[Sách] Công dân Coke - Bartow J.Elmore

"Coca-Cola không sản xuất ra sản phẩm, mà họ sản xuất ra nhu cầu."

Viết sách chưa bao giờ dễ đến thế. Một bài luận văn được phát triển lên thành một quyển sách, với cách nhìn theo lý thuyết sẽ là khách quan, nhưng bản thân cảm nhận đa phần là chỉ trích nhiều hơn của tác giả về quá trình hình thành và phát triển của Coca Cola mà không có đưa ra giải pháp phần nhiều để giải quyết các vấn đề ấy.

Đây là một trong những góc nhìn sắc bén mà Bartow J. Elmore mang đến trong Công Dân Coke (Citizen Coke), cuốn sách phân tích về cách Coca-Cola xây dựng một đế chế toàn cầu mà không trực tiếp sản xuất ra nguyên liệu cốt lõi của sản phẩm.

"Coca-Cola không sở hữu nguồn tài nguyên, nhưng họ luôn biết cách biến tài nguyên của người khác thành lợi thế của mình."

Điều thú vị chính là kết cấu bài viết của tác giả dựa trên chất liệu mà Coca Cola sử dụng để kể lại từ nước, lá trà, đường ...xi rô bắp cao phân tử...để kể về hành trình của Coca Cola thay vì theo trình tự thời gian thường thấy. Có thể tác giả đã biến khó khăn của việc là thành viên bên ngoài thành sự sáng tạo của cấu trúc trên

Lịch sử đã chỉ ra rằng người tiêu dùng thực sự không hề thích tự do lựa chọn...Chính phủ đã đóng vai trò đầy quyền lực và vô hình trong việc quyết định người Mỹ được và không được ăn cái gì. Bản thân ngẫm đó hẳn không chỉ là một chính phủ Mỹ

"Cộng đồng cần phải cân nhắc tính bền vững sinh thái của chủ nghĩa tư bản Coca Cola trước khi chuyển một số vốn tự nhiên và tài chính quan trọng nhất của mình để mở rộng các doanh nghiệp triển khai hệ thống này"

Elmore không chỉ kể về sự thành công của Coca-Cola, mà còn bóc tách từng chiến lược giúp công ty này bành trướng. Thay vì sở hữu nhà máy đường, trang trại cam hay nguồn nước, Coca-Cola dựa vào hệ thống cung ứng toàn cầu, khai thác tài nguyên địa phương mà không gánh chịu rủi ro sản xuất. Cách làm này giúp họ tối ưu hóa lợi nhuận nhưng cũng đặt ra nhiều vấn đề về môi trường và quyền lợi cộng đồng.

Coca-Cola không đơn thuần là một công ty nước giải khát, mà là một hệ thống tiếp thị tài tình, biến thương hiệu thành một phần văn hóa đại chúng. Từ Thế chiến đến Thế vận hội, từ nông thôn đến thành thị, Coke xuất hiện ở mọi nơi, xây dựng hình ảnh của một thức uống "quốc dân".

Elmore cũng đề cập đến các vấn đề tiêu cực như khai thác nước quá mức, tác động của nhựa thải ra môi trường, và ảnh hưởng của Coca-Cola đến sức khỏe cộng đồng. Ông đặt câu hỏi: Liệu một thương hiệu có thể vừa thống trị thị trường, vừa đóng vai trò như một “công dân tốt” trong xã hội?

Công Dân Coke không chỉ giúp người đọc hiểu về Coca-Cola, mà còn mở rộng ra bài học về mô hình kinh doanh không sở hữu tài sản nhưng kiểm soát chuỗi cung ứng – một chiến lược mà nhiều tập đoàn lớn đang áp dụng ngày nay. Cuốn sách là một lời cảnh tỉnh về việc cân bằng giữa tăng trưởng kinh tế và trách nhiệm xã hội.

"Thành công của Coca-Cola không chỉ đến từ công thức bí mật, mà còn từ cách họ kiểm soát cuộc chơi."

***

"Coca-Cola doesn’t manufacture products; they manufacture demand."

Writing a book has never been easier. A well-developed essay can evolve into a full-fledged book, and while a theoretical perspective aims for objectivity, the author's personal insights often lean toward critique rather than offering solutions.

This is one of the sharp perspectives that Bartow J. Elmore presents in Citizen Coke, a book that dissects how Coca-Cola built a global empire without directly producing the core ingredients of its products.

"Coca-Cola doesn’t own resources, but they masterfully turn others’ resources into their own advantage."

What makes Elmore’s approach interesting is his narrative structure—rather than following a conventional chronological order, he tells Coca-Cola’s story through the raw materials that define the brand: water, tea leaves, sugar, high-fructose corn syrup, and more. This unique structure might stem from the challenge of being an outsider, which the author creatively turned into an opportunity.

History has shown that consumers don’t actually desire unlimited choices. Governments have played a powerful yet invisible role in determining what people can and cannot consume. And perhaps, this is not just an American phenomenon.

"Communities must consider the ecological sustainability of Coca-Cola capitalism before transferring their most critical natural and financial resources to expand businesses operating under this system."

Elmore doesn't just recount Coca-Cola’s success; he meticulously unpacks the strategies that enabled its expansion. Instead of owning sugar mills, orange farms, or water sources, Coca-Cola relies on a vast global supply chain, leveraging local resources while avoiding the risks of direct production. This approach maximizes profit but also raises concerns about environmental sustainability and community welfare.

Coca-Cola is not just a beverage company—it is a marketing powerhouse that has embedded itself into popular culture. From World War II to the Olympics, from rural villages to bustling cities, Coke is omnipresent, shaping its image as a "national drink."

Elmore also highlights the darker side: excessive water extraction, plastic waste pollution, and Coca-Cola’s impact on public health. He raises a crucial question: Can a brand dominate the market while still fulfilling its role as a responsible corporate citizen?

Citizen Coke is more than just a book about Coca-Cola; it offers a broader lesson on asset-light business models that control supply chains without owning production facilities—a strategy widely adopted by global corporations today. The book serves as a wake-up call, urging us to strike a balance between economic growth and social responsibility.

"Coca-Cola’s success is not just about a secret formula—it’s about how they control the game."