo, đong đếm những gia vị để cho kịp một món ăn vừa lòng. 

Merci chợt chững lại. Thằng nhóc nhớ những buổi tối mải mê làm bánh cùng em, không có thời gian đọc truyện tranh hay vẽ vời. Thằng nhóc thích kiếm tiền, nhưng cậu cũng thích hội họa. 

Lặng. Ông già không muốn trở thành một người chỉ chạy theo tiền bạc. Ông già muốn tập cho thằng nhóc của mình về yêu thương, đó là điều ông già may mắn được chia sẻ, cho đến tận giây phút này, ông già cũng phải đang thực tập với thằng nhóc của mình, để cố gắng đẩy thằng nhóc về phía trước, bầu trời còn rộng mở như thể "rồi mai đây con lớn, bay đi khắp mọi miền, con đừng quên con nhé, ba mẹ là quê hương"

Bầu trời ngoài kia vẫn rộng mở. Và Merci biết, thằng nhóc đang bước những bước đầu tiên trên hành trình hiểu về đồng tiền – và cả cuộc sống.

***

"How Do You Make Money?" The boy asked the old man.

Saigon had just passed the end of spring, and people were preparing for Thanh Minh.

A Story. After dinner, in the cramped little house, white light cast shadows on the stone table, its veins forming random patterns. The old man sat there, struggling with his unfinished manuscript—"Swimming Upstream to Grow". He had to make time for it because a certain boy was interested in the topic.

A Habit. The two younger children played and laughed, oblivious to money matters. But in a corner, Merci—the twelve-year-old boy, almost 1.6 meters tall—slowly flipped through the pages of a book, his eyes shining with fascination.

A Coincidence. The boy had just found this book in the school library. He had tried reading the old man’s drafts before, but they were just fragmented stories, without clear beginnings or endings, without names or dates—just a character, and that was it.

Merci decided to explore on his own. The book said: “The rich make money work for them.” That sentence sparked something in him. He looked up, grinning widely, revealing his bright white teeth.

“This book says the same thing you always tell me, Dad!”

The old man stopped, surprised. The boy was serious about a topic, not just casually bringing it up and then forgetting about it.

The old man asked, “Why do you want to make money?”

Without hesitation, the boy answered, “So I can take care of myself—and others too!”

The old man smiled. A smile as light as a bird lifting off a branch.

The old man asked, “So, do you think money is the master?”

The boy shook his head. The old man leaned back, arms crossed, and pondered.

“Money is just a tool. But if you don’t know how to use it, you will become its slave.”

The old man thought about his early mornings, rushing to take the kids to school before diving into the daily grind—sitting in a big box, typing, discussing, until the day was over.

Merci was silent, frowning in thought. He recalled snatches of adult conversations at home—always about making money, getting raises, inflation. They kept chasing money but never seemed satisfied.

“Dad, do people at your company ask for raises?”

“Of course!” The old man chuckled, taking a sip of tea. “A lot. Everyone wants a higher salary.”

“So… are they slaves to money too?”

The old man paused, then nodded. He was one of them.

“If they only make money to spend it, rewarding themselves for their hard work, then go back to working tirelessly for more—then yes, they are.”

Merci thought deeply. If working hard alone wasn’t enough to become rich, then what was? He flipped back to the book, reading further, then exclaimed:

“Look, Dad! The book says money must create more money. So… how do you make money work for you?”

The old man laughed.

“That’s a good question. Do you remember the three steps of financial management I told you about?”

“Make money—keep money—grow money!” Merci answered immediately. He had heard his dad talk about it while researching investments and insurance.

The old man nodded.

“Exactly. Making money is just the first step. If you only make it but don’t know how to keep it, it will slip away quickly. And if you only keep it without growing it, money will forever just be a number in your piggy bank.”

Merci nodded thoughtfully. He remembered his dad’s stories—about people who worked hard but remained poor, and those who invested wisely and became wealthy. It wasn’t just theory; it was part of life.

“So, what can I do to make money?”

The old man smiled.

“Start with what you love.”

The boy stared at him, puzzled.

The old man continued, “Don’t you love cooking and painting?”

He guided the boy toward his passions, his strengths—cooking and art. The old man’s mind flashed with images of Merci, engrossed in his brushstrokes late into the night, or carefully measuring ingredients for a dish in the early morning.

Merci hesitated. He recalled the evenings spent baking with his siblings, leaving no time for comic books or drawing. He liked making money, but he also loved art.

Silence.

The old man didn’t want to be someone who only chased money. He wanted to teach his son about love—something he himself was still learning, practicing alongside his son, pushing him forward while reminding him:

"One day, my child, you will grow up and fly far. But don’t forget, your parents are always your home."

The sky outside stretched vast and open. And Merci knew—he was taking his first steps, not just in understanding money, but in understanding life.

[Sách] Thấu hiểu khách hàng - Đặng Thúy Hà

 "Khách hàng không mua sản phẩm – họ mua trải nghiệm, cảm xúc và giá trị mà sản phẩm đó mang lại."

Một lần. Đám trẻ rộn ràng tham gia thiết kế một hành trình khách hàng; những con người đã quen thuộc đến gần chục năm hơn. Tất cả đều ngỡ ngàng với kiến thức mới ta, cũ người. Chuyện. Đấy là của ngày hôm qua. 

Một bận. Bản thân hỏi cô nhóc làm bộ phận sản phẩm về chân dung của một khách hàng ra sao, tất cả lại là đang chờ đợi việc phân tích, tổng hợp dữ liệu của một bộ phận thuộc về rủi ro. Khổ. Cha chung chẳng ai khóc. Một gã sống lâu lại cứ thích ngóc đầu hỏi mấy câu chuyện đâu đâu...Lạ. Giờ gã quay sang trò chuyện với AI.

Khách hàng thực sự muốn gì?

Nếu chỉ dừng lại ở các con số thống kê hay nghiên cứu thị trường khô khan, doanh nghiệp sẽ khó lòng chạm tới trái tim khách hàng. Tác giả chỉ ra rằng đằng sau mỗi quyết định mua sắm là những động lực sâu xa như cảm xúc, niềm tin và thói quen.

"Thương hiệu không phải là logo hay slogan – mà là cách khách hàng cảm nhận khi nhắc đến bạn."

Điều này có nghĩa là việc xây dựng thương hiệu không chỉ nằm ở sản phẩm, mà còn ở cách doanh nghiệp tạo ra trải nghiệm độc đáo, khiến khách hàng muốn gắn bó lâu dài.

Tâm lý khách hàng và nghệ thuật thuyết phục

Một trong những điểm sáng của sách là cách tác giả phân tích tâm lý khách hàng qua những mô hình và tình huống thực tế. Bạn sẽ hiểu rõ hơn về:

Hiệu ứng chim mồi – vì sao khách hàng sẵn sàng chi tiền nhiều hơn khi có một lựa chọn mang tính so sánh?

Nguyên tắc khan hiếm – tại sao những sản phẩm “phiên bản giới hạn” luôn cháy hàng?

Sức mạnh của cộng đồng – làm sao để khách hàng không chỉ mua mà còn tự nguyện quảng bá sản phẩm cho bạn?

"Khách hàng không trung thành với sản phẩm – họ trung thành với những thương hiệu mang lại giá trị cho họ."

Điều này đặt ra một câu hỏi quan trọng: doanh nghiệp đang bán sản phẩm, hay đang tạo ra một giá trị mà khách hàng thực sự cần?

Không chỉ dành cho những người làm marketing, Thấu Hiểu Khách Hàng còn phù hợp với bất kỳ ai muốn nắm bắt tâm lý người tiêu dùng. Với văn phong rõ ràng, gần gũi và đầy ví dụ thực tế, cuốn sách giúp người đọc áp dụng ngay vào công việc kinh doanh của mình.

"Chinh phục khách hàng không phải là bán cho họ một lần, mà là khiến họ quay lại mãi mãi."

***

"Customers don’t buy products – they buy experiences, emotions, and the value a product brings."

One time. The young team eagerly participated in designing a customer journey, even though they had been working together for nearly a decade. Everyone was surprised by new knowledge—new to them, but old to others. That was yesterday’s story.

Another time. I asked the lady, who works in the product department, about the customer portrait; the answer was the same: waiting for analysis and data aggregation from a department responsible for risk assessment. A classic case of "everyone’s responsibility, yet no one takes ownership." An old-timer like me, always sticking his nose into random questions... Strange. Now, I turn to AI for conversation.

What Do Customers Really Want?

If businesses only rely on dry statistics and market research, they will struggle to touch the hearts of their customers. The author points out that behind every purchase decision lies deeper motivations such as emotions, beliefs, and habits.

"A brand is not just a logo or a slogan – it is how customers feel when they think of you."

This means that brand building is not just about the product itself but also about how businesses create unique experiences that make customers want to stay.

Customer Psychology and the Art of Persuasion

One of the book’s highlights is how the author analyzes customer psychology through practical models and real-life scenarios. You will gain insights into:

The Decoy Effect – Why are customers willing to spend more when given a comparative choice?

The Principle of Scarcity – Why do “limited edition” products always sell out?

The Power of Community – How can businesses encourage customers not only to buy but also to voluntarily promote their products?

"Customers are not loyal to products – they are loyal to brands that bring them value."

This raises an important question: Are businesses selling products, or are they creating value that customers truly need?

A Practical Guide for Businesses

Understanding Customers is not just for marketers—it is valuable for anyone looking to grasp consumer psychology. With clear, relatable language and real-world examples, this book helps readers apply its lessons directly to their businesses.

"Winning over customers is not about selling to them once – it’s about making them come back forever."

[Sách] Kinh doanh thời trang -Trần Viết Hưng

 "Để thành công trong kinh doanh thời trang, việc nắm bắt nhu cầu và sở thích của khách hàng là yếu tố then chốt."​

Tất cả đều có cái giá của nó; bản thân ít nhiều cảm nhận những thăng trầm đó của tác giả, để rồi trong lòng mình dội lên một niềm hân hoan về việc đang lấn sang một con đường mới, hướng đến những con người trẻ để nếu có phải trả giá, thì cái giá đó ít thôi, dù chỉ là về mặt thời gian. 

 ​"Kinh Doanh Thời Trang – 8 Bước Xây Dựng, Vận Hành Và Phát Triển Shop Quần Áo Của Bạn" của tác giả Trần Viết Hưng là một hướng dẫn thực tiễn dành cho những ai muốn khởi nghiệp hoặc phát triển trong lĩnh vực kinh doanh thời trang. Với kinh nghiệm 12 năm trong ngành, tác giả chia sẻ những bước đi cụ thể và chiến lược hiệu quả để xây dựng và vận hành một cửa hàng thời trang thành công.​

Cuốn sách được chia thành hai phần chính:​

Phần 1: Sức hấp dẫn của thời trang – Giúp độc giả hiểu rõ về lĩnh vực thời trang và lý do tại sao có thể bắt đầu kinh doanh ngay từ hôm nay.​

Phần 2: 8 bước xây dựng, vận hành và phát triển shop quần áo – Cung cấp lộ trình chi tiết từ việc nghiên cứu thị trường, lựa chọn sản phẩm, đến chiến lược marketing và quản lý tài chính.​

Một trong những điểm đáng chú ý của sách là việc tác giả nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hiểu rõ khách hàng mục tiêu và xu hướng thị trường. 

Ngoài ra, tác giả cũng đề cập đến việc xây dựng thương hiệu và tạo dấu ấn riêng trong thị trường cạnh tranh: "​Thương hiệu không chỉ là tên gọi, mà còn là cảm xúc và trải nghiệm mà khách hàng nhận được."​

Cuốn sách không chỉ dừng lại ở lý thuyết mà còn đưa ra những ví dụ thực tế và bài học kinh nghiệm từ chính hành trình của tác giả. Với văn phong dễ hiểu và gần gũi, "Kinh Doanh Thời Trang" là một tài liệu hữu ích cho cả những người mới bắt đầu và những ai đang tìm kiếm cách cải thiện hoạt động kinh doanh thời trang của mình.

***

"To succeed in the fashion business, understanding customer needs and preferences is the key factor."

Everything comes at a price; I could somewhat relate to the ups and downs the author has experienced, which sparked a sense of excitement within me about venturing into a new path—one that connects with young people. And if a price must be paid, let it be small, even if it’s only in terms of time.

"Fashion Business – 8 Steps to Build, Operate, and Grow Your Clothing Store" by Trần Viết Hưng is a practical guide for those looking to start or expand their fashion business. With 12 years of experience in the industry, the author shares concrete steps and effective strategies to establish and manage a successful fashion store.

The book is divided into two main sections:

Part 1: The Appeal of Fashion – Helps readers gain a clear understanding of the fashion industry and why they can start their business today.

Part 2: 8 Steps to Build, Operate, and Develop a Clothing Store – Provides a detailed roadmap, from market research and product selection to marketing strategies and financial management.

One of the book’s highlights is the emphasis on understanding target customers and market trends.

Additionally, the author discusses brand building and creating a unique presence in a competitive market:

"A brand is not just a name; it is the emotions and experiences that customers receive."

The book goes beyond theory, offering real-life examples and lessons drawn from the author's own journey. With an easy-to-understand and engaging writing style, Fashion Business is a valuable resource for both beginners and those looking to refine their fashion business operations.

[Sách] Franny và Zooey - J.D.Salinger

 "Mọi người đều muốn một cuộc đời tinh thần, nhưng không ai muốn chịu đau khổ để đạt được nó."

Tôi đi tìm tôi, đề tài đầy ma mị lôi kéo tác giả đi từ một "Bắt Trẻ Đồng Xanh" giờ đến "Franny và Zooey" trước hiện thực cuộc sống mơ hồ, áp lực và thôi thúc con người ta quay trở lại với bản năng cố hữu của mình, tìm mọi cách chối bỏ trong sự thu mình lại. Miên man.

J.D. Salinger không viết những câu chuyện đơn giản. Ông vẽ ra những mảnh vỡ của tâm hồn con người, rồi để chúng tự trôi trong dòng chảy của ngôn từ, vừa sắc sảo, vừa u hoài. Franny và Zooey là một tác phẩm như vậy – một cuốn tiểu thuyết không có cốt truyện kịch tính nhưng lại ám ảnh bởi những cuộc đối thoại đầy chiều sâu, những hoài nghi hiện sinh và nỗi cô đơn của những con người thông minh nhưng lạc lõng.

Franny và Zooey là hai truyện ngắn liên kết với nhau, kể về hai người con út trong gia đình Glass – một gia đình trí thức với những đứa trẻ thần đồng từng tham gia chương trình radio nổi tiếng từ nhỏ.

Phần Franny xoay quanh cuộc trò chuyện giữa Franny Glass và bạn trai Lane. Giữa một bữa trưa sang trọng, Franny đột nhiên sụp đổ, mệt mỏi và mất phương hướng. Cô bị ám ảnh bởi cuốn The Way of a Pilgrim và câu thần chú “Lạy Chúa Giê-su, xin thương xót con” – một phương pháp cầu nguyện liên tục để đạt đến sự giác ngộ. Franny tìm kiếm điều gì đó vượt qua những giả tạo và phù phiếm của cuộc đời, nhưng càng tìm kiếm, cô càng trở nên bế tắc.

"Mọi thứ thật tầm thường, tất cả chỉ là trò hề... Ai cũng cố gắng tỏ ra thông minh, ai cũng muốn được chú ý, nhưng chẳng ai thực sự quan tâm đến điều gì cả."

Phần Zooey diễn ra tại nhà Glass, nơi Franny rơi vào trạng thái khủng hoảng tinh thần. Người anh trai Zooey, dù châm biếm và có phần cay độc, lại chính là người kéo Franny khỏi vũng lầy hoài nghi. Trong một cuộc đối thoại dài và căng thẳng, Zooey không ngừng chất vấn và thử thách niềm tin của em gái, khiến Franny dần nhận ra bản chất thực sự của tâm linh và ý nghĩa cuộc sống.

"Em không thể chỉ cầu nguyện để tránh xa thế giới, rồi mong chờ tìm thấy ý nghĩa. Ý nghĩa không nằm ngoài kia, nó ở ngay trong từng khoảnh khắc, từng con người em gặp."

Điều khiến Franny và Zooey trở nên đặc biệt chính là cách Salinger đặt ra những câu hỏi mà không cần một câu trả lời rõ ràng. Franny khủng hoảng vì cô nhìn thấy sự giả dối ở mọi nơi, nhưng cô cũng không biết mình đang tìm kiếm điều gì.

Cô khao khát một đời sống tinh thần nhưng lại bị mắc kẹt trong những mâu thuẫn của chính mình:

Cô muốn buông bỏ cái tôi, nhưng lại không ngừng bám víu vào nó.

Cô ghét sự giả tạo của xã hội, nhưng chính cô cũng bị cuốn vào sự giả tạo đó.

Cô tìm đến tôn giáo để giải thoát, nhưng lại dùng nó như một cách để chạy trốn.

Zooey, dù có vẻ cứng rắn và thực tế hơn, cũng không hẳn là một người có tất cả câu trả lời. Anh cũng lạc lõng, cũng hoang mang, nhưng thay vì trốn tránh, anh chọn cách đối diện với nó. Cuộc trò chuyện giữa hai anh em không chỉ là một cuộc đối thoại gia đình, mà còn là một cuộc vật lộn giữa hai quan niệm sống: giữa hoài nghi và niềm tin, giữa lý trí và tâm linh.

"Đừng làm điều gì chỉ vì muốn trở thành một vị thánh. Hãy làm vì Chúa đang xem, ngay cả khi đó chỉ là việc đánh răng."

Salinger không viết theo cách thông thường. Ông không giảng giải, không đưa ra kết luận, mà để nhân vật tự tranh luận, tự bối rối, tự tìm kiếm. Đọc Franny và Zooey giống như nghe lỏm một cuộc trò chuyện dài, nơi từng câu nói đều mang một tầng nghĩa sâu sắc hơn vẻ ngoài của nó.

Những đoạn hội thoại của Salinger rất thật – không màu mè, không trau chuốt – nhưng lại có sức mạnh lay động. Ông khiến người đọc nhận ra chính mình trong những băn khoăn của Franny, trong sự mỉa mai của Zooey, trong những khoảng lặng kéo dài giữa những câu chữ.

"Càng thông minh, người ta càng khổ sở. Thế giới không ưu ái những kẻ suy nghĩ quá nhiều."

Không có cao trào, không có những cú ngoặt bất ngờ, nhưng Franny và Zooey vẫn có thể khiến người ta suy nghĩ hàng giờ sau khi gấp sách lại. Nó đặt ra những câu hỏi về tôn giáo, về bản chất con người, về ý nghĩa của cuộc đời – những câu hỏi mà ai cũng sẽ đối mặt vào một thời điểm nào đó.

Salinger không nói rằng Franny đúng hay Zooey đúng. Ông để họ giằng co, để họ tranh cãi, để họ vật lộn với chính mình. Và chính điều đó làm cho cuốn sách trở nên chân thực và ám ảnh.

Nếu bạn đã từng cảm thấy mệt mỏi với thế giới xung quanh, từng đặt câu hỏi về ý nghĩa của cuộc đời, từng cảm thấy lạc lõng ngay cả giữa những người thân yêu – Franny và Zooey có thể sẽ là một tấm gương phản chiếu chính bạn.

"Chúng ta không cần phải tìm kiếm ý nghĩa ở đâu xa. Nó ở ngay đây, trong những điều nhỏ bé nhất, ngay trong chính cách chúng ta sống mỗi ngày."

***

"Everyone wants a spiritual life, but no one wants to suffer to achieve it."

Seeking oneself—a haunting theme that has drawn the author from The Catcher in the Rye to Franny and Zooey, in a world blurred by reality, pressure, and the primal urge to retreat inward, rejecting everything in silent withdrawal. Drifting.

J.D. Salinger doesn’t write simple stories. He paints the fragments of the human soul, letting them drift in the flow of his words—both sharp and melancholic. Franny and Zooey is one such work—a novel without dramatic plots, yet haunting in its depth-filled dialogues, existential doubts, and the loneliness of brilliant yet misplaced minds.

Franny and Zooey consists of two interconnected short stories, focusing on the youngest members of the Glass family—an intellectual family whose child prodigies had once been radio show stars.

The Franny section revolves around a conversation between Franny Glass and her boyfriend, Lane. During an elegant lunch, Franny suddenly collapses—exhausted, disoriented. She is obsessed with The Way of a Pilgrim and the ceaseless repetition of the Jesus Prayer—“Lord Jesus Christ, have mercy on me”—a method of unbroken prayer aimed at enlightenment. She seeks something beyond the artificial and the trivial, but the more she searches, the more she feels trapped.

"Everything is so phony, everything is just a game... Everyone wants to sound smart, everyone wants attention, but no one really cares about anything."

The Zooey section takes place at the Glass family home, where Franny sinks deeper into her spiritual crisis. Her older brother, Zooey—sarcastic and sharp-tongued—becomes the one to pull her out of her spiral. In a long, intense dialogue, Zooey challenges Franny’s beliefs, pushing her toward a deeper realization of spirituality and life’s meaning.

"You can’t just pray to escape the world and expect to find meaning. Meaning isn’t out there—it’s in every moment, in every person you meet."

What makes Franny and Zooey so compelling is how Salinger poses questions without offering definitive answers. Franny is lost because she sees falseness everywhere, yet she doesn't know what she’s truly searching for.

She longs for a spiritual life but is trapped in her contradictions:

She wants to let go of the self, yet clings to it desperately.

She despises the phoniness of society, yet she, too, is caught in its web.

She turns to religion for salvation, yet uses it as a means to escape.

Zooey, though seemingly tougher and more pragmatic, does not necessarily have all the answers. He, too, is lost—uncertain—but instead of running, he chooses to confront it. Their conversation is not just a sibling dialogue but a battle between two ways of seeing the world: between doubt and faith, intellect and spirituality.

"Don’t do something just to become a saint. Do it because God is watching, even if it’s just brushing your teeth."

Salinger doesn’t write in conventional ways. He doesn’t preach, doesn’t conclude—he lets his characters argue, falter, and seek. Reading Franny and Zooey feels like eavesdropping on a long conversation where every sentence holds a deeper layer beneath its surface.

Salinger’s dialogues are raw—not ornate, not embellished—yet deeply stirring. He makes readers recognize themselves in Franny’s anxieties, in Zooey’s sarcasm, in the long silences between words.

"The smarter you are, the more miserable you become. The world does not favor those who think too much."

There are no climaxes, no sudden twists, yet Franny and Zooey lingers in the mind long after the book is closed. It raises questions about religion, human nature, and the meaning of life—questions that everyone must face at some point.

Salinger does not declare Franny right or Zooey right. He lets them wrestle, argue, and struggle with themselves. And that is what makes this book so real and haunting.

If you have ever felt exhausted by the world around you, questioned the meaning of life, or felt lost even among loved ones—Franny and Zooey might just be a mirror reflecting your own thoughts.

"We don’t need to seek meaning in distant places. It’s right here, in the smallest things, in the very way we live each day."

[Sách] Hoàng hậu Đỏ - Matt Ridley

 

"Trong cuộc đua tiến hóa, không có kẻ chiến thắng tuyệt đối, chỉ có những kẻ không đủ nhanh sẽ bị bỏ lại phía sau."

Trần trụi, trần tục hay thoát tục chẳng qua là cách nhìn. Việc nổi lên ý kiến liên quan đến việc tháo xuống và gắn lên, hai bức tượng nử thần bán khỏa thân trước một nhà hát Opera thành phố Hồ Chí Minh hơn 180 năm tuổi; đâu đó cũng từ việc nhìn nhận thẩm mỹ mà ra. 

Sinh học tiến hóa không đơn thuần là một hành trình tiến bộ theo đường thẳng, mà là một cuộc chạy đua không hồi kết. Đó là thông điệp chủ đạo trong cuốn sách Hoàng Hậu Đỏ (The Red Queen) của Matt Ridley – một tác phẩm kinh điển giải thích cách mà sự tiến hóa, đặc biệt là tình dục và chọn lọc tự nhiên, định hình thế giới sinh học của chúng ta.

Tên sách lấy cảm hứng từ nhân vật Hoàng Hậu Đỏ trong Alice ở Xứ Sở Trong Gương của Lewis Carroll. Trong thế giới đó, Alice phải chạy thật nhanh chỉ để đứng yên một chỗ. Tương tự, trong sinh học tiến hóa, các loài liên tục thay đổi, nhưng không phải để trở nên hoàn hảo, mà chỉ để không bị tuyệt chủng.

Ridley lập luận rằng tiến hóa không phải là một quá trình đơn giản của việc cải thiện dần dần, mà là một cuộc chạy đua không ngừng giữa các loài. Kẻ săn mồi tiến hóa để săn tốt hơn, con mồi cũng tiến hóa để trốn thoát tốt hơn – một vòng lặp vô tận.

"Tự nhiên không phải là một người thầy nhân từ, mà là một đấu trường khắc nghiệt. Ai dừng lại, kẻ đó sẽ biến mất."

Một trong những điểm nổi bật nhất của sách là lý giải tại sao sinh sản hữu tính (tình dục) lại tồn tại, dù nó kém hiệu quả hơn sinh sản vô tính. Lý do? Đó là cách tốt nhất để tạo ra sự đa dạng di truyền, giúp các loài thích nghi nhanh hơn với môi trường luôn thay đổi.

Điều này dẫn đến một cuộc chiến tinh tế nhưng đầy khốc liệt giữa các cá thể trong cùng một loài – cuộc đua tìm kiếm bạn đời. Cách chọn bạn tình không chỉ ảnh hưởng đến thế hệ tiếp theo, mà còn định hình toàn bộ đặc điểm của loài theo thời gian.

"Trong tự nhiên, không ai sinh ra là ngang bằng – chỉ có kẻ mạnh mẽ hơn, hấp dẫn hơn, hoặc thích nghi tốt hơn mới có quyền truyền lại gen của mình."

Ridley không chỉ dừng lại ở động vật mà còn phân tích sâu về con người. Tại sao con người có xu hướng chung thủy (hoặc không)? Tại sao chúng ta bị thu hút bởi những đặc điểm nhất định? Câu trả lời không nằm ở văn hóa đơn thuần mà bắt nguồn từ hàng triệu năm tiến hóa.

Ông lập luận rằng nhiều hành vi của con người – từ ghen tuông, cạnh tranh, cho đến tình yêu và sự quyến rũ – đều là kết quả của cuộc đua tiến hóa để giành lợi thế trong sinh sản.

"Chúng ta không chỉ là sản phẩm của xã hội, mà còn là sản phẩm của hàng triệu năm chọn lọc tự nhiên."

Dù mang tính học thuật, Hoàng Hậu Đỏ không hề khô khan. Ridley viết với phong cách hấp dẫn, kết hợp các nghiên cứu khoa học với những câu chuyện sinh động, giúp người đọc dễ dàng tiếp cận.

Cuốn sách không chỉ giúp ta hiểu rõ hơn về sinh học tiến hóa mà còn thay đổi cách ta nhìn nhận thế giới – từ những hành vi hằng ngày cho đến bản chất sâu xa của con người.

Nếu bạn từng tự hỏi tại sao con người yêu, ghét, cạnh tranh hay thậm chí ngoại tình, Hoàng Hậu Đỏ sẽ giúp bạn tìm thấy câu trả lời. Trong thế giới sinh học, không có sự hoàn hảo, chỉ có sự thích nghi. Và cuộc chạy đua vẫn chưa có hồi kết.

"Tiến hóa không có điểm dừng, vì thế giới không bao giờ ngừng thay đổi."

***

"In the race of evolution, there are no absolute winners—only those who are not fast enough will be left behind."

Naked, earthly, or transcendent—these are merely perspectives. The debate over the removal and reinstallation of two semi-nude goddess statues in front of an opera house in Ho Chi Minh City, a building over 180 years old, ultimately stems from differences in aesthetic perception.

Evolutionary biology is not a straightforward journey of progress; rather, it is an endless race. This is the central theme of The Red Queen by Matt Ridley—an iconic work that explains how evolution, particularly sexual selection and natural selection, shape our biological world.

1. "The Red Queen Effect" – Running Just to Stay in Place

The book's title is inspired by the Red Queen character in Alice Through the Looking-Glass by Lewis Carroll. In that world, Alice has to run as fast as she can just to stay in place. Similarly, in evolutionary biology, species must continuously change—not to reach perfection, but simply to avoid extinction.

Ridley argues that evolution is not a simple process of gradual improvement but an unceasing race between species. Predators evolve to hunt better, prey evolve to escape more effectively—an endless cycle.

"Nature is not a benevolent teacher; it is a harsh battleground. Those who stop moving will disappear."

2. Sexual Reproduction – A Battle for Survival

One of the book's most fascinating aspects is its explanation of why sexual reproduction exists, despite being less efficient than asexual reproduction. The reason? It is the best way to generate genetic diversity, allowing species to adapt more quickly to ever-changing environments.

This leads to a subtle yet intense battle among individuals of the same species—the race to find a mate. Mate selection not only affects the next generation but also shapes the entire species over time.

"In nature, no one is born equal—only the stronger, the more attractive, or the better-adapted have the right to pass on their genes."

3. Human Nature and the Evolution of Behavior

Ridley does not stop at animals; he delves deep into human behavior. Why do humans tend to be monogamous (or not)? Why are we attracted to certain traits? The answers lie not just in culture but in millions of years of evolution.

He argues that many human behaviors—jealousy, competition, love, and seduction—are all results of evolutionary pressures to gain reproductive advantages.

"We are not merely products of society; we are products of millions of years of natural selection."

4. A Scientific Yet Engaging Read

Despite its academic nature, The Red Queen is far from dry. Ridley writes with an engaging style, blending scientific research with vivid storytelling, making it accessible to a broad audience.

The book not only helps us understand evolutionary biology better but also changes how we perceive the world—from everyday behaviors to the fundamental nature of humanity.

5. Final Thoughts: Keep Running or Be Left Behind

If you've ever wondered why humans love, hate, compete, or even cheat, The Red Queen will provide you with answers. In the world of biology, there is no perfection—only adaptation. And the race is far from over.

"Evolution never stops, because the world never ceases to change."

[Sách] Hoảng loạn, Hỗn Loạn, Cuồng Loạn - Manias, panics and crashes -Charles P Kindle Berger & Robert Z.Aliber

“Không có bong bóng nào đủ lớn mà con người không thể làm nó lớn hơn.”

Tất cả là đều nằm ở lòng tham. 

Nếu có một điều không bao giờ thay đổi trong lịch sử kinh tế, đó là những cơn sốt tài chính lặp đi lặp lại như một vòng xoáy bất tận. Từ bong bóng hoa tulip ở Hà Lan thế kỷ 17, cuộc Đại khủng hoảng 1929, đến khủng hoảng tài chính 2008, con người vẫn tiếp tục bị cuốn vào vòng xoáy tham lam và sợ hãi. Cuốn sách “Hoảng Loạn, Hỗn Loạn, Cuồng Loạn” (Manias, Panics and Crashes) của Charles P. Kindleberger và Robert Z. Aliber là một trong những tác phẩm kinh điển giúp chúng ta hiểu rõ hơn về chu kỳ khủng hoảng tài chính và những bài học lịch sử không bao giờ cũ.

1. Khi tài chính không còn là lý trí, mà là tâm lý đám đông

Tựa đề của sách đã nói lên tất cả: Manias (Cơn cuồng loạn) – khi giá tài sản tăng phi mã vì lòng tham và sự lạc quan quá mức; Panics (Hoảng loạn) – khi bong bóng vỡ, niềm tin sụp đổ, và người người chen nhau tháo chạy; Crashes (Sụp đổ) – khi hệ thống tài chính rơi vào hỗn loạn và nền kinh tế bị cuốn vào suy thoái.

Sự tham lam đẩy giá tài sản lên mức phi lý, và khi niềm tin bị lung lay, nó sụp đổ nhanh chóng như một ngọn tháp cát. Chính tâm lý đám đông là yếu tố quyết định trong những cơn khủng hoảng, chứ không đơn thuần là các nguyên tắc tài chính khô khan.

2. Các giai đoạn của một bong bóng tài chính

Cuốn sách phân tích quá trình hình thành và sụp đổ của các cuộc khủng hoảng qua năm giai đoạn chính:

Di cư vốn: Một yếu tố mới xuất hiện (công nghệ, chính sách, dòng vốn nước ngoài…) làm tăng cơ hội đầu tư.

Bùng nổ tín dụng: Dòng tiền dễ dàng đổ vào, giá tài sản tăng mạnh, sự lạc quan lên đến cực điểm.

Hưng phấn: Nhà đầu tư tin rằng giá sẽ chỉ có tăng mà không bao giờ giảm. Một số người vay nợ lớn để mua vào, tạo ra bong bóng.

Hoảng loạn: Những dấu hiệu suy thoái xuất hiện, một số nhà đầu tư bán tháo, và đám đông bắt đầu lo sợ.

Sụp đổ: Niềm tin biến mất, mọi người chạy đua rút vốn, gây ra sự đổ vỡ dây chuyền.

“Lịch sử các cuộc khủng hoảng tài chính không phải là lịch sử của những bài học đã được học, mà là lịch sử của những bài học bị quên lãng.”

3. Những bài học cho nhà đầu tư hiện đại

Dù được viết từ rất lâu, cuốn sách vẫn mang tính thời sự trong bối cảnh thị trường ngày nay. Nó giúp người đọc nhận ra rằng mọi bong bóng đều bắt đầu bằng một câu chuyện hấp dẫn, và mọi cơn hoảng loạn đều đi kèm với nỗi sợ hãi cực đoan.

🔹 Hãy nghi ngờ khi thấy một cơ hội đầu tư quá tốt – Nếu tất cả mọi người đều tin rằng một tài sản sẽ “chỉ có lên”, đó là lúc nguy hiểm nhất.

🔹 Tín dụng rẻ luôn tạo ra bong bóng – Khi tiền được bơm vào thị trường quá dễ dàng, giá tài sản sẽ bị đẩy lên quá cao.

🔹 Đám đông luôn chạy theo cảm xúc, không phải lý trí – Nhà đầu tư thông minh là người biết sợ khi người khác tham lam, và tham lam khi người khác sợ hãi.

“Bong bóng tài chính không thể tồn tại nếu không có một câu chuyện đủ thuyết phục để mê hoặc đám đông.”

“Hoảng Loạn, Hỗn Loạn, Cuồng Loạn” không chỉ giúp ta hiểu về tài chính, mà còn về bản chất con người. Bởi cuối cùng, thị trường không vận hành dựa trên các con số, mà dựa trên lòng tham, nỗi sợ và sự kỳ vọng của hàng triệu con người.

“Khi tiền trở thành một ảo giác, mọi giá trị đều có thể bị đảo lộn.”

***

"There is no bubble too big that humans cannot make it bigger."

It's all about greed.

If there's one thing that never changes in economic history, it's that financial frenzies repeat like an endless cycle. From the Dutch Tulip Mania in the 17th century, the Great Depression of 1929, to the 2008 financial crisis, humans continue to be caught in the spiral of greed and fear. The book Manias, Panics, and Crashes by Charles P. Kindleberger and Robert Z. Aliber is a classic that helps us better understand financial crisis cycles and the timeless lessons they offer.

1. When Finance is No Longer Rational, but a Crowd Psychology Game

The title of the book says it all: Manias – when asset prices skyrocket due to greed and extreme optimism; Panics – when the bubble bursts, confidence collapses, and everyone scrambles to sell; Crashes – when the financial system descends into chaos, dragging the economy into recession.

Greed drives asset prices to irrational levels, and when confidence wavers, everything collapses like a house of cards. It is not merely financial principles but crowd psychology that dictates the course of financial crises.

2. The Stages of a Financial Bubble

The book breaks down the formation and collapse of financial crises into five key stages:

🔹 Displacement: A new factor (technology, policy change, foreign capital inflows, etc.) creates fresh investment opportunities.

🔹 Credit Expansion: Easy money floods the market, asset prices soar, and optimism peaks.

🔹 Euphoria: Investors believe prices will only go up. Many take on heavy debt to buy assets, inflating the bubble further.

🔹 Panic: Early warning signs emerge, some investors start selling, and fear spreads among the masses.

🔹 Crash: Confidence evaporates, everyone rushes to withdraw funds, triggering a chain reaction of collapses.

"The history of financial crises is not a history of lessons learned, but a history of lessons forgotten."

3. Lessons for the Modern Investor

Despite being written years ago, this book remains highly relevant in today’s financial markets. It reminds us that every bubble starts with an enticing story, and every panic is fueled by extreme fear.

🔹 Be skeptical of investments that seem too good to be true – If everyone believes an asset will "only go up," that’s when it’s most dangerous.

🔹 Cheap credit always fuels bubbles – When money floods the market too easily, asset prices will inflate beyond their real value.

🔹 The crowd follows emotions, not logic – A smart investor is one who is fearful when others are greedy and greedy when others are fearful.

"A financial bubble cannot exist without a compelling narrative strong enough to mesmerize the crowd."

Manias, Panics, and Crashes is not just a book about finance—it’s a book about human nature. In the end, markets don’t run on numbers alone; they are driven by greed, fear, and the expectations of millions of people.

"When money becomes an illusion, all values can be overturned."

[Sách] Chìm nổi ở Sài Gòn - Haydon Cherry

 

“Sài Gòn không chỉ là một địa danh. Đó là một dòng chảy của những con người, ký ức và sự biến đổi không ngừng.”

Nơi đó giúp giàu càng giàu thêm

Nơi đó bần cùng hóa một con người

Người ngựa, ngựa người

Dưới ngòi bút nhẹ nhàng và sâu lắng, Cherry như thể thêu lên tấm áo của Sài Gòn xưa những điểm tối trên bức tranh đẹp lung linh của mình, những mãnh đời trôi dạt, như thể tiêu biểu cho một kiếp người sống dưới đáy xã hội.

Khi nhắc đến Sài Gòn, ta thường nghĩ ngay đến một đô thị sôi động, nơi giao thoa giữa truyền thống và hiện đại, giữa ký ức lịch sử và nhịp sống hối hả. Nhưng làm thế nào để hiểu hết những tầng sâu của thành phố này, nhất là trong giai đoạn đầy biến động của thế kỷ 20? Chìm Nổi Ở Sài Gòn của Haydon Cherry là một tác phẩm hiếm hoi giúp ta soi chiếu lại lịch sử của Sài Gòn từ một góc nhìn khác – góc nhìn của những con người bình thường sống giữa những cơn sóng thăng trầm của thời đại.

Một Sài Gòn không chỉ của vĩ nhân, mà của thường dân

Không tập trung vào các sự kiện chính trị hay những nhân vật lịch sử lớn, Chìm Nổi Ở Sài Gòn kể câu chuyện của những tầng lớp bình dân – những người bán hàng rong, công nhân, dân nhập cư, trí thức đô thị – những người góp phần tạo nên hơi thở của thành phố nhưng lại ít khi xuất hiện trong các trang sử chính thống.

“Trong lịch sử của một thành phố, không chỉ có những người kiến tạo, mà còn có những người chịu đựng, thích nghi và biến đổi.”

Cherry đưa ta đi qua những con hẻm chật hẹp, những khu lao động đông đúc, những chợ trời nhộn nhịp, tái hiện một Sài Gòn vừa quen thuộc vừa xa lạ – nơi mà mỗi viên gạch trên vỉa hè, mỗi gánh hàng rong đều mang theo một câu chuyện của riêng mình.

Tác giả không chỉ tái hiện cuộc sống thường nhật của người dân Sài Gòn mà còn giúp ta hiểu rõ hơn những thay đổi xã hội, kinh tế và chính trị đã tác động đến họ ra sao.

🔹 Sự hình thành của giai cấp thị dân – Từ những năm thuộc địa đến thời kỳ kháng chiến và chiến tranh, tầng lớp lao động đô thị ở Sài Gòn không ngừng biến đổi, từ những người nông dân nhập cư đến những người thợ thủ công, tiểu thương.

🔹 Những mâu thuẫn của một đô thị đang lớn lên – Bên cạnh sự phát triển và mở rộng của Sài Gòn là những vấn đề về phân hóa giàu nghèo, nhà ở, sinh kế và sự kiểm soát của chính quyền đối với đời sống thường dân.

🔹 Sài Gòn qua những cuộc khủng hoảng – Dưới thời thuộc địa Pháp, Sài Gòn là một đô thị chịu sự kiểm soát chặt chẽ, nhưng cũng là nơi hình thành những phong trào đấu tranh. Đến thời kỳ chiến tranh, thành phố lại là trung tâm của những biến động xã hội và chính trị sâu sắc.

“Lịch sử không chỉ được viết bằng những biến cố lớn, mà còn bằng những cuộc đời lặng lẽ trong những góc phố nhỏ.”

Cách tiếp cận độc đáo – Thay vì nhìn Sài Gòn qua lăng kính quyền lực, Cherry chọn cách kể chuyện từ dưới lên, từ những con người bình thường nhất. Điều này giúp người đọc cảm nhận được sự sống động và chân thực của thành phố.

Tư liệu phong phú – Cuốn sách được nghiên cứu công phu với nhiều tư liệu quý từ kho lưu trữ, báo chí, ghi chép cá nhân, giúp khắc họa một bức tranh Sài Gòn đầy đủ và chi tiết.

Nhịp điệu có phần chậm – Do tập trung vào các chi tiết đời thường và phân tích xã hội, đôi khi nhịp điệu của sách có thể hơi chậm đối với những ai quen với lối kể chuyện kịch tính.

Thiếu cái nhìn cá nhân của người dân – Dù cuốn sách rất giàu tư liệu, nhưng vẫn có lúc thiếu đi tiếng nói trực tiếp từ những con người đã trải qua thời kỳ này.

Chìm Nổi Ở Sài Gòn không chỉ đơn thuần là một cuốn sách lịch sử mà còn là một lát cắt sống động về đời sống đô thị. Nếu bạn muốn tìm hiểu về một Sài Gòn không chỉ có những tòa nhà tráng lệ hay những biến cố chính trị lớn, mà còn là thành phố của những con người bình dị, của những khu lao động, những gánh hàng rong, những cuộc đời lênh đênh theo dòng chảy của thời cuộc – thì đây là cuốn sách dành cho bạn.

“Sài Gòn không chỉ được viết trong những trang sách lịch sử, mà còn trong từng bước chân của những con người đã từng sống, yêu, và gắn bó với mảnh đất này.”

***

"Saigon is not just a place. It is a flowing current of people, memories, and constant transformation."

A place where the rich become richer.

A place where one can be driven to destitution.

Men and horses, horses and men.

With a gentle yet profound pen, Cherry stitches dark patches onto the shimmering tapestry of old Saigon, portraying the drifting lives that seem to embody the fate of those living at the bottom of society.

When we think of Saigon, we often picture a bustling metropolis—where tradition meets modernity, where history intertwines with the rush of everyday life. But how can we truly grasp the deeper layers of this city, especially during the tumultuous 20th century? Down and Out in Saigon by Haydon Cherry is a rare work that allows us to reflect on Saigon’s history from a different perspective—the perspective of ordinary people caught in the tides of change.

A Saigon not just of great figures, but of common people

Instead of focusing on political events or renowned historical figures, Down and Out in Saigon tells the stories of the working class—the street vendors, laborers, migrants, and urban intellectuals—those who breathe life into the city but are often absent from official historical records.

"In the history of a city, there are not only those who shape it but also those who endure, adapt, and transform."

Cherry takes us through narrow alleys, crowded labor districts, and bustling street markets, recreating a Saigon that is both familiar and unfamiliar—where every brick on the sidewalk and every vendor’s burden carries a story of its own.

The author not only reconstructs the daily life of Saigon’s residents but also helps us understand how social, economic, and political changes have shaped their existence.

🔹 The rise of the urban class – From colonial times to the resistance era and wartime, Saigon’s working class continuously evolved, from migrant farmers to artisans and small traders.

🔹 The contradictions of a growing metropolis – Alongside Saigon’s expansion came issues of wealth disparity, housing shortages, livelihoods, and governmental control over everyday life.

🔹 Saigon through crises – Under French colonial rule, Saigon was tightly controlled but also a breeding ground for resistance movements. During wartime, the city became the epicenter of profound social and political upheavals.

"History is not only written through grand events but also through quiet lives in small alleyways."

A unique approach

Instead of viewing Saigon through the lens of power, Cherry tells the story from the bottom up, from the perspective of the most ordinary people. This brings the city to life with authenticity and depth.

Rich archival material – The book is meticulously researched, drawing from extensive archives, newspapers, and personal accounts, painting a detailed and vivid portrait of Saigon.

Some challenges

A slower pace – Due to its focus on everyday details and social analysis, the book’s rhythm may feel slow for those accustomed to dramatic storytelling.

Lack of direct personal narratives – While rich in historical data, at times the book misses the direct voices of those who lived through these times.

Down and Out in Saigon is not just a history book but a vivid slice of urban life. If you want to explore a Saigon beyond its grand buildings and political upheavals—a city of ordinary people, labor districts, street vendors, and lives adrift in the tides of time—then this is the book for you.

"Saigon is not only written in history books but also in the footsteps of those who have lived, loved, and been bound to this land."

[Sách] Lịch sử cái đẹp - Umberto Eco

 “Cái đẹp chưa bao giờ là một khái niệm cố định. Nó luôn biến đổi, phản ánh những giá trị, ước mơ và thế giới quan của từng thời đại.”

Ai chẳng thích đẹp! Đẹp vẫn là một khái niệm gì đó mơ hồ, càng mơ hồ vẫn càng bị cám dỗ. Như thể chẳng còn tồn tại bởi thời gian, cái đẹp nằm trong sức sống của mỗi con người.

Cái đẹp là gì? Nó có thực sự khách quan hay chỉ là một ảo ảnh được kiến tạo bởi văn hóa, lịch sử và xã hội? Đó là những câu hỏi mà Umberto Eco – nhà triết học, nhà ký hiệu học và tiểu thuyết gia nổi tiếng – đặt ra trong cuốn sách Lịch Sử Cái Đẹp.

Không đơn thuần là một công trình nghiên cứu khô khan, Lịch Sử Cái Đẹp đưa người đọc vào một hành trình hấp dẫn xuyên suốt các thời kỳ lịch sử để khám phá cách con người định nghĩa và cảm nhận cái đẹp. Từ vẻ đẹp lý tưởng của Hy Lạp cổ đại, sự huyền bí của nghệ thuật Trung Cổ, nét thanh tao thời Phục Hưng, đến cái đẹp hoang dại của chủ nghĩa Lãng mạn và sự phá vỡ mọi quy tắc trong nghệ thuật hiện đại, cuốn sách mở ra một bức tranh toàn cảnh về sự tiến hóa của cái đẹp qua từng giai đoạn.

Eco chỉ ra rằng cái đẹp không phải là một khái niệm bất biến. Người Hy Lạp cổ đại đề cao sự hài hòa và cân đối (symmetria), còn thời Trung Cổ lại thiên về cái đẹp mang tính tôn giáo và thần bí. Đến thời kỳ Baroque, cái đẹp trở nên kịch tính và tràn đầy cảm xúc, trong khi nghệ thuật hiện đại thì thách thức mọi chuẩn mực truyền thống.

“Mỗi thời đại đều có một hình dung riêng về cái đẹp, đôi khi hoàn toàn trái ngược với những gì người ta từng coi là chuẩn mực.”

Một điểm đặc biệt của Lịch Sử Cái Đẹp là sự kết hợp giữa phân tích lý luận và những minh chứng trực quan. Cuốn sách chứa đựng hàng trăm hình ảnh từ tranh vẽ, điêu khắc, kiến trúc đến nhiếp ảnh, giúp người đọc có cái nhìn cụ thể về từng thời kỳ nghệ thuật.

Eco không chỉ phân tích cái đẹp dưới góc độ nghệ thuật mà còn đặt nó trong bối cảnh triết học và xã hội. Ông dẫn dắt người đọc qua những quan điểm của Plato, Aristotle, Kant, Nietzsche và nhiều nhà tư tưởng khác, từ đó giúp ta hiểu sâu hơn về cách loài người xây dựng khái niệm về cái đẹp qua từng thời đại.

“Cái đẹp không chỉ là một cảm giác, mà còn là một cấu trúc tư duy, một cách con người phản chiếu thế giới.”

🔸 Cuốn sách có chiều sâu học thuật cao, đôi khi khiến người đọc không chuyên về triết học và mỹ học cảm thấy nặng nề.

🔸 Vì tập trung vào mỹ học phương Tây, Lịch Sử Cái Đẹp chưa khai thác sâu những quan điểm về cái đẹp trong nghệ thuật phương Đông.

Nếu bạn là người yêu nghệ thuật, triết học và muốn hiểu sâu hơn về cách nhân loại nhìn nhận cái đẹp qua từng thời đại, Lịch Sử Cái Đẹp là một cuốn sách không thể bỏ qua. Nó không chỉ giúp ta mở mang tầm mắt về lịch sử nghệ thuật, mà còn thay đổi cách chúng ta nhìn nhận về cái đẹp trong thế giới xung quanh.

“Cái đẹp không chỉ là điều ta chiêm ngưỡng, mà còn là cách ta học cách cảm nhận thế giới.”

***

"Beauty has never been a fixed concept. It constantly evolves, reflecting the values, dreams, and worldviews of each era."

Who doesn’t love beauty? And yet, beauty remains an elusive concept—so vague, yet so irresistible. As if untouched by time, beauty exists within the very essence of human life.

What is beauty? Is it truly objective, or merely an illusion shaped by culture, history, and society? These are the questions that Umberto Eco—a renowned philosopher, semiotician, and novelist—explores in his book History of Beauty.

Far from being a dry academic study, History of Beauty takes readers on a fascinating journey through the ages, examining how humanity has defined and perceived beauty. From the idealized forms of Ancient Greece, the mysticism of Medieval art, the refined elegance of the Renaissance, the untamed beauty of Romanticism, to the breaking of all conventions in modern art, the book paints a comprehensive picture of how beauty has evolved across time.

Eco argues that beauty is not an immutable concept. The Ancient Greeks revered harmony and proportion (symmetria), while the Middle Ages embraced a beauty rooted in religious symbolism and mysticism. The Baroque period introduced a more dramatic and emotionally charged aesthetic, whereas modern art defied traditional standards altogether.

"Each era has its own vision of beauty, sometimes in complete contrast to what was once considered the standard."

Eco masterfully demonstrates how beauty shifts across time, reflecting societal and philosophical changes. His analysis shows that our perception of beauty is deeply intertwined with cultural and historical contexts.

One of the book’s greatest strengths is its seamless blend of theoretical discussion and visual evidence. History of Beauty features hundreds of images—from paintings and sculptures to architecture and photography—allowing readers to engage with artistic masterpieces firsthand.

Beyond art history, Eco explores beauty through the lenses of philosophy and society. By guiding readers through the thoughts of Plato, Aristotle, Kant, Nietzsche, and other influential thinkers, he deepens our understanding of how humanity has constructed the concept of beauty over time.

"Beauty is not just a sensation; it is a framework of thought, a way through which humans reflect the world."

🔸 The book’s academic depth may feel overwhelming to readers unfamiliar with aesthetics and philosophy.

🔸 Since it primarily focuses on Western aesthetics, History of Beauty does not explore Eastern perspectives on beauty in great depth.

For those passionate about art, philosophy, and the ever-changing concept of beauty, History of Beauty is an essential read. It not only broadens our understanding of art history but also transforms the way we perceive beauty in the world around us.

"Beauty is not just something we admire; it is a way we learn to perceive the world."